USBL

USBL (İngilizce: Ultra-Short Base Line) Ultra-Kısa Baz Hattı ya da Süper-Kısa Baz Hattı, su altında akustik yöntemle konumlandırma işi yapmaya yarayan bütünleşik bir sistemdir. Eksiksiz bir USBL sistemi, bir geminin altına monte edilmiş bir alıcı-vericiden(transceiver) ile dönüştürücen(transducer) ve deniz tabanına ya da uzaktan kumandalı araca yerleştirilmiş bir aktarıcı(transponder) veya yanıtlayıcıdan(responder) oluşur. Transceiver tarafından ölçülen mesafe ve açılardan bir pozisyon hesaplamak için bir "üst kısım birimi" yani gemide bulunan bir bilgisayar kullanılır.

Tipik bir Ranger-2 USBL sisteminin deniz tabanında yapılacak olan pozisyonlama-ölçme işleri için kurulumunu gösteren basit bir şema.

Transceiver tarafından bir akustik atım(titreşim) iletilir ve kendi akustik atımıyla yanıt veren deniz altı aktarıcısı(transponder) tarafından algılanır. Bu dönüş atımı, gemideki alıcı-verici tarafından tespit edilir. İlk akustik darbenin iletilmesinden yanıtın tespit edilmesine kadar geçen süre USBL sistemi tarafından ölçülür ve bir mesafeye dönüştürülür.

Denizin altındaki konumu hesaplamak için USBL, alıcı-vericiden(transceiver) deniz altındaki hedefe hem bir mesafe hem de bir açı hesaplar. Açılar, bir dizi dönüştürücü içeren alıcı-verici(transceiver) tarafından ölçülür. Alıcı-verici(transceiver) başlığında normal olarak 10 cm veya daha az bir baz hattı ile ayrılmış üç veya daha fazla dönüştürücü(transducer) bulunur. Bu dönüştürücü dizisi içinde "faz farkı" adı verilen bir yöntem, denizin altındaki aktarıcının(transponder) yönünü hesaplamak için kullanılır.

USBL'ler ayrıca, alıcı-vericinin otonom bir su altı aracına ve alıcı-vericinin hedefe monte edilmesiyle "ters" (inverted USBL, iUSBL) konfigürasyonlarında da kullanılabilir. Bu durumda, otomatik yanaşma ve hedef izleme gibi uygulamalar için transponderin yerini belirlemesine izin vermek adına aracın içinde "üst kısım" data işleme gerçekleşir.

Ayrıca bakınız

• Product Survey USBL Systems 15 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Hydro International, May 2008.

Üreticiler

• Advanced Navigation - Subsonus - Miniature USBL & INS
• EASYTRAK USBL Applied Acoustics 16 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• IXBLUE - GAPS pre-calibrated Ultra-Short BaseLine - 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• IXBLUE - POSIDONIA - Ultra-deep & long range Ultra-Short Baseline - 24 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Nautronix USBL 29 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• TrackLink USBL - LinkQuest 7 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Tritech International Ltd 14 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sonardyne Ranger 2 and Scout USBLs 13 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Kongsberg Acoustic Positioning 22 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• EvoLogics USBL Modems 29 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Zima USBL Underwater communiation & navigation laboratory 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.