Uğur Tanyeli (d. 1952, Ankara), Türk mimar, akademisiyen, mimarlık tarihçisi ve kuramcısı.

Tanyeli Kubbealtı konuşmalarında, 20 Ocak 2020.

İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde mimarlık eğitimi aldı. Doktorasını İstanbul Teknik Üniversitesi’nde veren Tanyeli, iki üniversitede araştırma görevlisi olarak görev aldı. 1992 ile 1998 yılları arasında Anadolu Üniversitesi’nde çalıştı. 1998 yılında profesör unvanını aldı, bu tarihten 2011'e kadar Yıldız Teknik Üniversitesi’nde görev yaptı.[1] 2012-2015 yılları arasında Mardin Artuklu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde, 2015-2018 yılları arasında (son 2 yılı dekan vekili olarak) İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde, 2018 yılından itibaren İstanbul Şehir Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi'nde dekan olarak görev almıştır.[2] 2020 yılından beri İstinye Üniversitesi Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi dekanı olarak görev yapmaktadır.[3]

1989 yılından beri Arredamento Mimarlık dergisinin yayın koordinatörlüğünü yürütmektedir.[4]

Mimar olmak çocuk hayaliydi ve erken dönemlerinden beri projeler çiziyordu. Ailesinde mimar olan kimse yoktu ama başta anneannesi ve ailesi onda mimarlık ilgisini besliyordu. Üniversitede ilk olarak inşaat fakültesine girmişti, burada bir yıl okuduktan sonra İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ne girmek için tekrar sınava girdi ve kazandı. Mimarlık tarihine olan ilgisi de 14 yaşında okuduğu İngilizce bir kitap ekseninde başladı, bu alanın mimarlık mesleğine etkisinin olacağı düşüncesindeydi.[5]

Mimarlık ve mimarlık tarihine ilişkin 18. yüzyıla kadar uzanan muhtelif eser, proje ve kitaptan oluşan bir koleksiyona sahiptir. Mimar ve koruma uzmanı akademisyen Gülsün Tanyeli'nin eşidir, mimar bir oğulları vardır.[5]

Kitapları değiştir

  • 1992: Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, Remzi Kitabevi
  • 1999: Improvisation: Mimarlıkta Doğaçlama ve Behruz Çinici (Behruz Çinici ve Suha Özkan ile birlikte), Boyut Yayın Grubu
  • 2000: Mimarlık Yıllığı 1: Türkiye'de Mimarlık 2000 (Doğan Tekel), Aydan Balamir, Suha Özkan ile birlikte), Koleksiyon Yayınları
  • 2001: Sedad Hakkı Eldem, Boyut Yayın Grubu
  • 2002: Walter Gropius ve Bauhaus (Aykut Köksal ile birlikte), Boyut Yayın Grubu
  • 2002: Berlin 1990-2002, Boyut Yayın Grubu
  • 2003: St Petersburg 1703-2003 (Ersin Altın ile birlikte), Boyut Yayın Grubu
  • 2004: Mimarlık Yıllığı 2: Türkiye'de Mimarlık 2004 (Haydar Karabey, Celal Abdi Güzer, Atilla Yücel ile birlikte), Koleksiyon Yayınları
  • 2004: İstanbul 1900 - 2000: Konutu ve Modernleşmeyi Metropolden Okumak, Akın Nalça Kitapları
  • 2006: Doruk Pamir (building /projects 1963-2005), Literatür Yayınları
  • 2007: Turgut Cansever: Düşünce Adamı ve Mimar, (Atilla Yüce) ile birlikte) Osmanlı Bankası Yayınları
  • 2007: Mimarlığın Aktörleri: Türkiye 1900-2000, Garanti Galeri
  • 2008: Sedad Hakkı Eldem I: Gençlik Yılları (Edhem Eldem ve Bülent Tanju ile birlikte), Osmanlı Bankası Yayınları
  • 2009: Sedad Hakkı Eldem II: Retrospektif (Bülent Tanju) ile birlikte), Osmanlı Bankası Yayınları
  • 2009: İstanbullaşmak: Olgular, Sorunsallar, Metaforlar (Pelin Derviş ve Bülent Tanju ile birlikte), Garanti Galeri
  • 2011: Rüya, İnşa, İtiraz: Mimari Eleştiri Metinleri, Boyut Yayın Grubu (yeniden basım: 2022, Fol)
  • 2013: İstanbul'da Mekan Mahremiyeti'nin İhlali ve Teşhiri: Gerilimli Bir Tarihçe ve 41 Fotoğraf, Metis
  • 2016: Sınıraşımı Metinleri: Osmanlı Mekanının Peşinde 15.-19. Yüzyıllar, Akın Nalça Kitapları
  • 2017: Yıkarak Yapmak, Metis
  • 2018: Mütereddit modernler: Schmitthenner, Pikionis, Fathy, Eldem, Correa: Dünyada ve Türkiye’de mimar ideologlar (Cemal Emden ile birlikte), Işık Üniversitesi Yayınları
  • 2020: Mimar Sinan Tarihsel ve Muhayyel, Metis.
  • 2022: Korku Metropolü İstanbul: 18. Yüzyıldan Bugüne, Metis.

Ayrıca Erhan Berat Fındıklı'nın kendisiyle gerçekleştirdiği nehir söyleşi, Toplumsal Hafıza, Mimarlık, Tarih Ve Kuram ismiyle 2018 yılında Everest tarafından kitap olarak yayımlanmıştır. Tanyeli'nin mimarlık kuramı ve tarihyazımındaki konumunu inceleyen Uğur Tanyeli'ye Armağan kitabı, 2019 yılında Erhan Berat Fındıklı ve Işıl Uçman Altınışık editörlüğünde Binat İletişim ve Danışmanlık tarafından yayımlanmıştır.

Ödülleri değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Uğur Tanyeli, Öğretim Üyesi Özgeçmişi" (PDF). Yildiz Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2011. [ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ "Akademik kadro: Uğur Tanyeli". İstanbul Şehir Üniversitesi. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. 
  3. ^ "Akademik Kadro: Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi". gstm.istinye.edu.tr. 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021. 
  4. ^ Uğur Tanyeli (Şubat 2019). "Arredamento 30 Yaşında: 1989'dan 2019'a, DEKORASYON'dan MİMARLIK'a", 328. Arredamento Mimarlık. ss. 60-64. 
  5. ^ a b Örnek, Nilay. "73- Uğur Tanyeli". Nasıl Olunur?. 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.