Zayıflatılmış uranyum

Zayıflatılmış uranyum, yapısındaki radyoaktif Uranyum-235 izotoplarının büyük kısmını kaybetmiş uranyuma denir. Zayıflatılmış uranyum, atom silahı veya atom enerjisi santrali için yakıt üretmek amacıyla uranyum zenginleştirilmesi sırasında ortaya çıkan bir yan üründür. Özkütlesi ve dayanıklılığı çok yüksek olduğundan silah sanayiide, özellikle mermi ve zırh yapımında, kullanılmaktadır.

Zayıflatılmış uranyum mermilerinin kullanıldığı Irak bölgeleri (Çöl Fırtınası Harekatı)

Üretimi

değiştir

Uranyum, doğada bulunan zayıf radyoaktif özellikler gösteren bir ağır metaldir. Bilinen üç izotopu vardır: 234U, 235U, 238U. Bu izotoplardan 234U ve 235U fisildir, 238U fisil değildir. Doğadan çıkarılan uranyumun kütlece % 99,27'si 238U'den oluşur.

Uranyum, doğada bulunduğu haliyle zincirleme çekirdek tepkimesine giremez. Bu nedenle atom silahları ve atom enerjisi santrallerinde yakıt olarak kullanılan uranyumun içindeki radyoaktif izotopların oranının arttırılması gerekir. Uranyum zenginleştirmesi denilen bu süreç sonucunda radyoaktif izotoplarca zengin yakıt oluştuğu gibi radyoaktif izotoplarını kaybetmiş zayıflatılmış uranyum da oluşur. 1 gram zenginleştirilmiş uranyum üretildiğinde, yaklaşık 7 gram zayıflatılmış uranyum oluşur..[1] Zayıflatılmış uranyum % 99,8 oranında 238U içerir.

Özellikleri

değiştir
 
Zayıflatılmış uranyum mermilerinin kullanıldığı Kosova bölgesi (Müttefik Gücü Harekatı)
Izotop Doğal Uranyum Zayıflatılmış Uranyum Yarılanma süresi
238U % 99.2749 % 99.7947 4.5 Milyar Yıl
235U % 0.7196 % 0.2015 710 Milyon Yıl
234U % 0.0055 % 0.0008 250 Bin Yıl
  • Zayıflatılmış uranyum'un özkütlesi 19,050 g/m³'tür. Bu değer, yaklaşık olarak kurşunun özkütlesinden %70 daha fazladır.
  • Radyoaktif izotoplarının büyük kısmı çıkarılmış olduğundan zayıflatılmış uranyum, doğada uranyumun %60'ı kadar radyoaktif aktivite gösterir.[2]

Kullanıldığı yerler

değiştir

Yoğunluğunun çok yüksek olmasından dolayı zayıflatılmış uranyum, silah sanayiinde zırh ve zırh delici mermilerde kullanılmaktadır.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Uranium Medical Research Centre, Depleted Uranium(DU)". 13 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2007. 
  2. ^ "Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Zayıflatılmış Uranyum bilgi sayfası". 26 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2006. 

Dış bağlantılar

değiştir