Nüzhet Gökdoğan: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok |
içerik genişletildi, kaynakça eklendi |
||
1. satır:
'''Prof. Dr. Hatice Nüzhet Gökdoğan''' (d. [[14 Ağustos]] [[1910]], [[İstanbul]]- ö. [[24 Nisan]] [[2003]]), Türk gökbilimci ve akademisyen.
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk bilim kadınlarındandır. “ [[Türkiye]]'nin ilk kadın gökbilimcisi ve ilk kadın dekanı ünvanın taşır. [[1954]]-[[1956]] ve [[1978]]-[[1980]] yılları arasında [[İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi]] dekanlığı yaptı. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi Kürsüsü’nün ilk Türk Doçenti ve Fen Fakültesi kayıtlarındaki bir numaralı doktora tezinin sahibidir<ref name=tezno>[http://www.istanbul.edu.tr/fen/astronomy/arastir/tez/doktora.htm İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü web sitesi Doktora tezleri sayfası, Erişim tarihi:10.02.2012]</ref>.
Bayındırlık Bakanlarından siyasetçi [[Ali Mukbil Gökdoğan]]’ın eşi, Cumhuriyet tarihinin ilk kadın keman profesörü Gönül Gökdoğan’ın annesidir.
== Yaşamı ==
1910 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Babası [[Atatürk]]’ün silah arkadaşlarından tümgeneral Mehmet Zihni Toydemir, annesi Nebihe Hanım’dır<ref name=bilimt>[http://www.bilimtarihi.org/pdfs/gokdogan.pdf Bilimtarihi.org sitesi, Erişim tarihi:10.02.2012]</ref> Yatılı olarak okuduğu [[Erenköy Kız Lisesi]]’nden 1928 yılında mezun olduktan sonra devlet kursu kazanarak matematik-fizik lisansı yapmak üzere [[Fransa]]’ya gönderildi. Lyon Kız Lisesi’nde Fransızca öğrendikten sonra Erkek Lisesi kısmına geçerek matematik ağırlıklı bir öğrenim gördü. 1932’de Lyon Üniversitesi’nde matematik lisansını tamamladı<ref name=dergi>[http://www.matematikdunyasi.org/arsiv/PDF/03-II-40-41-NuzhetAkdogan.pdf Matematik Dünyası Dergisi, 2003-yaz sayısı]</ref>. 1933 yılında Paris Üniversitesi’nde fizik öğrenimi görmeye başladı ve Paris Gözlemevi’nde staj yaptı. Yıl sonu sınavlarının ardından yurda döndü.
İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nde Astronomi Enstitüsü’ne ilk Türk doçenti olarak atandı. Üniversite bahçesine gözlemevi kurulması çalışmalarına katıldı.
1936’da Yüksek Mühendis Mektebi’ne (İstanbul Teknik Üniversitesi) müderris muavini olarak atandı ve bu kurumun ilk kadın çalışanı oldu. 1946yılına kadar matematik doçenti olarak görevini sürdürdü.
1937’de İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nde doktora tezini tamamladı. Bu tez, fakülte kayıtlarında “bir” numaralı tez olarak kayıtlıdır<ref name=dergi/>. 1940 yılında doçent, 1948 yılında profesör ünvanını aldı.
Yüksek Mühendislik Mektebi’nde iken tanıştığı Mukbil Gökdağan ile 1938’de evlendi. Bu evlilikten kızı Gönül (1941) ve oğlu Ömer Can (1946) dünyaya geldi.
Türk Matematik Derneği’nin (1948), Türk Kadınlar Derneği’nin (1949) kurucuları arasında yer aldı. Çeşitli dönemlerde Türk Kadınlar Derneği’nin başkanlığını yürüttü. 1954 yılında birkaç astronom ile birlikte kurduğu Türk Astronomi Dernği’nin başkanlığını 20 yıl boyunca sürdürdü.
23 Haziran 1954'de İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığına seçildi. Türkiye’nin ilk kadın dekan olarak 2 yıl bu görevi sürdürdü. 1958 yılından itibaren 22 yıl [[Gökbilim|Astronomi]] Kürsüsü başkanlığı yaptı. Aralık 1971'de Astronomi kürsüsünde Türk ve Balkan astronomların katıldığı "''Keppler Sempozyumu''"nu düzenledi<ref name=hurriyet>[http://webarsiv.hurriyet.com.tr/2003/04/25/279913.asp Türkiye’nin llk Kadın Dekanı Yaşamını Yitirdi, Hürriyet Gazetesi, 26.04.2003]</ref>. 1978’de ikinci kez dekan seçildi. 1980’de dekanlık ve bölüm başkanlığı görevlerini sürdürmekte iken emekli oldu. Akademik yaşamı boyunca 6 ders kitabı çevirdi; 3 ders kitabı yazdı; 13 bilimsel makalesi yayınlandı<ref name=dergi/>.
[[TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi|TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin]] kurulmasında ilk adımların atılışında rol oynadı.
24 Nisan 2003 tarihinde hayatını kaybetti. Cenazesi, Zincirlikuyu Mezarlığı’nda defnedildi. Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
{{Türk-gökbilimci-taslak}}
{{Türk akademisyen-taslak}}
Satır 6 ⟶ 31:
[[Kategori:1910 doğumlular]]
[[Kategori:2003 yılında ölenler]]
[[Kategori:Erenköy Kız Lisesi mezunları]]
[[Kategori:Türk gökbilimciler]]
[[Kategori:Türk profesörler]]
[[Kategori:İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanları]]
[[Kategori:İstanbul Üniversitesi öğretim görevlileri]]
[[Kategori:Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler]]
| |||