1956 Macaristan Ayaklanması: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Sezgin İbiş (mesaj | katkılar) k Şablon yardımcısı kullanılarak {{Kaynaksız}} etiketi ekleniyor |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{Kaynaksız}}
{{Savaş bilgi kutusu
▲|çatışma= 1956 Macar Devrimi
|resim=[[Dosya:1956 hungarians stalin head.jpg|300px|alt= A group of 17 civilians behind the head of a fallen bronze statue of Josef Stalin lying face-up, defaced with some graffiti including "W.C."]]
▲|parçası= [[Soğuk Savaş]]
|başlık=Budapeşte'deki Stalin'in Anıtı'nın devrilen başının etrafında toplanan Macarlar
|resim= [[Dosya:Hungary 1956 memorial.jpg|250px]]▼
▲|tarih= 23 Ekim - 10 Kasım 1956
|casus=
▲|yer= [[Macaristan Halk Cumhuriyeti]]
|bölge=
|sonuç= Devrim bastırıldı.
|savaşan1={{bayraksimge|Sovyetler
|savaşan2=
|kumandan1={{bayraksimge|Sovyetler Birliği|1955}} [[İvan Konev]]
|
|güç1= 31,550 asker,<br /> 1,130 tank<ref>Sources vary widely on numbers of Soviet forces involved in the intervention. The UN General Assembly ''Special Committee on the Problem of Hungary'' (1957) estimated 75,000-200,000 troops and 1,600-4,000 tanks[http://mek.oszk.hu/01200/01274/01274.pdf] (p. 56, para. 183), but recently released Soviet archives (available in [[Lib.ru]], Maksim Moshkow's Library) list the troop strength of the Soviet forces as 31,550, with 1,130 tanks and [[self-propelled artillery]] pieces.[http://fan.lib.ru/c/chekmarew_w_a/text_0200.shtml] {{ru icon}}</ref>
|güç2= Bilinmeyen sayıda milis, isyancı ve onları destekleyen Macar askerleri
|kayıp1= (Sadece Sovyet kayıpları)<br />722 ölü<br />1,251 yaralı<ref>{{cite book| last=Györkei| first=Jenõ | coauthors=Kirov, Alexandr; Horvath, Miklos | title=Soviet Military Intervention in Hungary, 1956 | publisher=Central European University Press | year=1999 | location=New York | pages=350 | isbn=9639116351}}</ref>
|kayıp2= 2,500 ölü <small>(yaklaşık)</small><br />13,000 yaralı <small>(yaklaşık)</small><ref name="UNchVnote8">UN General Assembly ''Special Committee on the Problem of Hungary'' (1957) {{PDF|[http://mek.oszk.hu/01200/01274/01274.pdf Chapter V footnote 8]|1.47 [[Mebibyte|MiB]]<!-- application/pdf, 1548737 bytes -->}}</ref>
|notlar=
}}
Satır 29 ⟶ 24:
[[Moskova]]'ya bağlılığıyla tanınan ve [[1952]]'de [[Macaristan İşçi Partisi]] sekreterliğinin yanı sıra başbakanlığı da üstlenen [[Mátyás Rákosi]], [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]] lideri [[Josef Stalin|Stalin]]'in ölümünden kısa bir süre sonra [[Temmuz]] [[1953]]'te bu görevini [[İmre Nagi]]'ye bıraktı. Siyasi baskıları yumuşatarak bazı ekonomik reformlara girişen [[İmre Nagi|Nagy]], [[Moskova]]'nın desteğini yitirince [[1955]] ilkbaharında görevden alınarak partiden atıldı. Rákosi eski konumunu elde ederek reformcu gelişmeyi durdurduysa da, [[Temmuz]] [[1956]]'da bu kez bütün görevlerinden uzaklaştırıldı. [[Sovyet]] lideri [[Nikita Kruşçev]]'in bu tutumunun temelinde daha önce Rákosi'yle sürtüşen [[Yugoslavya]] lideri [[Tito]]'yla ilişkileri düzeltme amacı yatıyordu. Rákosi'nin yerini alan [[Ernő Gerő]] ilk iş olarak reformcu çizgiye ödün verilmeyeceğini açıkladı.
Ama Nagy döneminde temelleri atılan adımlar, [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]]'de [[Josef Stalin|Stalin]]'e karşı başlatılan kampanya ve [[Polonya]]'daki gelişmeler Macarlar arasında değişim isteğini güçlendirmiş bulunuyordu. [[23 Ekim]] [[1956]]'da [[Budapeşte]]'de öğrencilerin yetkililere bir dilekçe sunmak üzere düzenlediği yürüyüş halktan da geniş destek gördü. [[Ernő Gerő|Gerő]]'nün sert demeci üzerine polisin kalabalığa ateş açmasıyla barışçı gösteriler bir anda ayaklanmaya dönüştü. Ordu birliklerinin de ayaklanmacılara katılmasıyla halk silahlanmaya başladı. Ülkenin hemen her kentinde yerel konseyler ortaya çıktı. Köylüler kamulaştırılmış arazileri işgal etmeye girişti. Bürokrasi ve kolluk kuvvetleri hızla dağılmaya başladı. Yeniden iktidara gelen [[İmre Nagi|Nagy]]'nin üst üste verdiği ödünler, geçmişteki siyasi partilerin canlanarak neredeyse iktidara ortak olmasına yol açtı. Kilise de eski gücüne kavuştu.
| |||