Tartışma:Zaza milliyetçiliği

Terör örgütü elebaşının görüşlerinin de sayfada yer alması

Terör örgütü elebaşının görüşleri neden sayfada yer almaktadır. Objektif bilgiler eklensin. Maddeyi sulandıranların görüşleri olmamalıdır. Waferting (mesaj) 20.54, 16 Ocak 2021 (UTC)

Zazalar Türk olduğuna yönelik iddialar

Zazaların; Türk olduğu ve Zazaca’nın da Türkçenin bir lehçesi olduğunu ideolojik bir bakış açısı ile ele alan ve bunun temellerini atan ilk isim Nazmi Sevgen olmuştur. Bir Türk subayı olan Nazmi Sevgen, 1937 yılındaki Dersim hadisesi esnasında bölgede görevli olarak bulunmaktadır. Bu görev süresi boyunca da özellikle Tunceli’deki Zazalar hakkında bazı araştırmalar yapmıştır. Bu araştırmalarını da ilerleyen yıllarda, tarih ve kültür dergilerinde yayınlamıştır. Bazı çalışmalarını da kitap halinde düşünmüş ancak bunların önemli bir bölümü yazar tarafından basılmamıştır. Nazmi Sevgen, Zazalar ile ilgili tezlerini Sümerlere dayandırmaktadır. Zazalar isimli eserde Nazmi Sevgen şöyle demektedir; "Zazaların Sümerlilerle çok yakından alakalı olduklarını söyleyebilirim. Zaten Akdeniz’den Karadeniz’e kadar bütün Anadolu’da bugün de çok koyu, çok canlı Sümer izleri vardır." Nazmi Sevgen aynı zamanda Sümerlerdeki bazı toplumsal tutum ve davranışları, Zazaların sosyal yaşamlarındaki benzer izler ile karşılaştırarak tezini savunmaktadır.

Kendisi de Zaza kökenli olan, Vartolu Alevi, Mehmet Şerif Fırat, Zazaların Arap istilası döneminde İranı terk ettiklerini ve zaman içinde Türkçe olan dillerini unuttuklarını belirtmiştir.

Zazalar üzerine araştırmalar yapan ve bu konuda eser veren bir diğer kişi de Ali Rıza Özdemir’dir. Zazalar ve Türklük adlı çalışmasında Zazalar hakkında farklı alanlarda bilgiler veren Ali Rıza Özdemir, Zazalar hakkında kendisinden önce yapılmış birçok teze karşı çıkarak kendi tezini şöyle açıklamaktadır; “Tarafımızdan geliştirilen bu teze göre (Sabir-Kıpçak Tezi), bugün Türkiye sınırları içerisinde yaşayan Zazalar; Hunların bir kolu olan Sabirler ile Kumanların bir kolu olan Kıpçaklar başta olmak üzere Anadolu’ya tarihi süreç içerisinde yerleşen değişik Türk boylarının toplamından oluşmaktadır.” Zazalar hakkında Sabir-Kıpçak Tezi’nden söz eden Ali Rıza Özdemir, Zazaca konusundaki tezlerinde ise şöyle demektedir; “Zazaca’nın ne zaman ortaya çıktığını söylemek zor. Eğer Sabirleri, Zazaların ilk ataları sayarsak, Zazaca’nın ilk halinin Sabirlerin kullandığı Türkçe olduğunu kabul etmek durumundayız.”

"Zaza" isminin nereden geldiği hakkında çeşitli söylemler bulunmaktadır. Bir söyleme göre, Oğuzhan’ın torunlarından birisinin ismi "Za" olarak kayıtlıdır. Bazı kavimlerde anlamı kuvvetlendirmek için tek heceli isim tekrar edildiği bilinmekte olup, Hitit isminin Hi-Hit söyleminden oluşması gibi Za’ya ait boy anlamında Zaza denildiği tahmin edilmektedir.

Çinliler Göktürkleri "Su" ların torunları olarak bilirler. İranlılar ise "Su" lara Saka derler. Türkdoğan, Zazaların Proto Türklerinin Su kavmine mensup olduklarını ileri sürer. Bingöl'de Suvaran isimli iki köy bulunmaktadır. Birçok başka araştırmacı da, Zazaların Orta Asya’dan gelmiş Türk kökenli bir topluluk olduğu üzerinde görüş birliğine varır.

Gerçekten de Zazaların inançlarında eski Türk kavimlerinin ve Orta Asya Türklerinin adet ve inançlarına ait birçok benzerlik bulunur. Oğuz teşkilatlanmasında "Üçok-Bozok" ayrımında, önce 2’li, daha sonra da bunlara bağlı 12’şerli 24 aşiretten oluşan bir yapı vardır. Bu teşkilat yapısı gibi, Zaza teşkilatı da 2’li ve 24’lü bir özellik taşımaktadır Bunun yanında erkek çocuk anlamına gelen "uşak" terimi, Türklerde mevcut sosyal yapılanmanın bir görünümüdür ve öz akrabalardan bir veya iki nesil uzak olan akrabalar için kullanılmaktadır. Mesela öz-babanın kardeşinin oğluna "emmioğlu" denilirken, dedenin erkek kardeşinin oğluna çoğunlukla emmi uşağı denilmektedir. Aşiretsel yapıda da ana aşiretten ayrılan amca çocukları için uşak deyimi kullanılmaktadır.

Bingöl’de örf ve adet bakımından eski Türk kavimleri ile birçok benzerlikler görünür. Örneğin: Orta Asya’da çocuğuna kızan bir anne, "Tanrı seni geri alsın" manasında "Umay seni alsın" der, bölgedeki kadınlar da aynı durumda "Uma tu bigu" sözünü kullanır

Zazacanın ihtiva ettiği Altay dil varlığı en çok Türkçe ve Çuvaş diline yakın olup, Türkçenin diğer lehçe ve Şivelerine uzaktır. Zazaca diğer lehçe ve Şivelerden çok daha erken ayrılmıŞtır. Zazaca’nın Türkçenin Çuvaş lehçesinden ayrılmıŞ bir dalı olduğu kabul edilmektedir. Zazaca daha sonraki dönemlerde kuvvetli bir Farsça etkisine maruz kalmıştır. Zazaca’da olan Farsça kelimelerin çoğu Türkçe kelimeler ile karışıktır

Kaynakça

Beyoglou Zazaları Türk olarak görenlerin görüşlerini yazdım. Zaza milliyetçiliği ne Kürt ne Türk nede başka bir kimliği kabul etmez. ZazaNation (mesaj) 16.27, 26 Ağustos 2022 (UTC)

Eklenen bilgiler telif sorunu

Beyoglou eklenenen bilgiler birebir eklenmedi sadece 'sözler' alıntı. sözler birebir eklendi sözü değiştiremeyiz. Recep Tayyip Erdoğan'ın bir mitingde Zaza demesi bambaşka bir yere çekilmiş sanki Parti görüşü gibi lanse edilmiş ha keza Hüseyin Aygün görüşü de aynı şekilde sunulmuş. Yapılan tüm düzenlemeleri ısrarla geri alıyorsunuz. ZazaNation (mesaj) 16.34, 26 Ağustos 2022 (UTC)

İyi akşamlar, iyi çalışmalar. Hocam içeriklerinizi silen tek kişi ben değilim. Yüklediğiniz benzeri fotoğraflarda telif sorunundan dolayı silinmiş. Eklemeleriniz kaynaksız gelişigüzel değişiklikler değil amenna ancak ben uyarmakla yükümlüyüm ki bu kadar fazla alıntı yapmanız zaman zaman telif sorunlarını doğurabilmekte. Buna dikkat edip görece telif ihlalini azaltmanız iyi olacaktır. ᵇᵉʸᵒᵍˡᵒᵘ ^(wha?) 16.44, 26 Ağustos 2022 (UTC)

Fotoğraf çok eskiden yüklenmiş sonradan telif yemiş, onunla hiç bir ilgisi yok zaten kullanıcı Wooze nin uyarmasıyla düzenledim sayfadaki çoğu bilgiden daha az alıntı olduğunu söyleyebilirim. Ama yeniden düzenleyeceğim... Az önce yağtığım değişikliklerime bakın lütfen. (kişi görüşleri parti görüşü gibi sunulmuş) Daha az alıntıyla tekrardan ekleyeceğim tekrardan bakın sonra. İyi akşamlar. ZazaNation (mesaj) 16.50, 26 Ağustos 2022 (UTC)

Şu denemeyi Türkçe'ye çevirerek veya İngilizce okursanız ve ona dikkat ederek yazarsanız iyi olur. Onun dışında değişiklik savaşına girmek yerine tartışma sayfasına geldiğiniz için teşekkür ederim dediğiniz problemler ise dediğiniz üzere maddenin içinde göze çarpmakta, düzetlmeniz ve ekstra katkılar vermeniz halinde memnuniyetle değişikliklerinizi onaylarım. İyi çalışmalar, takipteyim. ᵇᵉʸᵒᵍˡᵒᵘ ^(wha?) 17.05, 26 Ağustos 2022 (UTC)

Teşekkürler elimden geldiğince katkı sunmaya çalışıyorum. size de iyi çalışmalar. ZazaNation (mesaj) 17.25, 26 Ağustos 2022 (UTC)