Tongurdaklı kaşık

Tongurdaklı kaşık, Bursa'nın dağ yöresi oyunlarında ritim aracı olarak kullanılan oyun kaşığı.

Meşe ağacının odunu ile yapılır.[1] Adını sap kısmında bulunan zincir görünümündeki kısımdan alır. "Tongurdak" denilen bu topaklar, kaşık yapımı sırasında eksiz ve oyma yöntemi ile oyularak şekillendirilir[1] ve kaşıkların sırtı birbirine vurulduğunda sallanarak ses çıkarır.[2]

Tongurdaklı kaşıkların kaşık kısmı küçük ve sivri ağızlıdır. Sapın iki yanında parmaklar için hafif çukur bulunur. Kaşıkları yaparken yörede kadınların örgü örerken kullandıkları tongurdaklı şişlerden esinlenilmiştir.[3][4]

Bursa'da kaşık oyunları Keles, Orhaneli, Harmancık ve Büyükorhan ilçelerinde oynanmaktadır. Bu yörenin halkı, tongurdaklı kaşık kültürünü yaşatır.[5] Yörede tongurdaklı kaşıkların küçük boyları çiçek ve çeşitli desenler ile süslenerek nazara karşı evin bir köşesine asılmaktadır.[6] Tongurdak kaşık üretimi, Harmanalan Köyü’nde yaşayan Lütfü Uğur tarafından sürdürülmektedir.

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b "Tongurdaklı Kaşık". Kültür Portalı. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  2. ^ Uğur, Lütfü (2016). "Kaşık bu... Hem doyurur hem oynatır!" (PDF). 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  3. ^ Züber, Hüsnü. "Bursa'da Kaşık ve Kaşık Oyunu". Bursadakultur.org. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  4. ^ Züber, Hüsnü (25 Mayıs 2019). "Bursa'da Kaşıkçılık". Belgesel Tarih. 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  5. ^ Uğur, Mücahit (23 Mart 2020). "Bursa'nın oyun kaşıkları bu ellerden çıkıyor". www.aa.com.tr. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 
  6. ^ "Tongurdaklı Kaşık". Bursa Turizm Portalı. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021. 

.