Azadistan: Revizyonlar arasındaki fark

'''Azadistan''' ([[Azerice]]: '''آزادیستان''' ya da Azadistan əyaləti), [[İran]]'ın [[Tebriz]]'de [[Rusya İmparatorluğu]]nun etkisinin azalmasıyla [[23 Haziran]] - [[14 Eylül]] [[1920]] tarihlerinde bağımsız olan kısa ömürlü bir devlettir.

[[I. Dünya Savaşı]]'nda [[Kaçar Hanedanı|İran]] topraklarını işgal eden [[Osmanlı Ordusu]] Mecdulsaltana'yı vali olarak atamış ve [[Tebriz]] ve [[Urumiye]] kentinde örgütlendirmiştir. Osmanlı Ordusu'nun Azerbaycan Bölgesi işgaline karşı çıkan [[Şeyh]] [[Muhammed Hiyabani]] (d. [[1879]] [[Hamene]] - ö. [[14 Eylül]] [[1920]] [[Tebriz]]) ve arkadaşları [[Kars]]'ta hapsedildikten sonra [[Fars]]'a sürülmüşlerdir.

Kasım [[1918]]'de Osmanlı Ordusu'nun geri çekilmesinden sonra Hiyabani, Azerbaycan Bölgesine dönmüş ve [[Azerbaycan Demokrat Partisi]]'nin faaliyetini yeniden canlandırmıştır. Ancak bir süre sonra parti "Teceddüt" gazetesi çevresindeki Hiyabani'nin destekçilerinden oluşan "Teceddütiyun" ve [[Zeynalabidin Han]]'nın destekçilerinden oluşan "Tenkitiyun" olmak üzere ikiye bölünmüştür.

[[Kaçar Hanedanı]] sadrazamı [[Hasan Vüsuk|Vüsuk-üd Devle]] [[1919]]'da [[İngiltere]] ile anlaşma imzalamıştır. Bu anlaşmaya göre İngiltere İran'a 2 milyon pound kredi vererek demiryolu inşa edecekti. Bunun karşılığı olarak silah satın alma, askeri eğitim ve müsteşarlığı İngiltere'ye verilecekti. Azerbaycan Demokrat Partisi bu anlaşmaya karşı çıkmıştır. Sadrazam Vüsuk-üd Devle, Azerbaycan'da tutulmayan Aynuldovle'yi Azerbaycan'a vali olarak tayin etmiş ve Azerbaycan emniyetinin başına [[İsviçre]]li Bierling'i atamıştır. Bu atamaları ve [[Kürtler|Kürt]] Şikak aşireti reisi [[İsmail Ağa Simko]]'nun saldırıları Azerbaycan'da rahatsızlık yaratmıştır.

1920 [[Eylül]]'de Hidayet Muhberulsultan, "Azadistan"'ın çağdaşlaşma politikasından rahatsızlık duyan toprak ağalarıyla işbirliğini sağladıktan sonra Tebriz'e girerek Kazak birlikleriyle birlikte "Azadistan"'a saldırmış ve dört gün süren çatışmadan sonra Azadistan'ı yok etmiştir. Hiyabani, [[14 Eylül]] [[1920]]'de öldürülmüştür.