Tılgadindzi veya Tlkatintsi (ErmeniceԹլկատինցի, doğum adı Hovhannes Harutyunyan, d. 1860, Harput - ö. 20 Temmuz 1915) Osmanlı Ermenisi yazar, öğretmen ve Ermeni kırsal edebiyatının önemli temsilcilerinden biri.[1]

Taniel Varujan
Tlgadintsi
Doğum1860
Harput, Osmanlı imparatorluğu
Ölüm20 Temmuz 1915
Harput, Osmanlı imparatorluğu
MeslekYazar ve öğretmen
VatandaşlıkOsmanlı Ermenisi
TürRoman
Önemli eser
  • Kara Köşelerden
  • Sadece Bir Bardak
  • Ben Kendi Parçamı Yaptım

Tılgadindzi fakir bir Ermeni çiftçi ailenin çocuğu olarak Harput yakınlarında olan Tılgadin köyünde doğudu. Köyünün bugünkü adı Kuyulu'dur. Genç yaşında babasını kaybetmiş. Sımpadyan Ermeni okulu bitirdikden sonra Kiğı ve Palu'da öğretmen oldu. Onun öğrencilerin birkaç tanesi meşhur yazar oldular (Rupen Zartaryan 1874-1915, Hamasdegh 1895-1966). Sonra ise Çüngüş'de öğretmen olarak çalşıtı.

 
Harput Getronagan okulunun 1910'daki mezunları

1887 senesinde Tılgadindzi, Harput'ta kendi Azkayin Getronagan Varjaran Okulunu kurdu ve 1888 yılında rektörü oldu. Okul Kırmızı Koleji olarak da tanılıyordu ve Aziz Hagop Kilisesi'nin yanındaydı. Okulu 1895 senesinde Hamidiye katliamları dönemde yakıldı 1900 yılında eski yerine geri döndü.

Ermeni Kırımı döneminde Türk bir çocukluk arkadaşı Tılgadindzi'yi evinde sakladı. Fakat Osmanlı hükûmeti onu buldu ve tutukladı. Tılgadindzi 20 Temmuz 1915'te Harput dışında öldürüldü. Ölüm yeri doğrudan doğum yerinin yanındaydı.[1] Ölmeden once polisten eşinin ve yedi çocuğunun tehcir edildiğini öğrendi.[1] Tılgadindzi'nin eşi ve yedi çocuğu bir daha görülmedi[1][2][3][4][5]

Eserleri

değiştir
  • Kara Köşelerden
  • Sadece Bir Bardak
  • Ben Kendi Parçamı Yaptım

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d The Heritage of Armenian Literature, By Agop J. Hacikyan, Gabriel Basmajian, Edward S. Franchuk, Wayne State University Press, 2005, pp. 497-498
  2. ^ Hovannisian, ed. by Richard G. (2002). Armenian Tsopk / Kharpert. Costa Mesa (Calif.): Mazda Publ. s. 266. ISBN 9781568591506. 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2013. The Literary School Tlgadintsi and Zartarian were killed during the Armenian Genocide. 
  3. ^ edited, Kersam Aharonian ; (1989). A historical survey of the Armenian case. Watertown, Mass.: Baikar Publications. s. 60. ISBN 9780936893020. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2013. [ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ Mattiosian, Vartan. "The Great Crime that Was Brewing: The Meaning of 'Medz Yeghern' before 1915". Armenian Weekly. 17 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2013. The Catholicos bore witness to the annihilation of his flock three years later in a much bigger “eternal affront” that also took the lives of Aknuni and Tlgadintsi, and was condemned by the Allied Powers (Great Britain, France, and Russia), as early as May 24, 1915, as the “new crimes of Turkey against humanity and civilization,” as reported by the U.S. State Department. 
  5. ^ Council on National Literatures (1984). "Review of National Literatures". Published for the Council on National Literatures by Griffon House. 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2013. The two most accomplished writers in this group on the eve of the Armenian genocide of 1915 were R. Zar- tarian and Tlgadintsi, both of whom perished in that national disaster.