Astatin: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k düzeltme
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
k K:ToprakM, botun kısa çizgileri uzun çizgiyle değiştiriyor. Türkçede kısa çizgi kullanılıyor buralarda, bir ayar çekebilir misin?
57. satır:
Çalışmalarını [[Dakka]]'da sürdüren kimyager Rajendralal De 1937'de, [[Bozunma zinciri#radyum serisi|radyum serisindeki]] radyum F'nin ([[polonyum-210]]) [[Bozunma zinciri#toryum serisi|toryum serisi]] eşdeğeri olarak 85. elementi izole ettiğini öne sürdü. [[Travancore]] monaziti kumunu kullanarak yaptığı çalışmalarda, siyah renkli ve [[süblimleşme|süblimleşebilen]] bir madde elde etti. De'nin 1937 tarihli makalesinin gerçek bir nüshası bilinmediğinden gerçek nedeni bilinmese de, elemente verdiği "dakin" adının Dakka'dan türetildiği tahmin edilir. De'nin bu çalışmasına güncelleme niteliğindeki 1947 tarihli makalesinde, hem "dakin"i hem de "eka-iyot"u andırmasından ötürü elementin adı için "dekin" kullanımı önerilir. Elementin; taşıdığını belirttiği özelliklerin astatininkilerle farklılık göstermesinden ve toryum serisinde astatin bulunmamasından ötürü gerçekte ne olduğu bilinmemekte ve 85. element olduğu iddiasının geçerliliği bulunmamaktadır. De'nin makalesinde [[Kilogram|miligram]] ölçeğinde izolasyon gerçekleştirildiği bilgisi verilir, ancak elementin en uzun yarı ömre sahip [[izotop]]u elde edilmiş olsa dahi yoğun radyoaktiviteden dolayı kendisinin bu konuda bir çalışma gerçekleştirmiş olması mümkün değildir.<ref name="Thornton"/>
 
[[Horia Hulubei]] ve [[Yvette Cauchois]]'nın liderliğindeki ekip 1934'te, [[spektrometre]]ye koyduğu yaklaşık 150-250 [[Curie|mCi]] [[radon]] örneğinin bozunmasıyla birlikte ortaya çıkan elementlerin oluşturdukları X ışınlarının özelliklerini tespit etti. 1936'da yayımlanan makalede bu çalışmaya atıfta bulunularak, 12 saatin ardından, eko-iyodun gözükmesi gereken 151 [[X birimi]]ndeki (~1.0021 × 10<sup>−13-13</sup> m) K<sub>α1</sub> [[spektrum çizgisi]]nin gözlemlendiği açıklandı ve bu durumun da 85. elementin keşfi olduğunu öne sürüldü. Elementin keşfi [[radon-222]]'nin, halihazırda [[alfa bozunması]] geçirerek [[kurşun izotopları|kurşun-206]]'ya bozunduğu bilinen radyum A'ya ([[polonyum izotopları|polonyum-218]]) bozunmasına dayanıyordu. Ancak poloyum-218'in [[beta bozunması]] geçirerek eka-iyoda bozunduğu bilinmiyordu. Makalede ayrıca, radon-222'nin beta bozunması geçirerek [[Fransiyum izotopları|fransiyum-222]]'yi oluşturabileceği, onun da alfa bozunması geçirerek eka-iyot-218'i oluşturabileceği ifade ediliyordu. 1939'da ise ekip, önceki verileri destekleyen ve genişleten başka bir makale yayımladı. Eka-iyodun üç spektrum çizgisi, K<sub>α1</sub>, L<sub>α1</sub> ve L<sub>β1</sub>'in X ışını [[dalga boyu|dalga boylarının]] gözlemlerine dair ifadelerin yer aldığı makalede, bu dalga boyu değerleri [[Henry Moseley]]'in öngördüğü konumlarla eşleştiriliyordu. 1934'te tarif edilen teknik kullanılsa da, hem spektrometrede birtakım değişiklikler yapıldı hem de radyasyonun etkisi 24 saate uzatılarak daha fazla spektrum çizgisinin gözlemlenmesi sağlandı.<ref name="Thornton"/>
 
1940'ta Walter Minder, radyum A'nın (polonyum-218) beta bozunması [[bozunma ürünü|ürünü]] olan ve [[Helvetya]]'dan esinlenerek "helvetyum" adını verdiği 85. elementi keşfettiğini duyurdu. Minder'in deneylerini tekrar gerçekleştirme konusunda başarısız olan [[Berta Karlik]] ve [[Traude Bernert]], Minder'in elde ettiği sonuçların radon akımındaki kirlenmeden kaynaklı olduğunu belirtti (radon-222, polonyum-218'in ana izotopudur).<ref>{{Akademik dergi kaynağı |doi= 10.1007/BF01487965 | dil= de |başlık= Über Eine Vermutete β-Strahlung des Radium A und die Natürliche Existenz des Elementes 85 |yıl= 1942 | soyadı1 = Karlik | ad1 = B.|yazarbağı=Berta Karlik |dergi=Naturwissenschaften |cilt=30 |sayfalar=685-686|soyadı2=Bernert | ad2 = T.|sayı= 44-45|bibcode= 1942NW.....30..685K | s2cid= 6667655 |aboneli=evet}}</ref> 1942'de Minder, [[Alice Leigh-Smith]] ile birlikte gerçekleştirdiği çalışmalar sonrasında, toryum A'nın (polonyum-216) beta bozunması ürünü olduğu varsayılan ve "anglo-helvetyum" adını verdikleri, 85. elementin başka bir izotopunu keşfettiklerini duyurdu.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |başlık= Experimental Evidence of the Existence of Element 85 in the Thorium Family | yazarbağı1 = Alice Leigh-Smith | ad1 = A.| soyadı1 = Leigh-Smith | ad2 = W.| soyadı2 = Minder |dergi=Nature |cilt= 150 |sayfalar=767-768|yıl= 1942 |doi= 10.1038/150767a0 |sayı= 3817|bibcode= 1942Natur.150..767L | s2cid = 4121704 |aboneli=evet |dil=İngilizce}}</ref> Ancak aynı yıl gerçekleştirdikleri deneylerde Karlik ve Bernert, bu sonuçları da elde edememişlerdi.<ref name="Ru1968" />
80. satır:
Astatinin [[fiziksel özellik]]lerinin çoğu, teorik veya ampirik olarak türetilmiş yöntemler kullanılarak ([[interpolasyon]] veya [[ekstrapolasyon]] yoluyla) tahmin edilmiştir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Supplement to Mellor's Comprehensive Treatise on Inorganic and Theoretical Chemistry, Supplement II, Part 1, (F, Cl, Br, I, At)|sayfalar=1064-1079|bölüm=Astatine|yıl=1956|ad=A. G.|soyadı=Maddock |yayıncı=[[Longman|Longmans, Green & Co.]] |dil=İngilizce}}</ref> Örneğin, [[atom ağırlığı]] arttıkça halojenlerin rengi koyulaştığından ve astatinin de bu [[Periyodik eğilimler|eğilimi]] takip ettiği varsayılarak siyah bir [[katı]], bir yarı metal ya da metal olması durumunda ise metalik bir görünüme sahip olduğu düşünülür.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=NKUNAQAAIAAJ|başlık=Chemistry: A First Course in Modern Chemistry|yıl=1961|sayfa=313|yayıncı=[[Pearson Education|Ginn]]|soyadı1=Garrett|ad1=A. B.|soyadı2=Richardson|ad2=J. B.|soyadı3=Kiefer|ad3=A. S.|dil=İngilizce|erişimtarihi=5 Nisan 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200726121225/https://books.google.com/books?id=NKUNAQAAIAAJ|arşivtarihi=26 Temmuz 2020|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|bölümurl=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/603220/transuranium-element/81196/The-first-transactinoid-elements|bölüm=Transuranium element|yazarbağı=Glenn T. Seaborg|soyadı=Seaborg|ad=G. T.|başlık=[[Encyclopædia Britannica]]|yıl=2015 |dil=İngilizce}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Chemistry Expression: An Inquiry Approach|yayıncı=[[Wiley (yayınevi)|Wiley]]|sayfa=300|ad=H. L.|soyadı=Oon|yıl=2007|isbn=978-981-271-162-5|url=https://books.google.com/books?id=jd-BR-nfzIoC|dil=İngilizce|erişimtarihi=5 Nisan 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200726121327/https://books.google.com/books?id=jd-BR-nfzIoC|arşivtarihi=26 Temmuz 2020|ölüurl=hayır}}</ref> Element, daha düşük [[buhar basıncı]]na sahip iyoda kıyasla daha az [[süblimleşme|süblimleşir]].<ref name="MoreAtIC" /> Astatinin [[Ultraviyole|orta ultraviyole bölgesindeki]] [[Absorpsiyon spektroskopisi#Absorpsiyon spektrumu|absorpsiyon spektrumu]] 224,401 ile 216,225&nbsp;nm uzunluğunda çizgilere sahiptir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |ad1=R. |soyadı1=McLaughlin |yıl=1964 |başlık=Absorption Spectrum of Astatine |dergi=[[Journal of the Optical Society of America]] |cilt=54 |sayı=8 |sayfalar=965-967|doi=10.1364/JOSA.54.000965 |bibcode=1964JOSA...54..965M |dil=İngilizce}}</ref>
 
Katı astatinin yapısı bilinmemektedir.<ref>{{Kitap kaynağı |başlık= The Structures of the Elements |yıl= 1982 |sayfa= 400 |yayıncı= Robert E. Krieger |isbn= 978-0-89874-230-5 |soyadı= Donohue |ad= J. |url= https://books.google.com/books?id=MshQAAAAYAAJ |dil= İngilizce |erişimtarihi= 5 Nisan 2021 |arşivurl= https://web.archive.org/web/20200726100436/https://books.google.com/books?id=MshQAAAAYAAJ |arşivtarihi= 26 Temmuz 2020 |ölüurl= hayır }}</ref> İyodun bir [[analog (kimya)|analoğu]] olarak, [[İki atomlu molekül|iki atomlu]] astatin [[molekül]]lerinden oluşan [[Ortorombik kristal yapı|ortorombik bir kristal yapıya]] ve 0,7 [[Elektronvolt|eV]] [[bant aralığı]]na sahip bir [[yarı iletken]] olabilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Vernon |ad1=R. |yıl=2013 |başlık=Which Elements are Metalloids?|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-chemical-education_2013-12_90_12/page/1703|dergi=Journal of Chemical Education |cilt=90 |sayı=12 |sayfalar=1703-1707 (1704)|bibcode=2013JChEd..90.1703V |doi=10.1021/ed3008457}}</ref> Diğer bir öngörüye göre astatinin metalik bir yapıdaysa, tahminî [[kafes sabiti]] 0,539&nbsp;nm olan tek atomlu bir [[kübik kristal yapı|yüzey merkezli kübik yapıda]] ve bu yapıya sahipse, iyodun yüksek basınçlı fazına benzer şekilde bir [[süperiletkenlik|süperiletken]] olabilir.<ref name=Hermann/><ref name=Arblaster>{{Kitap kaynağı |editör1-soyadı= Arblaster|editör1-ad= J. W. |yıl=2018 |başlık=Selected Values of the Crystallographic Properties of Elements |yer=Materials Park, Ohio |yayımcı=ASM International |sayfa=604 |dil=İngilizce |isbn=978-1-62708-154-2}}</ref> Metalik astatinin oda sıcaklığında 8,91-8,95&nbsp;g/cm<sup>3</sup> arasında bir [[yoğunluk|yoğunluğa]] ve 23,6&nbsp;cm<sup>3</sup>/mol<sup>−1-1</sup> [[molar hacim|molar hacmine]] sahip olduğu tahmin edilir.<ref name=Arblaster/>
 
İki atomlu astatinin (At<sub>2</sub>) varlığına ya da olmadığına dair kanıtlar yetersiz ve sonuçsuzdur.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |dil= fr|başlık= Etude de la formation en phase gazeuse de composés interhalogénés d'astate par thermochromatographie | soyadı1= Merinis | ad1 = J. | soyadı2= Legoux | ad2 = G. | soyadı3 = Bouissières | ad3 = G. |dergi= Radiochemical and Radioanalytical Letters |cilt= 11 |sayfalar=59-64|yıl= 1972 |sayı= 1 }}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı |başlık= The Mechanism of the Reaction of Elementary Astatine with Organic Solvents | soyadı1= Takahashi | ad1 = N. | soyadı2= Otozai | ad2 = K. |dergi=[[Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry]] |cilt= 103 |sayfalar=1-9|yıl= 1986 |dil=İngilizce |doi=10.1007/BF02165358 | s2cid= 93572282}}</ref><ref>{{konferans kaynağı |başlık= Chemical Behavior of Astatine Molecules | soyadı1= Takahashi | ad1 = N. | soyadı2= Yano | ad2 = D. | soyadı3= Baba | ad3 = H. |kitapbaşlığı= Proceedings of the International Conference on Evolution in Beam Applications, Takasaki, Japan, 5–8 November 1991 |sayfalar=536-539|yıl= 1992 |dil=İngilizce}}</ref>{{sfn|Zuckerman|Hagen|1989|s=21}}{{sfn|Kugler|Keller|1985|ss=110, 116, 210-211, 224}} Bazı kaynaklar var olmadığını ya da en azından hiç gözlemlenmediğini belirtirken<ref name=Meyers2002>{{Ansiklopedi kaynağı |ansiklopedi= Encyclopedia of Physical Science and Technology |basım=3. |başlık= Halogen Chemistry|yıl= 2001 |soyadı= Meyers |ad= R. A. |sayfalar=197-222 (202)| isbn = 978-0-12-227410-7 |yayıncı= Academic Press |dil=İngilizce}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı | soyadı1= Keller | ad1 = C.|başlık=[[Ullmanns Enzyklopädie der Technischen Chemie|Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry]] | soyadı2= Wolf | ad2 = W. | soyadı3 = Shani | ad3 = J.|cilt= 31 |sayfalar=89-117 (96)|yıl= 2011 |doi=10.1002/14356007.o22_o15 | isbn = 978-3-527-30673-2 |bölüm= Radionuclides, 2. Radioactive Elements and Artificial Radionuclides |dil=İngilizce}}</ref> bazıları varlığını öne sürer ya da ima eder.<ref name="boiling_point_chromatography">{{Akademik dergi kaynağı |başlık= Estimation Chemical Form Boiling Point Elementary Astatine by Radio Gas Chromatography |soyadı1= Otozai |ad= K. |soyadı2= Takahashi |ad2= N. |dergi= Radiochimica Acta |cilt= 31 |sayfalar=201-203|yıl= 1982 |sayı= 3-4 |doi= 10.1524/ract.1982.31.34.201 |dil= İngilizce}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı | başlık = Chemistry | basım = 8. | yıl = 2008 | sayfa = 56 | yayıncı = Cengage Learning | isbn = 978-0-547-12532-9 | soyadı1 = Zumdahl | ad1 = S. S. | soyadı2 = Zumdahl | ad2 = S. A. | url = https://books.google.com/books?id=LLWkH82PNbYC | dil = İngilizce |erişimtarihi= 5 Nisan 2021 |arşivurl= https://web.archive.org/web/20200726103655/https://books.google.com/books?id=LLWkH82PNbYC |arşivtarihi= 26 Temmuz 2020 | ölüurl = hayır }}</ref><ref name=Housecroft>{{Kitap kaynağı |başlık= Inorganic Chemistry |basım=3.|yıl= 2008 |sayfa= 533 |yayıncı= Pearson Education | isbn = 978-0-13-175553-6 | soyadı1 = Housecroft | ad1 = C. E. | soyadı2 = Sharpe | ad2 = A. G. |dil=İngilizce}}</ref> Bu belirsizliğe rağmen iki atomlu astatinin bazı özellikleri; örneğin [[bağ uzunluğu]] {{val|300|10|u=[[pikometre|pm]]}}, [[bağ ayrışma enerjisi]] {{değer|83,7|12,5|u=kJ/mol}},<ref>{{Akademik dergi kaynağı|ad1=L.|soyadı1=Visscher|ad2=K. G.|soyadı2=Dyall|yıl=1996|başlık=Relativistic and Correlation Effects on Molecular properties. I. The Dihalogens F<sub>2</sub>, Cl<sub>2</sub>, Br<sub>2</sub>, I<sub>2</sub>, and At<sub>2</sub>|dergi=The Journal of Chemical Physics|cilt=104|sayı=22|sayfalar=9040-9046|bibcode=1996JChPh.104.9040V|doi=10.1063/1.471636 |dil=İngilizce}}</ref> [[buharlaşma entalpisi]] ise (∆H<sub>buh</sub>) 54,39&nbsp;kJ/mol olarak öngörülür.{{sfn|Kugler|Keller|1985|s=116}}<ref name="Gluşko">{{Kitap kaynağı|ad1=V. P.|soyadı1=Gluşko |ad2=V. A.|soyadı2=Medvedev|soyadı3=Bergma|ad3=G. A.|yıl=1966|başlık=Termiçeskiye Konstantı Veşestv |dil=ru|cilt=1|yayıncı=Nakua|s=65}}</ref> Elementin [[Erime noktası|erime]] ve [[Kaynama noktası|kaynama noktaları]] için çeşitli tahmin ve öngörüler olsa da bunların tamamı At<sub>2</sub> için yapılmıştır.<ref name="boiling_point_chromatography" /><ref>{{akademik dergi kaynağı |url=https://jnm.snmjournals.org/content/61/supplement_1/518.short |başlık=Dry distillation of astatine-211 by electromagnetic induction |ad1=Paul |soyadı1=Martorano |ad2=Paul |soyadı2=Martorano |ad3=Tahereh |soyadı3=Taghvaee |ad4=David |soyadı4=Schaub |ad5=Lawrence |soyadı5=Toto |ad6=Hsiaoju |soyadı6=Lee |ad7=Mehran |soyadı7=Makvandi |ad8=Robert |soyadı8=Mach |dergi=[[The Journal of Nuclear Medicine]] |cilt=61 |sayı=1 |sayfalar=518-518|yıl=2020 |dil=İngilizce |erişimtarihi=13 Nisan 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210413081843/https://jnm.snmjournals.org/content/61/supplement_1/518.short |arşivtarihi=13 Nisan 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{kitap kaynağı |url=https://books.google.com/books?id=-BzP7Rkl7WkC&printsec=frontcover&hl=tr#v=onepage&q&f=false |başlık=CRC Handbook of Chemistry and Physics |editör-ad=William M. |editör-soyadı=Haynes |yayımcı=[[CRC Press]] |basım=93. |sayfalar=4-121|yıl=2012 |dil=İngilizce |isbn=1439880492 |erişimtarihi=13 Nisan 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210413075151/https://books.google.com/books?id=-BzP7Rkl7WkC&printsec=frontcover&hl=tr#v=onepage&q&f=false |arşivtarihi=13 Nisan 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{kitap kaynağı |başlık=Gmelin Handbook of Inorganic Chemistry |bölüm=General properties of astatine |ad1=László |soyadı1=Vasáros |ad2=Klara |soyadı2=Berei |yıl=1985 |editör1-soyadı=Kugler |editör1-ad=H. K. |editör2-soyadı=Keller |editör2-ad=C. |dil=İngilizce |yayımcı=Springer |yer=Berlin |sayfalar=107-128|doi=10.1007/978-3-662-05868-8_5}}</ref>
 
=== Kimyasal ===
Astatinin görünür [[kimyasal özellik]]lerinin çoğu, genel olarak 10<sup>−10-10</sup> mol·L<sup>−1-1</sup>den az seyreltik astatin [[çözelti]]lerinde, [[Radyoaktif izleme|izleyici]] çalışmaları aracılığıyla gözlemlenmiştir.<ref name=Housecroft /><ref>{{Kitap kaynağı |başlık= College Chemistry |yıl= 1960 |sayfa=457 |yayıncı=Appleton-Century-Crofts | soyadı1 = Smith | ad1 = A. | soyadı2 = Ehret | ad2 = W. F. |dil=İngilizce}}</ref><ref name="Champion">{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Champion|ad1=J.|soyadı2=Seydou|ad2=M.|soyadı3=Sabatié-Gogova|ad3=A.|soyadı4=Renault|ad4=E.|soyadı5=Montavon|ad5=G.|soyadı6=Galland|ad6=N.|yıl=2011|başlık=Assessment of an Effective Quasirelativistic Methodology Designed to Study Astatine Chemistry in Aqueous Solution|url=http://hal.in2p3.fr/docs/00/61/74/28/PDF/PCCP.pdf|dergi=[[Physical Chemistry Chemical Physics]]|cilt=13|sayı=33|sayfalar=14984-14992 (14984)|bibcode=2011PCCP...1314984C|doi=10.1039/C1CP20512A|pmid=21769335|aboneli=evet|dil=İngilizce}}{{Ölü bağlantı|date=Aralık 2022 }}</ref> Anyon oluşumu gibi bazı özellikler diğer halojenlerle uyum gösterirken<ref name="MoreAtIC" /> bir [[katot]]un üzerini [[Elektrokaplama|kaplama]]{{efn|Bu durumun, bir katotta yaşanan [[Soğurma (kimya)|soğrulma]] olması da mümkündür.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |doi=10.1007/BF02037143 |dergi=Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry|cilt=83 |sayfalar=291-299|başlık=Chemical properties of positive singly charged astatine ion in aqueous solution |dil=İngilizce|yıl=1984 |ad1=M. |soyadı1=Milanov |ad2=V. |soyadı2=Doberenz |ad3=V. A. |soyadı3=Khalkin |ad4=A. |soyadı4=Marinov |sayı=2 |s2cid=97361684}}</ref>}} ve [[hidroklorik asit]] içinde [[kalkojenit|metal sülfürlerle]] [[birlikte çökeltme]] gibi bazı metalik özellikler de taşır.{{sfn|Lavruhina|Pozdnyakov|1970|s=234}} Bir metal [[Şelatlama|şelat ajanı]] olan [[EDTA|etilendiamintetraasetik asit]] ile yapılar oluşturarak [[antikor]] radyoaktif etiketlemesinde bir metal gibi davranabilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Milesz|ad1=S. |soyadı2=Jovchev|ad2=M. |soyadı3=Schumann|ad3=D. |soyadı4=Khalkin|ad4=V. A. |yıl=1988|başlık=The EDTA Complexes of Astatine |dergi=Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry |cilt=127 |sayı=3 |sayfalar=193-198|doi=10.1007/BF02164864|s2cid=93032218 |dil=İngilizce}}</ref> Bununla birlikte astatinin [[organik kimya]]sının çoğu, iyodunkinin analoğudur.<ref name="Guerard">{{Akademik dergi kaynağı |ad1=F.|soyadı1=Guérard|ad2=J.-F.|soyadı2=Gestin|ad3=M. W.|soyadı3=Brechbiel |yıl=2013 |başlık=Production of [<sup>211</sup>At]-Astatinated Radiopharmaceuticals and Applications in Targeted α-Particle Therapy |dergi=Cancer Biotherapy and Radiopharmaceuticals |cilt=28 |sayı=1|sayfalar=1-20|doi=10.1089/cbr.2012.1292|pmc=3545490 |pmid=23075373 |dil=İngilizce}}</ref> Sulu çözeltilerde kararlı bir [[tek atomlu iyon|tek atomlu katyon]] oluşturabileceği öne sürülse de;{{sfn|Lavruhina|Pozdnyakov|1970|s=234}}<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Champion |ad1=J. |soyadı2=Alliot |ad2=C. |soyadı3=Renault |ad3=E. |soyadı4=Mokili |ad4=B. M. |soyadı5=Chérel |ad5=M. |soyadı6=Galland |ad6=N. |soyadı7=Montavon |ad7=G. |yıl=2010 |başlık=Astatine Standard Redox Potentials and Speciation in Acidic Medium |dergi=[[The Journal of Physical Chemistry A]] |cilt=114 |sayı=1 |sayfalar=576-582 (581)|doi=10.1021/jp9077008 |pmid=20014840 |url=http://hal.in2p3.fr/in2p3-00450771 |bibcode=2010JPCA..114..576C |dil=İngilizce |erişimtarihi=26 Mart 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170222110038/http://hal.in2p3.fr/in2p3-00450771 |arşivtarihi=22 Şubat 2017 |ölüurl=hayır }}</ref> [[elektron göçü]] kanıtları, iyotla analog bir benzerlik gösterecek şekilde katyonik At(I) türünün [[hipohalojenik asit|hipoastetik asidi]] (H<sub>2</sub>OAt<sup>+</sup>) [[Protonlanma|protonladığını]] gösterir.{{sfn|Kugler|Keller|1985|pp=220–221}}
 
Astatinin, gözden geçirilmiş [[Elektronegatiflik#Pauling elektronegatifliği|Pauling ölçeğine]] göre 2,2 olan [[Elektronegatiflik|elektronegatifliği]], iyodunkinden (2,66) daha düşükken [[hidrojen]]inkiyle aynıdır. [[Hidrojen astatür]]deki (HAt) negatif yükün hidrojen atomu üzerinde olduğu tahmin edilir ve bu da, bileşiğin bazı isimlendirme sistemlere göre astatin hidrür olarak adlandırılabileceğini gösterir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Dolg |ad1=M. |soyadı2=Kuchle |ad2=W. |soyadı3=Stoll |ad3=H. |soyadı4=Preuss |ad4=H. |soyadı5=Schwerdtfeger |ad5=P.| başlık=''Ab Initio'' Pseudopotentials for Hg to Rn: II. Molecular Calculations on the Hydrides of Hg to At and the Fluorides of Rn |dergi=[[Molecular Physics]] |cilt=74 |sayı=6 |sayfalar=1265-1285 (1265, 1270, 1282)|yıl=1991 |doi=10.1080/00268979100102951|bibcode=1991MolPh..74.1265D |dil=İngilizce}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Saue |ad1=T. |soyadı2=Faegri |ad2=K. |soyadı3=Gropen |ad3=O. |başlık=Relativistic Effects on the Bonding of Heavy and Superheavy Hydrogen Halides |dergi=[[Chemical Physics Letters]] |cilt=263 |sayfalar=360-366 (361-362)|yıl=1996 |doi=10.1016/S0009-2614(96)01250-X |sayı=3-4 |bibcode=1996CPL...263..360S |dil=İngilizce}}</ref><ref name="H-">{{Kitap kaynağı |başlık=Relativistic Methods for Chemists |ad=M. |soyadı=Barysz |sayfa=79 |yayıncı=Springer |yıl=2010 |isbn=978-1-4020-9974-8 |url=https://books.google.com/books?id=QbDEC3oL7uAC |dil=İngilizce |erişimtarihi=26 Mart 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160603214631/https://books.google.com/books?id=QbDEC3oL7uAC |arşivtarihi=3 Haziran 2016 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Thayer|ad=J. S.|başlık=Relativistic Effects and the Chemistry of the Heaviest Main-group elements|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-chemical-education_2005-11_82_11/page/1721|dergi=Journal of Chemical Education|cilt=82|sayı=11|sayfalar=1721-1727 (1725)|yıl=2005|doi=10.1021/ed082p1721|bibcode=2005JChEd..82.1721T |dil=İngilizce}}</ref> Bu durum, [[Elektronegatiflik#Allred-Rochow elektronegatifliği|Allred-Rochow ölçeğine]] göre astatinin (1,9), hidrojenden (2,2) daha az elektronegatifliğe sahip olmasıyla tutarlıdır.<ref>{{Kitap kaynağı |başlık=Inorganic Chemistry|url=https://archive.org/details/inorganicchemist0000wulf|yıl= 2000 |sayfa=[https://archive.org/details/inorganicchemist0000wulf/page/37 37] |yayıncı=University Science Books | isbn = 978-1-891389-01-6 | soyadı1= Wulfsberg | ad1=G. |dil=İngilizce}}</ref> Bununla birlikte IUPAC'ın [[stokiyometri]]k adlandırma sistemi, elementlerin göreli elektronegatifliklerinin yalnızca periyodik tablodaki konumlarına bakılarak belirlenmesi şeklindeki bir düzene dayanır ve bu düzene göre astatin, gerçek elektronegatifliğinden bağımsız olarak hidrojenden daha elektronegatifmiş gibi ele alınır. Astatinin 233 kJ mol<sup>−1-1</sup>deki [[elektron ilgisi]], iyodunkinden %21 daha azdır<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Leimbach |ad1=D.|soyadı2=Sundberg |ad2=J.|soyadı3=Yangyang|ad3=G.|yazarlarıgöster=etal|tarih=Şubat 2020|başlık=The electron affinity of astatine|dergi=[[Nature Communications]] |cilt=11|sayı=1|sayfa=3824|doi=10.1038/s41467-020-17599-2|pmid=32733029|pmc=7393155|arxiv=2002.11418|bibcode=2020NatCo..11.3824L |dil=İngilizce}}</ref> ve bu azalışın, [[Spin-yörünge etkileşimi|spin-yörünge etkileşimlerinden]] kaynaklandığı öngörülür.<ref name="Champion"/> Astatinin birinci [[iyonlaşma enerjisi]], halojenlerde aşağı inildikçe görülen birinci iyonlaşma enerjilerindeki düşüş eğilimini ([[flor]]: 1681, [[klor]]: 1251, [[brom]]: 1140, iyot: 1008) devam ettirecek şekilde yaklaşık 899&nbsp;kJ mol<sup>−1-1</sup> değerindedir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Rothe |ad1=S. |soyadı2=Andreyev |ad2=A. N. |soyadı3=Antalic |ad3=S. |soyadı4=Borschevsky |ad4=A. |soyadı5=Capponi |ad5=L. |soyadı6=Cocolios |ad6=T. E. |soyadı7=De Witte |ad7=H. |soyadı8=Eliav |ad8=E. |soyadı9=Fedorov |ad9=D. V. |yazarlarıgöster=8 |yıl=2013 |başlık=Measurement of the First Ionization Potential of Astatine by Laser Ionization Spectroscopy |dergi=Nature Communications |cilt=4 |doi=10.1038/ncomms2819 |url=https://www.researchgate.net/publication/236836716_Measurement_of_the_first_ionization_potential_of_astatine_by_laser_ionization_spectroscopy |soyadı10=Fedosseev |ad10=V. N. |soyadı11=Fink |ad11=D. A. |soyadı12=Fritzsche |ad12=S. |soyadı13=Ghys |ad13=L. |soyadı14=Huyse |ad14=M. |soyadı15=Imai |ad15=N. |soyadı16=Kaldor |ad16=U. |soyadı17=Kudryavtsev |ad17=Yuri |soyadı18=Köster |ad18=U. |soyadı19=Lane |ad19=J. F. W. |soyadı20=Lassen |ad20=J. |soyadı21=Liberati |ad21=V. |soyadı22=Lynch |ad22=K. M. |soyadı23=Marsh |ad23=B. A. |soyadı24=Nishio |ad24=K. |soyadı25=Pauwels |ad25=D. |soyadı26=Pershina |ad26=V. |soyadı27=Popescu |ad27=L. |soyadı28=Procter |ad28=T. J. |soyadı29=Radulov |ad29=D. |soyadı30=Raeder |ad30=S. |sayfalar=1-6|pmid=23673620 |pmc=3674244 |bibcode=2013NatCo...4E1835R |dil=İngilizce |erişimtarihi=29 Mart 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210405134155/https://www.researchgate.net/publication/236836716_Measurement_of_the_first_ionization_potential_of_astatine_by_laser_ionization_spectroscopy |arşivtarihi=5 Nisan 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>
 
=== Çekirdek kararlılığı ve izotopları ===
189. satır:
|isbn=978-0-7817-9693-4 |dil=İngilizce}}</ref> Astatinin, [[benzen]]deki bir hidrojen atomunun yerine geçerek oluşturabileceği astatobenzen (C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>At), [[klor]] ile yükseltgenerek C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>AtCl<sub>2</sub> meydana getirebilir. Bu bileşiğin [[Baz|alkali]] bir [[hipoklorit]] çözeltisi ile etkileşime sokulmasıyla C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>AtO<sub>2</sub> elde edilir.{{sfn|Zuckerman|Hagen|1989|ss=190-191}} Dipiridin-astatin(I) katyonu ([At(C<sub>5</sub>H<sub>5</sub>N)<sub>2</sub>]<sup>+</sup>), [[perklorat]] ile [[iyonik bileşik]]ler; [[nitrat]] ile ise [At(C<sub>5</sub>H<sub>5</sub>N)<sub>2</sub>]NO<sub>3</sub> bileşiğini oluşturur. Bu katyon; astatin(I) merkezin, azot atomları aracılığıyla [[piridin]] halkalarının her biri ile ayrı ayrı iki [[koordine kovalent bağ]]la bağlandığı bir [[koordinasyon bileşiği]] şeklindedir.{{sfn|Zuckerman|Hagen|1989|p=276}}
 
Element hâlindeki brom ya da (son durumda) [[perklorik asit]] çözeltisinde bulunan [[sodyum persülfat]] gibi yükseltgenlerin, oksijen varlığında astatin ile tepkimeye girmesiyle AtO<sup>-</sup> ve AtO<sup>+</sup> kimyasal türlerinin sulu çözeltilerinin oluştuğuna dair kanıtlar vardır.<ref name="MoreAtIC" />{{sfn|Kugler|Keller|1985|s=111}} Bu çözeltilerdeki AtO<sup>+</sup> iyonları aynı zamanda, protonlanarak astatik asit ({{chem|H|2|AtO|2|+}}) oluşturabilirler.{{sfn|Kugler|Keller|1985|s=221}} AtO<sup>+</sup>'nın [[hidroliz]] ürünlerinden birinin önceleri AtO2<sup>-</sup><sub>2</sub> olduğu düşünülürken sonraki dönemde bu ürünün AtO(OH)<sup>-</sup><sub>2</sub> olduğu saptanmıştır. Bu anyonun başka bir hidroliz ürünü ise AtOOH'dir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Sergentu |ad1=Dumitru-Claudiu |soyadı2=Teze |ad2=David |ad3=Andréa |soyadı3=Sabatié-Gogova |ad4=Cyrille |soyadı4=Alliot |ad5=Ning |soyadı5=Guo |ad6=Fadel |soyadı6=Bassel |ad7=Isidro |soyadı7=Da Silva |ad8=David |soyadı8=Deniaud |ad9=Rémi |soyadı9=Maurice |ad10=Julie |soyadı10=Champion |ad11=Nicolas |soyadı11=Galland |ad12=Gilles |soyadı12=Montavon |başlık=Advances on the Determination of the Astatine Pourbaix Diagram: Predomination of AtO(OH)<sub>2</sub><sup>-</sup> over At<sup>-</sup> in Basic Conditions |dergi=[[Chemistry: A European Journal]] |yıl=2016 |cilt=22 |sayı=9 |sayfalar=2964-2971|doi=10.1002/chem.201504403|pmid=26773333 |dil=İngilizce}}</ref> AtO<sup>-</sup><sub>3</sub> anyonu, bir [[potasyum hidroksit]] çözeltisindeki astatinin, [[potasyum hipoklorit]]le yükseltgenmesi sonucunda elde edilebilir.{{sfn|Zuckerman|Hagen|1989|ss=190-191}}{{sfn|Kugler|Keller|1985|s=222}} Astatinin, sıcak bir Na<sub>2</sub>S<sub>2</sub>O<sub>8</sub> çözeltisiyle yükseltgenmesini takiben [[lantan]] triastatat (La(AtO<sub>3</sub>)<sub>3</sub>) meydana geldiği de kaydedilmiştir.{{sfn|Lavruhina|Pozdnyakov|1970|s=238}} Sıcak bir alkali çözeltindeki [[ksenon diflorür]] ile [[pH|nötr]] ya da alkali bir çözeltideki [[periyodat]], AtO<sup>-</sup><sub>3</sub> anyonunu bir adım daha yükseltgeyerek yalnızca nötr ya da alkali çözeltilerde kararlı olan AtO<sub>4</sub><sup>-</sup> formülüyle gösterilen perastatat iyonunu meydana getirir.{{sfn|Kugler|Keller|1985|ss=112, 192-193}} Astatinin ayrıca, [[iyodat]] veya [[kromat ve dikromat|dikromat]] gibi [[oksianyon]]lu tuzlarda katyonlar oluşturabildiği düşünülür. Bu düşünce, asidik çözeltilerde, astatinin tek [[değerlik]]li ya da ara pozitif hâllerinin, [[gümüş iyodat|gümüş(I) iyodat]] ya da talyum(I) dikromat gibi metal katyonların çözünmeyen tuzları ile birlikte çökeldiği gözlemine dayanır.{{sfn|Zuckerman|Hagen|1989|ss=190-191}}{{sfn|Kugler|Keller|1985|p=219}}
 
Astatin, diğer [[kalkojen]]lere de bağlar oluşturabilir. [[Kükürt]] ile S<sub>7</sub>At<sup>+</sup> ve At(CSN)<sup>-</sup><sub>2</sub>, [[selenyum]] ile bir koordinasyon [[selenoüre]] bileşiği, [[tellür]] ile bir astatin-[[tellür]] [[kolloid]]i meydana getirir.{{sfn|Zuckerman|Hagen|1989|ss=192-193}}
202. satır:
Astatin, doğal olarak oluşan elementler arasında en nadir olanıdır.<ref name="Emsley">{{Kitap kaynağı|soyadı=Emsley|ad=J.|başlık=Nature's Building Blocks: An A-Z Guide to the Elements|url=https://archive.org/details/naturesbuildingb0000emsl_b1k4|basım=yeni|yıl=2011|yayıncı=Oxford University Press | isbn = 978-0-19-960563-7 |sayfalar=[https://archive.org/details/naturesbuildingb0000emsl_b1k4/page/57 57]-58|dil=İngilizce}}</ref> [[Dünya'nın yerkabuğu]]ndaki toplam astatin miktarının, herhangi bir zamanda bir [[gram]]dan az olduğu tahmin edilir.<ref name="MoreAtIC" /> Başka kaynaklar ise herhangi bir anda yeryüzünde bulunan geçici astatin miktarının 28 grama kadar ulaşabileceğini ifade eder.<ref name=Stwertka/>
 
Dünya'nın oluşumunda mevcut olan astatinlerin tamamı kaybolmuş olup doğal olarak oluşan dört astatin izotopu olan astatin-215, astatin-217, astatin-218 ve astatin-219; radyoaktif [[toryum]] ve [[uranyum]] cevherlerinin bozunmasının yanı sıra, [[neptünyum izotopları|neptünyum-237]]'nin bozunma zincirinde eser miktarda olmak üzere sürekli olarak üretilir. [[Kuzey Amerika|Kuzey]] ve [[Güney Amerika]]'nın 16 kilometrelik derinliğe kadar ulaşan kara kütlelerinin birleşmesiyle elde edilen kütle, herhangi bir zamanda, kütlesi 3,5 × 10<sup>−10-10</sup> gram civarına denk gelen yaklaşık bir trilyon astatin-215 atomu içerir.<ref>{{Kitap kaynağı |url= https://books.google.com/books?id=1RMLAAAAMAAJ |başlık= Only a Trillion |ad= I. |soyadı= Asimov |yazarbağı= Isaac Asimov |yayıncı= Abelard-Schuman |yıl= 1957 |sayfa= 24 |dil= İngilizce |erişimtarihi= 10 Nisan 2021 |arşivurl= https://web.archive.org/web/20210410090007/https://books.google.com/books?id=1RMLAAAAMAAJ |arşivtarihi= 10 Nisan 2021 |ölüurl= hayır }}</ref> Eser miktarlarda; neptünyum-237'nin bozunma zincirinin ara ürünlerinden astatin-217, [[uranyum-235]]'in bozunma zincirinin ara ürünlerinden astatin-215 ve astatin-219, [[uranyum-238]]'in bozunma zincirinin ara ürünlerinden astatin-218 üretimi mümkündür.<ref name="Ne"/><ref>{{Ansiklopedi kaynağı |editör1-soyadı=Kolthoff |editör1-ad= I. M.|editör2-soyadı=Elving |editör2-ad=P. J. |başlık=Treatise on Analytical Chemistry |tarih=1964 |yayıncı=Interscience Encyclopedia |seri=Part II: Analytical Chemistry of the Elements|cilt=4 |yer=New York |sayfa=487 |dil=İngilizce}}</ref><ref>{{akademik dergi kaynağı |ad1=G. A. |soyadı1=Sutton |ad2=S. T. |soyadı2=Napier |ad3=M. |soyadı3=John |ad4=A. |soyadı4=Taylor |başlık=Uranium-238 decay chain data |dergi=[[Science of the Total Environment]] |sayfalar=393-401|yıl=1993 |dil=İngilizce |cilt=130 |doi=10.1016/0048-9697(93)90094-M}}</ref> Doğada bulunan ilk astatin izotopu astatin-218 iken bu izotopların en uzun ömürlü olanı, 56 saniyelik yarılanma ömrüne sahip astatin-219'dur.<ref name="Audi2003" />
 
Bazı kaynaklarda astatinin doğal oluşan bir izotopu olmadığına dair yanlış bilgilere yer verilirken bazı kaynaklarda da hatalı bir şekilde, doğal izotopa sahip olan elementler arasında listelenmez.<ref name="Aten" /><ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Maiti|ad1=M.|soyadı2=Lahiri|ad2=S.|yıl=2011|başlık=Production cross section of At radionuclides from <sup>7</sup>Li+<sup>nat</sup>Pb and <sup>9</sup>Be+<sup>nat</sup>Tl reactions|dergi=Physical Review C|cilt=84|sayı=6|sayfalar=07601-07604 (07601)|arxiv=1109.6413|bibcode=2011PhRvC..84f7601M|doi=10.1103/PhysRevC.84.067601|s2cid=115321713 |dil=İngilizce}}</ref> Kimi kaynaklar ise astatin-216'yı, gözlemlendiğine dair "şüpheli" olarak tanımlanan raporlarla birlikte doğal olarak oluşan bir izotop olarak gösterse de bu raporlar teyit edilmemiştir.{{sfn|Greenwood|Earnshaw|2002|s=796}}{{sfn|Kugler|Keller|1985|S=5}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Astatin" sayfasından alınmıştır