Çayıryolu, Bayburt
Çayıryolu, Bayburt ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
| Çayıryolu | |
|---|---|
 | |
 Bayburt'un konumu | |
  Çayıryolu Çayıryolu'nun Bayburt'taki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Bayburt |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1622 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 210 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0458 |
| İl plaka kodu | 69 |
| Posta kodu | 69002 |
Tarihçe
değiştirYerleşimin 2,0 km güneydoğusundaki Baltakaya mevkisi olarak adlandırılan yükselti alanında Erken Tunç Çağı ve Demir Çağı yoğunlukta olmak üzere Geç Helenistik dönemden Roma dönemine kadar yerleşimin olduğu değerlendirilen höyük bulunmaktadır.[3] Köyün güneybatısında, Çakıröz köyünün kuzeyindeki kayalık alanda olan Büyüktepe höyüğünde kazı başkanlığını yağan A.G. Sagona, bazı antik dönem tarihçilerinin bahsettiği ve Strabon'unda VI. Mithridatis'in hazinesini sakladığı yerlerden biri olan Sinoria'nın (Sinhorium/Synorium) Büyüktepe höyüğünü ve günümüz köyünün de sınır yeri olmasından eski adının buradan türemiş olabileceğini belirtmiştir.[4]
Köyün eski adı Sünür'dür.[5] Köy, Akkoyunlular'ın önemli yerleşim yerlerinden biri olmuştur. Akkoyunlu hükümdarı Kutlu Bey tarafından köyde kendi adına bir cami ile zaviye yaptırırken, 1389 yılında ölümüyle de bu köydeki türbeye gömülmüştür. I. Selim, İran Seferi sonrasında 25 Ekim 1514'te köye gelmiş ve buradaki ovada ordusu kamp kurmuştur.[6] 1530 yılı Osmanlı tahririnde, Sinor adıyla Bayburd kazasına bağlı bir köy olarak görülmektedir.[7] Safevi Şahı I. Tahmasb'ın 1553 yılında Anadolu'ya yaptığı akında köydeki Kutlubey Cami ile mezarı yakılıp yıkılmıştır.[6] 1591 yılı tahririnde sadece erkek nüfus kaydedilmiş olup yerleşimde sadece Müslümanlardan oluşan 216 nefer (erkek) yaşamaktadır. Bu tahrirde köye bağlı Hacı Beğ ve Medreke mezraları bulunmaktadır.[8] 1642 yılı avarız defterine göre yerleşimde Müslümanlardan oluşan 54 hane ile 7 askeri ve 3 dini görevli bulunmaktadır.[9] 1835 yılında sadece erkek nüfusun tespitinin yapıldığı nüfus yoklama defterinde Sinür adıyla yer alan köyde sadece Müslümanlardan oluşan 51 hanede 158 (mufassal deftere göre 164) erkek yaşamaktadır. Yerleşim, 1881-1898 yılları arasında Sinür adıyla kurulan ve 8 köyün bağlı olduğu nahiyenin merkez köyü olmuştur.[6][10]
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuyla birlikte Sünür adıyla Pulur nahiyesinin bir köyü olarak görülmektedir.[11] Köyün Sünür olan adı 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Çayıryolu olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[12] İlerleyen yıllarda Bayburt merkez ilçesinin köyü olmuştur. 1 Aralık 1998 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüşen[13] kasabanın belediye statüsü, nüfusunun 2000 kişinin altına düşmesi üzerine 2013 yılında sona erdi.[14]
Coğrafya
değiştirKöy, Bayburt il merkezine 32 km uzaklıktadır.[15]
Nüfus
değiştir| Yıllara göre belde/köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 210[2] |
| 2021 | 231[2] |
| 2020 | 253[2] |
| 2019 | 262[2] |
| 2018 | 290[2] |
| 2017 | 292[2] |
| 2016 | 336[2] |
| 2015 | 306[2] |
| 2014 | 346[2] |
| 2013 | 385[2] |
| 2012 | 429[15] |
| 2011 | 477[15] |
| 2010 | 489[15] |
| 2009 | 498[15] |
| 2008 | 529[15] |
| 2007 | 511[15] |
| 2000 | 1.768[15] |
Yönetim
değiştirBelediye başkanlığı
değiştir| Seçildiği yıl | Belediye başkanları[15] |
|---|---|
| 2009 | Necdet Okur (AKP) |
| 2004 | Necdet Okur (AKP) |
| 1999 | Mükim Akkoyun (ANAP) |
Kaynakça
değiştir- ^ "Cayiryolu, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k "Bayburt Merkez Çayıryolu Köy Nüfusu". Nufusune.com. 2 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.
- ^ Ünsal, Veli (2018). "Bayburt ve Çevresi İlk Tunç ve Demir Çağı Yerleşmeleri". Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (Asos Journal), 64. acikbilim.yok.gov.tr. ss. 40-64. 8 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ Çayeli’nden Erzurum’a Yrd. Doç. Dr. Cemil Kutlu -Armağan Kitap– (Editörler: Selami Kılıç ve Ahmet Safa Yıldırım). Erzurum: Atatürk üniversitesi Yayınları. 2016. s. 232. ISBN 978-975-442-900-8.
- ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 140. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ a b c Özger, Yunus (2007). "XIX. Yüzyılda Bayburt (1830-1900)" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Doktora Tezi. atauni.edu.tr. ss. 1-441. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 167. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ Ünsal, Alper (2020). "46 Numaralı Tapu Tahrir Defterine Göre Bayburt Ve Çevresinde Ekonomik Ve Sosyal Hayat". Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Yüksek Lisans Tezi. acikbilim.yok.gov.tr. ss. 32,392-394. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ İnbaşı, Mehmet (2007). "Bayburt Sancağı (1642 Tarihli Avariz Defterine Göre)". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10 (2). DergiPark. s. 115. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ Özger, Yunus (2015). Bayburt Nüfus Defteri 1835-1848. Ankara: Bayburt Üniversitesi BAKÜTAM. s. 199-203,367,590. ISBN 978-605-99450-3-5.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 3 Aralık 1998. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ "İşte Kapatılacak 559 Belde !". kamudan.com. 10 Ekim 2012. 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ a b c d e f g h i "Çayıryolu Belediyesi". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2018.
Kitap okuma
değiştir- The Heritage of Eastern Turkey: From Earliest Settlements to Islam-Antonio Sagona 9 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
değiştir | Bayburt ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Türkiye'deki bir köy ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |