Vasili Semyonoviç Grossman (Cемёнович Гро́ссман; 12 Aralık 1905 – 14 Eylül 1964), Sovyet yazar ve gazeteci. O zamanlar Rusya İmparatorluğu'nun bir parçası olan Ukrayna'da Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Grossman, Moskova Devlet Üniversitesi'nde kimya mühendisi olarak eğitim gördü ve öğrenci olarak gösterdiği çalışkanlık nedeniyle Vasya-khimik ("Kimyacı Vasya") takma adını kazandı. Mezun olduktan sonra Donets Havzası'ndaki Stalino'da (şimdiki Donetsk ) bir işe girdi. 1930'larda kariyerini değiştirdi ve tam zamanlı yazmaya başladı, bir dizi kısa öykü ve birkaç roman yayınladı.

Vasily Grossman
Grossman, 1941
Kendi dilinde adıВаси́лий Семёнович Гро́ссман
DoğumVasili Semyonoviç Grossman
12 Aralık 1905
Kiev Guberniyası, Rus İmparatorluğu
Ölüm14 Eylül 1964 (58 yaşında)
Moskova, Sovyetler Birliği
MilliyetSovyet
VatandaşlıkSovyetler Birliği
EğitimMoskova Devlet Üniversitesi
MeslekYazar, gazeteci
Dönem1934–1964
EvlilikAnna Petrovna Matsuk
Olga Mihaylovna

İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında Grossman, Kızıl Ordu gazetesi Krasnaya Zvezda'da savaş muhabiri olarak görevlendirildi. Moskova, Stalingrad, Kursk ve Berlin savaşlarının ilk elden anlatımlarını yazdı. Grossman'ın Treblinka'nın keşfedilmesinin ardından bir Nazi imha kampına ilişkin görgü tanıklarının ifadeleri, bir muhabirin Nazi ölüm kampına ilişkin ilk anlatımları arasındaydı.

Grossman'ın savaştan sonra katlandığı devlet baskısının boyutu konusunda bazı tartışmalar var. Hiçbir zaman tutuklanmamasına rağmen iki büyük edebi eseri Nikita Kruşçev hükümeti tarafından kabul edilemez derecede Sovyet karşıtı olduğu gerekçesiyle sansürlendi. Grossman 1964'te mide kanserinden öldüğünde bu kitaplar yayınlanmamıştı. Gizli kopyalar, aralarında Andrei Sakharov ve Vladimir Voinovich'in de bulunduğu bir muhalifler ağı tarafından, sonunda Sovyetler Birliği'nden kaçırıldı ve ilk olarak 1980'de Batı'da yayınlandı, ardından 1988'de Sovyetler Birliği'nde ortaya çıktı.

Grossman, Treblinka'dan kaçan eski Sonderkommando mahkumlarıyla röportaj yaptı ve taslağını kimliklerini açıklamadan yazdı. Daha önce yayınlanmış materyallere erişimi vardı.[1] Grossman, Treblinka'nın operasyonunu birinci şahıs ağzından anlattı.[2] Nakliye araçlarının gelişi sırasında Treblinka imha kampının kabul bölgesinde görev yapan SS görevlisi Josef Hirtreiter hakkında Grossman şunu yazdı:[2]

Bu yaratık çocukları öldürme konusunda uzmanlaşmıştı. Açıkça görülüyor ki alışılmadık bir güce sahip olan bu yaratık, aniden bir çocuğu kalabalığın arasından çekip alıyor, onu bir sopa gibi sallıyor ve sonra ya kafasını yere vuruyor ya da ikiye bölüyordu. İnsan olduğu ve kadından doğduğu iddia edilen bu yaratığın adını ilk duyduğumda bana söylenen akıl almaz şeylere inanamadım. Ancak görgü tanıklarının tekrarladığı bu hikayeleri duyduğumda, bu tanıkların bunları Treblinka'nın cehennem rejimine dair diğer her şeyle uyumlu olarak sadece ayrıntı olarak gördüklerini fark ettiğimde, duyduklarımın doğru olduğuna inanmaya başladım"[3]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Vasily Grossman, The Road: Stories, Journalism, and Essays with Commentary by Robert Chandler, New York Review of Books 2010, page 165. 1590174097.
  2. ^ a b Vasily Semenovich Grossman, The Road: Stories, Journalism, and Essays. 10 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Translated by Elizabeth Chandler and Olga Mukovnikova with contribution by Yury Bit-Yunan; edited by Robert Chandler, illustrated edition, New York Review Books 2010, page 101, 1590173619.
  3. ^ Grossman, Vasiliĭ Semenovich (2010). The Road: Stories, Journalism, and Essays (İngilizce). New York Review Books. ISBN 978-1-59017-361-9. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.