Tartışma:Karakoncolos

Son yorum: UzunbacakAdem tarafından 3 yıl önce Untitled başlığına

Untitled değiştir

Esas sayfadaki bilgiler çelişkili değil mi?

Üstte 'Konç kelimesı asıl unsurdur' deniyor, altta ise 'Kon kelimesi esas ve konçulun etimolojisini tespit etmek zordur' deniyor


--UzunbacakAdem (mesaj) 09.37, 27 Aralık 2020 (UTC)Yanıtla


Kalikantzarus[değiştir | kaynağı değiştir] Özhan Öztürk’e göre sözcük, Yunanca kalikantzarus (καλικαντζάρους ) kelimesi ile yakından alakalıdır. Karadeniz Rumları tarafından Karakoncoloz, Koncoloz (κοντζολόζ) ve Koncolozi (κοντζολόζοι) olarak da bilinmektedir. Karakoncilo’nun “denizden geldiği” söylenir. Kimi yörelerde bu anlayış "dağdan gelme" şeklindedir. Bulgaristan’da ona Kukeri veya “Karakondjul /Karakondjol” denir. Yunan kültüründeki Kalikantzarus'un, Karadeniz halk inanışındaki Karakoncolos'tan şakacılığı, çok fazla zararlı olmaması ve tüylü olması gibi birkaç ortak nokta dışında pek çok farklılığı bulunur.

Kıpçak Türkçesinde yer alan “konç” sözcüğü, Karakoncolos adının asıl unsurunu oluşturur. Sözcüğün sonundaki Grekçe ek kaldırıldığında “kara konçlu” (siyah pantolonlu) anlamı ortaya çıkar. Karadenizdeki şenliklerde ve Bulgaristan’daki “Karakondjul/Karakondjol”un kıyafetlerinde postlara sarılmış, bacakları çoğunlukla kara olan bir varlık bulunur.

Bu yeraltı varlığı Yunan denizcilik geleneği nedeniyle Akdeniz ülkelerine yayılıp onların folkloruna girerek bir deniz cinine dönüşmüştür. Cezayir Arapçasında "qârâqendlûz" şeklinde, bir tür vampir görünümünde yer alır. Karadeniz’in bazı bölgelerinde koncala, koncoloz, karakancala, kancala; Yozgat yöresinde congalaz ve Gaziantep yöresinde gancoloz veya garagancoloz biçimlerinde söylenir.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir] “Kara” (siyah) ve (Kon) kökünün bileşimidir . Koncol/Konçul sözcüğünün etimolojisini tespit etmek zor gibi görünmektedir. Yunanca kökenli olduğunu iddia edenler dahi vardır. Konmak fiili veya Kon (dağ geçidi) ile alakalı olabilir.

"Karakoncolos" sayfasına geri dön.