Kasımî Devleti

1597–1849 arasında hüküm sürmüş devlet
(Yemen Zeydi Devleti sayfasından yönlendirildi)

Kasımî Devleti (Arapçaالدولة القاسمية, romanizeel-Devlet Kasımîyet), diğer isimleriyle Zeydi İmamlığı (Arapçaزيدي الإمامة, romanizeZaydi el-İmamet) ve Yemen Zeydi Devleti (Arapçaدولة الزيدية اليمنية, romanizeDevlet el-Zaydiyya el-Yemeniye), 1597 el-Mansur el-Kasım tarafından kurulmuş ve Osmanlı Eyaleti'ne bağlandığı 1649 yılına kadar Büyük Yemen bölgesinde hüküm sürmüş devlettir. Yemenlilerin Osmanlı'ya isyan ederken dinî liderliği eline alan İmam Muhammed bin Kāsım el-Müeyyed-Billâh Osmanlı İmparatorluğu'na isyan ederek devleti kurmuş oldu. İmam Kāsım; Saada, Hamîr ve Kevkebân gibi şehirleri de ele geçirdi. Bu karışıklıklar 1635’te Osmanlı'nın Yemen'den tamamen çekilmesine yol açtı. Osmanlı'nın bölgeden çekilmesinden sonra kabileler arasındaki problemlerin yol açtığı dağınıklık son bulmadı. İmamlardan İsmâil bin Kāsım Mütevekkil-Alellah, Muhammed bin Ahmed el-Mehdî ve Abbas bin Hüseyin el-Mehdî’nin imâmetleri nispeten daha güçlü ve daha etkili oldu. 18. ve 19 yüzyıllarda varlığını sürdürmeye devam etse de yavaş yavaş birçok kabile devletten ayrılmaya başladı. Bu devletlerden en önemlisi Lahic Sultanlığı'ydı. 1849 yılında Lahic Sultanlığı hariç bu ayrılan devletlerin çoğu Osmanlılara tabî oldu.[1]

Kasımî Devleti
الدولة القاسمية
1597-1849
Mütevekkil el-İsmail'in yönetimindeki Zeydi Devleti, 1675
Mütevekkil el-İsmail'in yönetimindeki Zeydi Devleti, 1675
Resmî din
Zeydi Şii İslamı
Hükûmetİmamlık
İmam 
• 1597-1620
El-Mansur El-Kâsım
• 1620-1640
El-Mu'ayyed Muhammed
• 1640-1676
El-Mütevekkil İsmail
• 1676-1681
El-Mehdî Ahmed
• 1681-1686
II. El-Mu'ayyed Muhammed
• 1689-1718
El-Mehdî Muhammed
• 1716-1727
El-Mütevekkil El-Kâsım
• 1727-1748
II. El-Mansur El-Hüseyin
• 1748-1775
El-Mehdî Abbas
• 1775-1809
I. El-Mansur Ali
Tarihî dönemYeni Çağ
• Kuruluşu
1597
• Yemen'in ele geçirilişi
1628
• Lahic'in ayrılması
1740
• Kıyı bölgelerinin kaybı
1803
• Osmanlı'ya geri katılma
1849
Öncüller
Ardıllar
Yemen Eyaleti
Lahic Sultanlığı
Necran Emirliği
Yemen Eyaleti

Ekonomi değiştir

Kasımî Devleti dönemin tek kahve üreticisiydi.[2] 18. yüzyılın ilk yarasında Avrupalılar kahveyi Doğu Hint Adaları, Doğu Afrika, Batı Hint Adaları ve Latin Amerika'da kendi sömürgelerinde yetiştirmeye başlayarak Yemen'in kahve tekelini kırmışlardır.

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ Afzal Upal, M. Cusack, Muhammad, Carole (2021). Handbook of Islamic Sects and Movements. Koninklijke Brill NV, Leiden, The Netherlands: Brill. p. 220. ISBN 978-90-04-42525-5. When al-Shawkānī died in 1834, the Qāsimī Imāms had fully embraced Sunnī traditionism.
  2. ^ Nelly Hanna (2005). Society and Economy in Egypt and the Eastern Mediterranean, 1600–1900: Essays in Honor of André Raymond. American Univ in Cairo Press. s. 124. ISBN 9774249372.