Tartışma:Kürtçe/Arşiv 4
Kürt edebiyatı değiştir
Kürt edebiyatı maddesinde bana yardım edecek birilerini arıyorum. Elinde kaynak mevcut olanlar lütfen ilgili maddeye bi bakıversin. --c3mâL 13:38, 25 Eylül 2008 (UTC)
Kürtçe Irakta Bölgesel Yönetimin Resmi Dilidir değiştir
Ben kürtçeyi iyi düzeyde bilen BİR TÜRK OLARAK şunları belirtmek istiyorum.Kürtçenin Irak'ta resmi dil olduğu yazılmış.Fakat bunu gösteren bir kaynak yok sanırım.Biraz araştırma yaptım ama Irak'ta kürtçenin resmi dil olduğunu hiç göremedim.Wikipedia'nın Kürtçe sürümünde 'Hikûmeta Herêma Kurdistanê Îraq' http://ku.wikipedia.org/wiki/Ziman%C3%AA_kurd%C3%AE ifadesi ile Irak'ta Bölgesel Kürt yönetiminin resmi dili olduğu açıkça belirtiliyor.--Eren.yasar 12:13, 9 Nisan 2009 (UTC)
Kürtçe Irakın resmi dilidir. Irak Anayasası Madde 4
Madde 4: 1. Irak Cumhuriyeti’nin resmi dilleri Arapça ve Kürtçe’dir. Irak halkının, mevcut eğitim kuralları çerçevesinde devlet okullarında çocuklarına Türkmence ,Asurice ve Ermenice gibi anadillerin öğretilmesini sağlama hakları bu anayasayla güvence altına alınmıştır.
2. Resmi dil kavramının kapsamı ve bu hükmün uygulanma yolları aşağıda belirtilen şekilde bir yasayla gerçekleştirilir: a) Resmi Gazete Arapça ve Kürtçe yayınlanır. b) Millet Meclisi, Bakanlar Kurulu, bağımsız mahkemeler ve benzeri resmi kurumlarda resmi dillerden herhangi biri kullanılabilir. c) Resmi belgeler her iki dilde tanzim edilir. Resmi yazışmalar her iki dilde yapılır. d) Mevcut eğitim kuralları çerçevesinde, resmi dillerden herhangi birisinde eğitim veren okullar açılabilir. e) Para, pasaport, pul ve benzeri eşitlik gerektiren alanlarda her iki dil de kullanılır. 3. Kürdistan Bölgesindeki federal kurum ve kuruluşlarda her iki dil de kullanılır. 4. Türkmence ve Asurice bu iki toplumun nüfuslarının yoğun olduğu idari birimlerde diğer iki resmi dildir. 5. Bir bölge veya vilayette yaşayan ahalinin düzenlenecek bir referandumda çoğunlukla karar vermesi halinde bu üçüncü bir dil, resmi dil olarak benimsenebilir.— Bu imzasız yazı 217.186.216.148 (mesaj•katkılar) tarafından eklenmiştir.
Kürd lehçeleri değiştir
zazaki ve gurani ile ilgili hiç bir bilgiye yer verilmemiş.zazaki ve gorani kurd lehçeleri kabul edilmektedir.lütfen iki lehçe hakkında gerekli bilgiler eklensin.— Bu imzasız yazı 193.140.185.40 (mesaj•katkılar) tarafından eklenmiştir.
Önemli noktalardan biri de Azerbaycan'da konuşulan bir dile ile benzerliğinin bulunması söz konusudur. Talişçe ile ki bu bazı yerlerde Goranice diye geçiyor, Zazaca ile aynı kökenden gelme ihtimalı yüksektir.Doğan Avcıoğlu, Türkler'in Tarih adlı eserinde, Zazaların dilleri ile Goranice dediği bugün Azerbaycan'nın bir bölgesinde konuşulan dilin aynı özelliklerine dikkat çekiyor.— Bu imzasız yazı 88.241.4.85 (mesaj•katkılar) tarafından eklenmiştir.
Kürt dillerinde farklı lehçelerden konuşanlar birbirlerinin konuştuklarını anlayamazlar. Arapça yada Türkçe gibi diller ile ortak noktada buluşup anlaşabilmektedir. Ayrıca geçmişten günümüze kürtçe olarak aktarılan hiçbir kitap gazete ve benzeri eser yoktur (300 yıl geçmişi bile yoktur.) Kürtçe Farsça, Arapça ve Türkçe dillerinden toparlanmıştır. Bu durumun ana nedeni bu geçmişi olmayan toplumun kendisine bir gelecek yaratma hayalinden oluşmaktadır. Gerçek kaynak araştırmaya kalkarsanız 200 yıl öncesine ait bile kürtçe bir eser bulamayınca bahsettiklerimin farkına daha iyi farkında olacaksınız. saygılar sunarım. (Bu parağrafı yazana not:İlmi meselelere ideolojik yaklaşım sadece inanmaya hazır kitleri ikna edebilir. Hakikatler güneş gibidir, balçıkla sıvanmaz. Lütfen ilmi olalım ideolojik değil. Unutmayalım ki ispatı hayli güç yorumlar, bir süre sonra kişinin doğru olan bilgilerini de zan altına sokabilir.)
Aryan milletlerinden birisi olan Kürtlerin Aryani lisanı.78.160.133.209 15:39, 4 Eylül 2011 (UTC)
Kürtçe, Hint-Avrupa dil ailesinin, Kuzey-Batı İrani koluna mensup, zazaca ile yakın akrabalığı olan bir dildir. Bu dil ailesini konuşan ulusları ise Aryan ırkı altında toplamak mümkün. Bu bağlamda Kürtlerin, Altay dillerini konuşan Türklerle alakası olmayan ayrı bir ulus olduğuna değinmek bile gerekmiyor, bu açıkça ortada.88.230.134.23 02:38, 19 Mart 2012 (UTC)
Dil bilgisi ve Gramer? değiştir
Selam arkadaşlar, dil bilgisi ve gramer diye iki ayrı ana başlık bulunuyor. İkisinin de farklı kökenli olmakla birlikte aynı anlamda olduğu gözlerden kaçmış heralde. Lütfen bir şekilde düzeltilsin, bana iki başlığın Dil bilgisi başlığı altında birleştirilmesi uygun göründü. Ykargin 14:38, 21 Ocak 2010 (UTC)
Kürtçe kurmanc-sorani-gorani dilleri araştırmalardanda anlaşılacağı üzere farsçayı temel alan üstüne türkçe ve arapça eklemelerle oluşturulmaya çalışılan bir dildir.Benim şahsi kanım kürt kökenlier bugünki iran farslarına dayanmaktadır.farslarla ayrılan tarafları farslar şii caferi kürtler sünni hanefi ve şafi olmalarıdır.Edebi ve tarihi eserler veya kitapların olmaması kürtçeyi köklü bir dil değilde yeni bir dil olduğunu göstermektedir.
Bence siz Kürtçeye dair bilginizi biraz daha arttırmalısınız. Böyle hemen hüküm verecek kadar nerede kariyer yaptınız? Bu kadar kolay mı milyonlarca insanın konuştuğu dili var etmek yok etmek ya da başka bir dille aynı göstermek. Haklı olduğunuz bir nokta var, hakkınızı teslim etmem gerekir: o da "Türk dilleriyle" karşılaştırdığımızda Farsça ile aralarındaki fark Türkiye Türkçesi ile Özbekçe arasındaki kadar, Türkçe ile Kazakça'nınkinden daha az bile denilebilir. Fakat dikkatinizi çekmem gereken nokta, birbiriyle bu kadar benzeşen dillerin Farsça ve Kürtçe ile sınırlı olmadğı, buna Darice, Urduca, Tacikçe ve hatta Hindice gibi diller de eklenmeli, buna göre bir karşılaştırma yapılmalıdır. Şu kadarı var ki; bu "dilleri" konuşan halklar "Türkî dilleri" konuşanlardan farklı olarak kendilerini ve dillerini diğerinden farklı bir dil olarak görürler.
Utanmadan Gelip burada Kürtçenin dil olmadığını tarihte Kürtçe yaızlmış eser bulunmadığını iddia ediyorsunuz!
Baba Tahir Hemedani, Ali Hariri, Ahmed-i Hani(Mîllî temalı ilk şair ve ilk Kürtçe Sözlük) , Melaye Cizîrî(ilk Kürt tasavvufçusu) , Melaye Bateyi(Hasan Ertoşi diğer adıdır. Ertoşi Aşiretindendir(Hakkari)) (Kürtçe mevlüd15.yy), Ali Teremoxi(İlk Kürtçe Gramer Kitabı 16.yy), Feqiye Teyran( Coşku ve Heyecan Temalı şiirler1660lı yıllar) İlk Kürtçe Gazete 1898(Kürdistan Gazetesi),Bugün kullanılan Latin Alfabesiyle Kürtçenin icad edilmesi(1930-Celadet Ali Bedirhan)(ki Celadet beyden önce Kirilve Latin Karışımı bir Kürt alfabesi mevcuttu ve bu alfabeyle ilk Kürtçe Roman( Şıvane Kurd(KürtÇoban) yazılmıştır.) Ahmed i Hani Mem u Zin Aşk hikayesini 1692 yılında Kürtçenin Kurmanci Lehçesiyle Kaleme almıştır. Kürt klasiklerinden birkaç örnek. Dîwana Dahî Dîwana Melaye Cizîrî Dîwana Weda-î Dîwana Bêxew Dîwana Fethî Qewlê Newala Sîsêbanê Dîwana Perto Begê Hekarî Mewlida Mela Huseynê Bateyî Dîwana Hadî Dîwana Îrfan Dîwana Exlatî Mesnewîya Ûsiv û Zuleyxayê Adat û rusumatname ê Ekradiye Mewlida Kirdî - Mele Ehmedê Xasî
Cahilliğinize veriyorum bundan dolayı size Kürt Yayın evlerini de tanıtmak istiyorum. Avesta Yayınları, Nubıhar Yayınları, Dara Yayınları, Rûpel Yayınları, Ava Yayınları, Hiva Yayınları, Lis yayınları, Sitav Yayınevi,Doz yayınları, İstanbul Kürt Enstitüsü Yayınları, Azad Yayınları, Bajar Yayınları, Berbang yayınları, Dîwan Yayınları, Diyarbakır Kürt Enstitüsü Yayınları, Flîtto Weşan Yayınları, Flashhilat Yayınları, Folklorame Yayınları, Helwest Yayınları, Hivda İletişim, İsmail Beşikçi Vakfı Yayınları,Jineoloji Dergisi, Kund Dergisi, Zring Dergisi, Kurd'Înalco dergisi, Kürt Tarihi Dergisi, Mezopotamta Vakfı Yayınları, Na Yayınları, Name yayınları, Nubıhar dergisi, Nudem Yayınları, Peywend yayınları, Psychology Kurdi Dergisi, Ronahî Yayınları, Roşna yayınları, Semsûr Yayınları, Sî yayınları, Tzp Kurdî, Vate yayınevi, Vate Dergisi, Veng Yayınları, War yayınları, Wardoz yayınları , Weqfa Kurdî ya Kulturi Li stockholmê, Weşanên Komkar, Zaningeh Yayınları, Zibeq yayınları, Ziryab dergisi gibi yayınlar Kürtçe Roman Novel Hikaye Makale ve Kürt tarihi konulu kitaplar basmaktalar tamamı Türkiye Cumhuriyeti Onaylı Yayınevleridir ve Birçoğu her yıl Tüyap İstanbul ve Diyarbakır Fuarlarına katılmaktadır.
Konuşan kişi değiştir
26 milyon insan kürtçeyi konuşuyo yazılmış, peki bu doğruysa kürtçe vikipedi'de neden sadece 12.000 madde var ?? --81.64.4.187 13:51, 19 Mayıs 2010 (UTC)
sen wikideki madde sayisina bakarsan turkler 152.000 kisi. boyle degerlendirme.
Aslında kürtçe konuşan kişi sayısı 50 milyondur.12.000 madde ise şuanda yeterli.gerekli çalışmalar dil bilimcileri tarafından yapılmaktadır..
Kürt genel bir tanımdır Kurmanci-sorani-gorani,kelhuri,zaza,dimili gibi farlı bölümlere ayrılır bunun sebebi tarihsel süreç içerisinde kırmançların ve zazaların tarih içinde türklerle yaşadıkları için Türk kültüründen etkilenmeleri,soranilerin daha çok arap kültüründen etkilenmeleri,gorani ve kelhurilerin farslar içinde bulunup kültürlerinden etkilenmeleri,Farklı yapılar diller,kültür ve yaşam biçimleri doğurmuştur.Kırmancca ve zazaca latin alfabesiyle,soranica arap alfabesiyle,gorani ve kelhurice fars alfabesiyle yazılması,dini olarak Hristyan olarak yezidi kürtler,hristiyan kürtler,yahudi kürtler ,ve Müslüman kürtler,sünni kürtler,şafii kürtler,alevi kürtler ve şii kürtler gibi farklılıklar bulunmaktadır.
Türkiye:Kurmanc,zaza,dimili, nüfus 8-10 milyon İran:Gorani,kelhuri, nüfus 4.5-5.5 milyon Irak:Sorani,kurmanc nüfus 4-4.5 milyon Suriye:Kurmanc ,nüfus 1-1.5 milyon bu dört ülkedeki kürt toplumlarının toplam nüfusu 17.5 milyon ile 21.5 milyon arasındadır kaynaklarda.
Şu kaynaklara ve içlerindeki bağlantılara bakmak ve ilgili maddeleri düzenlemek faydalı olacaktır;
--Stultiwikiabana yaz 04:12, 20 Nisan 2011 (UTC)
Dis Baglantilar değiştir
Ne siklikta kontrol ediliyor bilmiyorum. 2. siradaki 1971 yılında Emir Celadet Bedir Han ve Roger Lescot tarafından hazırlanan "Kürtçe Grameri" linkini tiklayinca kitap satis sitesine gidiyor. Bu tür linkler neden kaldirilmiyor?
Baba Tahır ve Kürtçe değiştir
"Hemadani Baba Tahir Kürt edebiyatının ilk yazılı örneğini, bin yıl önce İran'da Arap alfabesiyle yazmıştır." diye geçiyor bu makalenin edebiyat başlığında. neden örnek ve kaynak göstermeden böyle bir şey yazılabilir? Kürtçe bir beyit gösterilebilecek var mı bu konuda?
Baba Tahir den bir beyt değiştir
Original text in Pahlevi (Lur Language):
مگر شیر و پلنگی ای دل ای دل
به مو دایم بجنگی ای دل ای دل
اگر دستم فتی خونت وریژم
بوینم تا چه رنگی ای دل ای دل
Original du bayt in Latin Script:
“Meger şîr û pelengî ey dil ey dil?
Be mû daîm bicengî ey dil ey dil
Eger destim fitî xûnit verîjim
Bivînim ta çi rengî ey dil ey dil!”
English Translation:
“Art thou a lion or leapoard, O Heart, O Heart,
That thou warres ever with me, O Heart, O Heart?
Fall thou into my hands; I'll spill thy blood,
To see what colour it is, O Heart, O Heart!”
Daha fazla dubeyt örneği bulmak ve Baba Tahirin şiirlerinde kullandığı kelimeler tablosuna bakmak için Kürtçe Wikipediyaya bakabilirsiniz;
http://ku.wikipedia.org/w/index.php?title=Baba_Tahir%C3%AA_Uryan&variant=ku
--85.98.64.151 12:55, 29 Ocak 2011 (UTC)
Tablo yanlis! değiştir
| Türkçe | Kurmanci | Sorani | Kelhuri | Farsça | Zazaca | Talişçe* | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Casus rectus
| ||||||||||
| ben | ez | min | min | min | man | ez | ez | |||
| sen | tu | tu | tu | to | tı | te | ||||
| o | ew | ew | ewe | u | o, a | av | ||||
| biz | em | me | ême | îme | mā | ma | ama | |||
| siz | hûn | we | êwe | îwe | şoma | şıma | şema | |||
Degistirmek istedim ama basaramadim, sanki caponca geldi bana! kürtçe ben "casus rectus" sadece "ez" denir, "min" yokdur! biz "em", siz "hûn"! yanlis olmus! --Alsace38 20:37, 25 Kasım 2011 (UTC) Ikinci yanlis: zazaca da "o" dimek için eril "o" (english : "he") , "a" disi (english : "she")--Alsace38 20:44, 25 Kasım 2011 (UTC)
- nasıl min kullanılmıyor, buyur:
- ) 88.231.239.132 15:50, 10 Ağustos 2012 (UTC)
kaynakça değiştir
Bu sayfanın kaynakçasındaki linklerin nerdeyse hiçbiri çalışmamaktadır. Bilgilerin doğruluk kaynağı nedir? Burada konuşan sayısı 26 milyon denmiş, çalışan tek kaynakta da kürt nüfusu 20 milyon olarak geçmektedir. Bu sayfa doğru bir şekilde yeniden kaynaklarıyla birlikte düzeltilebilir mi? --Mirabilis19 (mesaj) 15:41, 28 Temmuz 2012 (UTC)
alttaki tabloda kürtçede "ben" teriminin "min" olduğunu görüyoruz. bu sanki ingilizcedeki "me" (ben) ile ortak yerden köken alıyor gibi :)88.231.223.1 15:22, 10 Ağustos 2012 (UTC)
okunuşa göre ele alırsak ingilizcedeki you (yu) da kürtçede tu olmuş :)88.231.223.1 15:23, 10 Ağustos 2012 (UTC)
- İngilizcede thou "sen" de var fakat fazla kullanılmamaktadır. --88.238.162.76 04:18, 8 Nisan 2013 (UTC)
- min ingilizce "my" gibidir, ever ayrica fransizca "moi/mon" ve bulgarca "mi". Azerice ve farsca "men" dir. kelimenin kökenleri ortak dir, evet --Alsace38 (mesaj) 13:37, 3 Kasım 2012 (UTC)
Kürtçe ya da Kürt dili: Politik bir tanımlama değiştir
Dil denilen "Kürtçe", politik bir nitelendirmeden ibarettir. Kürtler hiçbir zaman ortak bir tarihe, dolayısıyla ortak bir dile sahip olamamışlardır. Bu, Kürt ortak adı altında toplanan birbirinden bağımsız aşiretlerin yaşadığı coğrafyanın güçlüklerinin, daha da önemlisi tarihsel bakımdan ilkel üretim ilişkilerinin sonucu olan bir olgudur. Tarihsel bir olgudur.
Tarihsel bakımdan belirli bir gelişmişlik aşamasına ulaşmadan, ortak bir bir dil de doğamaz. Bir ulus da doğamaz. Kürt ortak adı altında toplanan aşiretlerin tarihsel bakımdan gelişememiş olmasının bir sorumlusu varsa, bu sorumlu başka halklar ve uluslar değil, bizzat üretim ilişkileridir. "Kürt" denilen aşiretlerin konuştukları birbirinden bağımsız dilleri aynı dilin, yani "Kürtçe" denilen yapay tanımlamanın "lehçeleri" imiş gibi gösterme çabası dilbilimsel değil, politiktir. Batılı emperyalistlerce arzulanan ve kışkırtılan politik birlik hayali dilde de kendini göstermektedir. Çünkü dil, politikadan bağımsız değildir.
Kürt ortak adı altında toplanan aşiretler geçmişte birleşebilmiş olsalardı, yani üretim ilişkileri feodal aşamaya ulaşabilmiş olsaydı, bunun sonuçlarını dilde de görürdük. Göremiyoruz. Birbirlerini anlayamayan aşiretler ve yanyana köyler için ne söylenebilir? Geçmişteki bir birleşmenin dildeki izleri nerede? Yok. Yani "Kürtçe" diye (ortak) bir dil yok. Aşiretlerin konuştukları kimi bakımlardan benzeşen ayrı ayrı diller var. Politik birlik hayaline kapılanlar, bu birbirinden bağımsız dilleri aynı dilin ("Kürtçe"nin) lehçeleri imiş gibi sunmaya çalışmaktadır. Ve daha da ileri giderek, politik birliği kurma görevi verilen en güçlü aşiretin dilini öteki aşiretlere "Kürtçe" adı altında ortak dil olarak dayatmaktadır.
Ayrıca, bu dillerin özgüllüğü de tartışmaya açık bir konu. Aşiretlerin konuştukları dilleri dilbilimsel bakımdan "dil" kabul etmek pek olası görünmüyor. Bu işin kurallarını da kimse değil, nesnel veriler koyuyor. "Lehçe" denilen dillerin benzeşiyor olmasına gelince, bu, dilbilimsel bakımdan ortak bir adda toplanabilecekleri anlamına gelmez. Fransızca, İngilizce, İspanyolca, İtalyanca da benzeşen diller; ama "Avrupa dili" diye bir dil yok.
Ayrıca, "Kürtçe" denilen dilin sayma sayılarının bile özgül değil, Farsça olduğunu da belirtmek isterim. Dünyada, sayma sayısı olmayan bir başka "dil" var mıdır? "Kürtçe" denilen dil büyük ölçüde, farklı bir ağızda konuşulan Farsça. Zaten bu dil geliştirilcekse, gene Farsçaya dayanmak zorunda. Çağdaş edebiyat yapıtlarını ve bilimsel yapıtları Farsçaya dayanmadan "Kürtçe"ye çevirmek olanaklı mı? Bu iş sonuna kadar götürüldüğünde, yani bilimsel, edebi ve felsefi bakımdan "Kürtçe" geliştirildiğinde ortaya çıkan dil neredeyse %90 Farsça olmayacak mı? "Kürtçe"nin bağımsız bir söz ve sözcük türetme varlığı yok. Bu nokta, politik bakımdan bir "dil" yaratmaya çalışanların düşünce sığlığını göstermesi bakımından da önemlidir. (88.227.231.251 06:09, 21 Şubat 2013 (UTC))
Maddede "Yine aynı araştırmaya göre Hint-Avrupa dil ailesinde İngilizce, Almanca, Fransızca, İspanyolca, Hintçe, Portekizce, Rusça ve İtalyanca'yı da kapsayan daha geniş dil grubu(bilinmeyen bir zamanda bilinmeyen bir dil)ise 9 bin yıllık bir geçmişe sahiptir." denmiş. -- Bu ne demek? Bir kere Rusça Slav dilidir ve sıralanan diğer dillerden ayrı bir dil ailesine mensuptur. İkincisi "bilinmeyen bir zamanda bilimeyen bir dil"in "9 bin yıllık geçmişi" nasıl oluyor? Dil bilimiyor, zaman bilimiyor, 9.000 yıllık geçmişi olduğu biliniyor!!! -- Rusça dışında sıralanan diller ortak kökenden gelirler. Bu çok eski bir köken dilin varlığı demektir. Ne kadar eski olduğu bilinemez. Çünkü yazılı belge yoktur. 9.000 yıl nereden çıkarılmış? Bir akademisyen yazmış olsun olmasın her yayımlanan makale/kitap doğru mu kabul edilmelidir? -- Ayrıca bu cümlenin Kürtçe ile ne ilgisi var? Kürtçe çok çok eskidir mi denmek isteniyor? Kürtler'in geçmişi şüphesiz, ister Adem'e ister insansı-maymuna bağlansın, bugün yaşayan her insan topluluğu gibi onlar da çok çok eskiden bir dil konuşuyorlardı. Bu dilin ne olduğu bilinemez. Yazılı belge yoktur. Uydurmacılıkla tarih yazılamaz. Güneş-dil teorisi'de uydurmaydı. Fos çıktı!!! 85.104.43.65 19:20, 22 Şubat 2013
Reco Bouckaert kimdir? değiştir
Maddede Reco Bouckaert'un Yeni Zelanda′daki Auckland Üniversitesi'nde bulunduğu yazılmış. Bu kişi kimdir? Adından, Kürt kökenli olduğu tahmin edilebilir. Peki böyle bir kişi gerçekten var mıdır? http://www.auckland.ac.nz/uoa/ adresinden sorguladım, bu adla ilgili birşey çıkmadı. Bu kişi uydurma olabilir. Yani maddedeki bilgilerin bir kısmı, uydurma bir kişinin uydurma araştırmasına dayandırılmış olabilir. Kontrol edilse iyi olur. 85.104.43.65 19:31, 22 Şubat 2013 (UTC)
- isim hatalı yazılmış Remco Bouckaert olacak. bu şahıs linguist değil bilgisayar mühendisidir. bilimsel çalışmanın yazılımla ilgili kısmında görev almıştır. science dergisinde basılan bu makale kürtçe ile ilgili değildir. makale 200 yıldır tartışılan, indo-european dillerin 8000-9500 sene evvel anadolu'dan tarımla yayıldığı yolundaki tartışmalı hipotezi destekler niteliktedir. şu linke bakın http://www.auckland.ac.nz/uoa/home/news/template/news_item.jsp?cid=513354
- kürtçe ile ilgisi olmayan ve lingustik bir hipotezi kanıtlamaya yönelik bu çalışmanın kürtçe maddesinde anılmasının gayesi nedir ben de anlayamadım. kaynaklar, isimler ve linkler iyi kontrol edilmeli..... 88.227.192.40 23:38, 22 Şubat 2013 (UTC)
Kürt dili ve uygarlığı değiştir
Kürtçe maddesi, Kürtçe'nin varlığının ve özgün bir dil olmasının tartışmalı olduğunu dile getirmediği için, taraflıdır. Örneğin İnan Kahramanoğlu'nun Türk Solu gazetesinde çıkan "Kürt sorunu neden ve nasıl yaratıldı?" başlıklı yazısının "Kürt dili ve uygarlığı" bölümü aşağıdaki gibi:
http://www.turksolu.org/59/kahramanoglu59.htm
Vikipedi'nin Kürtçe maddesindeki taraflılığın giderilmesi, yukarıda örneklediğim gibi eleştirel görüşlere de yer verilmesi yerinde olur kanaatindeyim. Saygılarımla... 89.169.239.143 02:30, 23 Şubat 2013 (UTC)
Dış bağlantılar değiştir
Dış bağlantılar kısmında çoğu açılmıyor. Açılanların da birkaç online sözlük dışında kaydadeğer bilgi vermiyor. Gördüğüm kadarıyla bu bölüm şişirilmiş ve reklam amaçlı kullanılıyor. Temizlenmesi lazım --Kmoksy (mesaj) 07:42, 5 Nisan 2013 (UTC)
- Üç dış bağlantı harici hepsi silinmiştir. Gereksiz reklamvari bağlantılar olup bir kısmı da kullanılmayan sayfadır. Maddeye belirgin katkı yapan bağlantılar eklenmelidir. Vikipedi sitelere yönlendirme sayfası değildir --Kmoksy (mesaj) 09:13, 5 Nisan 2013 (UTC)
- evet arkadas dogru söylüyorsun, en zor görev uzun vadeli bir web sitesi bulmak. Cok sayida baglanti hack oluyor yadasa yasaklaniyor. kürt link'leri bazen sakincali sayiliyor ondan. Ama yeni web linkler taabi ki ekleye bilirsin, kisa vâdede onlarda devre disi olur. --Alsace38 (mesaj) 10:26, 11 Nisan 2013 (UTC)
- Swadesh listeleri üzerinde çalışmaya başladım. Türk lehçeleri ile ilgili yapılan karşılaştırmadaki gibi Swadesh 100 listeleri üzerinden karşılaştırma yapmayı düşünüyorum. Bu arada basit bir kaç cümle üzerinden kıyaslamalara devam edebiliriz:
Türkçe (Türkiye): Eve gidiyorum.
Türkçe (Azerbaycan): Evə gedirəm.
Kürtçe: Ez diçim male.
Zazaca (Bingöl): Ez ha şına kie.
İspanyolca: Voy a la casa.
İtalyanca: Vado alla casa.
Türkçe (Türkiye): Evden geliyorum.
Türkçe (Azerbaycan): Evdən gəlirəm.
Kürtçe: Ez ji male tem.
Zazaca (Bingöl): Ez ha kiera yena.
İspanyolca: Vengo de la casa.
İtalyanca: Vengo dalla casa.
Türkçe (Türkiye): Evi görüyorum.
Türkçe (Azerbaycan): Evi görürəm.
Kürtçe: Ez we male dibinim.
Zazaca (Bingöl): Ez ha kie viniena.
İspanyolca: Veo la casa.
İtalyanca: Vedo la casa.
Bu cümlelerde görüldüğü üzere Zazaca ile Kürtçe, birer lehçe olan Türkiye Türkçesi ve Azerbaycan Türkçesi arasındaki benzerlikle kıyaslamak bir yana, aynı kökenden olmakla birlikte ayrı birer dil olan İspanyolca ve İtalyanca kadar bile birbirine benzememektedir. Lehçe-dil tartışması bir tarafa bırakılarak iki dilin aynı kökenden olduğu bile tartışılabilir... --88.238.162.76 10:11, 12 Nisan 2013 (UTC)--81.214.124.179 15:05, 12 Nisan 2013 (UTC)
- bir konu girmek için, veya bahs etmek için, basdan o konuyu anlaman lâzim. Hiç bir kürtçe kelime bilmedigin için bu anlamadigin konulara girme.--Alsace38 (mesaj) 12:25, 23 Nisan 2013 (UTC)
- Anonim arkadaşımız güzel düşünmüş güzel yazmış sağolsun, ama lütfen şunu da dikkate alalım. --bermanya 12:50, 23 Nisan 2013 (UTC)
20ci yüzyılın başlarına kadar mesela Ely Banister Soane gibi bilim insanları da Kürtçenin Farsçanın lehçelerinden olduğunu savunuyorlardu. Türkiye'de de bir zamandır (1980li, 1990lu yıllarda da) öyle tanımlayan vardı, hatta Bozulmuş Farsça olarak :) nitelendiriliyordu. İran otoritesi ise hâlâ Farsçanın lehçesi olarak tanımlıyor (kanımca arkasında siyasi maksadı yatıyordur). Fakat dilbilimcilerin büyük bir çoğunluğu tarafından tutulmuyor. Aynı durum Zazaca için de söz konusu. Eskiden Kürtçenin lehçelerinden olduğu savunuluyordu. Günümüzde bile özellikle Kürt milliyetçi kesimi tarafından savunuluyor. Fakat dilbilimcilerin büyük bir çoğunluğu tarafından tutulmuyor. Takabeg ileti 13:25, 23 Nisan 2013 (UTC)
Ilerleme mümkünmü? değiştir
Tarafsizlik??? anlamiyorum, yapdigim son tüm katkilarimi takabeg sildi, neden? Anlamadim? --Alsace38 (mesaj) 12:22, 23 Nisan 2013 (UTC)
- VP:GÜVEN, VP:TBA, VP:ÖAY'ye göre temizlendi. Takabeg ileti 13:18, 23 Nisan 2013 (UTC)
- tamam, bunu sennn istedinn, ingilizce ki katkilarini tüm düzeltdim, lol --Alsace38 (mesaj) 18:23, 23 Nisan 2013 (UTC)
- Ne yazı ki İngilizce Wikipediyası etnikçi özgün araştırmalar ile doludur (Sadece Kürtçülerin değil Türkçülerin de Farsçıların da). Fakat kullanıcıların büyük bir çoğunluğu farkedemiyorlar. İngilizce Wikipediyasını da kötüleştirmeyin. Doğal olarak Türkçe Vikipediyi de. Takabeg ileti 18:32, 23 Nisan 2013 (UTC)
- tamam, bunu sennn istedinn, ingilizce ki katkilarini tüm düzeltdim, lol --Alsace38 (mesaj) 18:23, 23 Nisan 2013 (UTC)
Sürü anlamına gelen kelimeler değiştir
İfade biçimindeki çeşitlilik yazı dili olmayan Kürtçe gibi yazı dili olmayan Anadolu ağızlarında da görülmektedir:
ceble (I) Kuş sürüsü. (-Tokat)
celbe Hayvan sürüsü, yılkı. (*Reyhanlı -Hatay; *Kadirli -Adana)
cılkı (II) 1. At sürüsü. 2. Eşek. (*Bolvadin -Afyonkarahisar; Karaçay aşireti *Kadınhanı -Konya)(-Ankara)
cor (V) Keçi, koyun sürüsü. (Sevin *Afşin, Bozhüyük *Göksün -Kahramanmaraş)
dana doluk Karışık hayvan sürüsü. (*Gemerek, *Şarkışla -Sivas)
danalık [danalıh][danalıh] 1. Ahırda buzağıları koymak için yapılan yer. 2. Dana sürüsü. (Uzun-musa -Ordu; Kazanç *Şebinkarahisar -Giresun; -Kars; -Erzurum; *Suşehri -...
gıpçık (II) Hergele sürüsü. (-Antalya; Eldirek -Muğla)
güdü (II) At, sığır, koyun sürüsü. (*Merzifon -Amasya; Bayadı -Ordu; Aziziye *Ereğli -Konya)
gülek (V) 1. At, kısrak sürüsü. 2. Topal eşek. (*Mustafa Kemal Paşa -Bursa)(*Ermenek -Konya)
gütcü Sığır sürüsü. (Afşar aşireti, Pazarören *Pınarbaşı -Kayseri)
haymana (III) Hayvan sürüsü: Bu köyün haymanası azdır. (Fırnıs göçmenleri -Kahramanmaraş)
heşek (II) [heşet (II)][heşet (II)] Hayvan sürüsü. (-Malatya)(-Antalya)
ılkı (I) [dgı (I) -2, 3; ırhı (I)][ırhı (I)][dgı(I)-2][dgı (I) -3] 1. At sürüsü. 2. Koyun sürüsü. 3. Keçi sürüsü. 4. Keçi. ]:*Ilgın-Kn.) 5. Koyun. ... (Bayat *Emirdağ -Afyonkarahisar; -Aydın; -Çorum;-Adana; *Sivrihisar-Eskişehir; * ...
kelkör (II) Sığır sürüsü. (-Adana)
Türkiye Türkçesi ağızları sözlüğünde daha başkaları da var, örnek olması açısından bu kadarına yer veriyorum. Hatta söz konusu sözlükte bu sürülerin bazı hareketlerine yönelik ayrı eylemleri de bulabilirsiniz:
daramak (IV) Sığır, at, davar sürüsü yürümek: Sürüyü darat da sayayım. (Gözlü *Kadınhanı -Konya)
erikmek (II) Koyun sürüsü ikiye ayrılmak. (Halıköy -İzmir)
Maddede böyle sözlere bakarak Kürtçenin anlatım özellikleri bakımından adeta başka dillerden üstün olduğu gibi bir bilgiye yer verilmesi abes değil midir? --Nɯ ʞoʎ ǝsɯıʞ (mesaj) 12:57, 29 Nisan 2013 (UTC)
Sözcüklerin cinsiyeti. değiştir
Genelde kürtçe içinde yer aldığı grup belirtilirken kabul edemediğim bir tespit yapılıyor. Kürtçe iran dilleri diye bir gruba sokuluyor. Oysa gramer yapısı açısından bakılırsa durum bence öyle değil. İrani dillerde kelimenin cinsiyeti yoktur. Latin dillerinde ve slav dillerinde olan bu özellik bu coğrafyada sadece kürtçede bulunur. Örneğin Kurmanci'de "o" karşılığı olarak ew belirtilmiş. Bildiğim kadarıyla, ew kurmanci de insanlar için kullanılmaz. Erkek için "wa" kadın için "wi" nesne için "ew" kullanılır. Enazından Siverek kurmanci'sinde durum böyle.78.171.140.61 08:59, 25 Mayıs 2013 (UTC)turan gerger
Tablolar estetik değil değiştir
Tabloların kenarları olmalı, böyle madde zor okunuyor. --Omıd Veşnosıpê (mesaj) 15:11, 8 Kasım 2013 (UTC)
Dünyada "Kürtçe" konuşan sayısı ne kadar? değiştir
1) Maddede başında yer alan tabloda Kürtçe'nin 29.960.872 kişi tarafından konuşulduğu yazılmış; kaynak olarak http://www.ethnologue.com/language/kur verilmiş. Kaynak, herkese açık bir sayfa olmadığı için, bilginin doğruluğunu denetleme olanağım yok.
2) Maddede deniyor ki: "Kürtçenin genel olarak kabul gören üç lehçesi vardır: Kurmanci, Sorani (Kurdî olarak da bilinir) ve nispeten az sayıda kişi tarafından konuşulan bir güney lehçesi olan Leki." Anladığım kadarıyla coğrafi konuma göre "Kuzey Kürtçe" denilen Kurmanci "lehçesi", en çok konuşulan "lehçe" imiş. Gene maddede yazdığına göre, Kurmanci "8-10 milyon kişi tarafından Türkiye, Suriye, Irak, İran ve Ermenistan'da" konuşuluyormuş.
3) "Kürtçe" maddede yer alan tabloya göre 29.960.872 kişi tarafından konuşulduğuna göre (kabaca 30 milyon kişi, diyelim), bu sayıdan 10 milyonu (Kurmanci konuşan sayısı) çıkarırsak, Sorani (Orta Kürtçe) ve Leki'nin 20 milyon kişi tarafından konuşulduğunu buluruz. Maddede "nispeten az sayıda kişi tarafından konuşulan bir güney lehçesi olan Leki" dendiğine göre, basit bir hesaplamayla, en çok konuşulan "lehçe"nin Kurmanci değil, Sorani olduğu sonucu çıkar. Leki'yi, abartarak, 1 milyon kişi konuşuyor dersek, Sorani'yi 19 milyon kişi konuşuyor olmalı.
4) Açık ki ortada, matematiksel bir tutarsızlık var. Tutarsızlığın kaynağı ise, "Kürtçe"nin yaklaşık 30 milyon kişi tarafından konuşuluyor olduğu "bilgisi". 30 milyon, olsa olsa, dünyada yaşayan "Kürt"lerin toplam tahmini sayısı olabilir. Oysa, bütün "Kürtler" "Kürtçe" bilmemektedir. Biliyor olsalardı, "Kürtler"in "ana-dil"lerini öğrenme olanaklarının ellerinden alındığı yolundaki yakınmaları, anlamsız olurdu.
[Aslında iddia sahiplerinin "ana-dil" demek yerine "etnik-dil" demeleri daha yerinde olurdu. Zira, anadili, annenin/babanın konuştuğu dil demek değildir. Vikipedi'nin ilgili maddesinde yazdığı gibi, "Anadili, insanın doğumundan itibaren öğrendiği dildir." ve "Günümüzde siyasi temeller üzerinde gerçekleşen dil tartışmaları da uzmanların bildirdiği üzere Anadil ve Etnik dilin karıştırılmasından kaynaklanmaktadır." (bkz. Vikipedi'nin Anadili maddesi.)]
5) Maddede doğru kabul edilebilecek tek sayı, herhalde, 8-10 milyon kişinin Kurmanci konuştuğu olabilir. Sorani tahminen 3-5 milyon, Leki birkaç on bin kişi tarafından konuşuluyorsa ve bunları aynı dilin lehçeleri kabul edecek olursak, "Kürtçe" denilen dili olsa olsa 11-15 milyon kişi konuşuyor olabilir. Yani tabloda "Kürtçe" konuşan sayısı 2, belki de 3 kat abartılmış görünüyor.
Saygılarımla. (186.215.168.66 16:03, 21 Haziran 2014 (UTC))
- Fikrimi belirtmek istedim. Yorum analitik olarak değerlendirildiğinde katılmamak elde değil, tutarsızlık ve çelişki, bir şekilde giderilmeli bence de. Umarım birileri diğer kullanıcıların inceleyebileceğibazı kaynaklarla geri bildirim yapar. Sevgiler. --Stultiwikiabana yaz 10:54, 23 Haziran 2014 (UTC)
Bu konuda tartışmayı doğal buluyorum biraz araştırınca verilen Sayının abartılı olduğu çıkıyor ! Kürtlerin yaşadığı ülkelerdeki nüfusu 20-25 milyon dolayında Bu veri bile kesin değil resmi araştırma yok! Her ülkede nüfus sayımlarıyla Etnik köken anadil sayımıda yok belki sorulması gerekir .Anadil olarak kim ne kadar konuşur , ikinci dil olarak kim ne kadar konuşur Zor sorular bunlar ! Bunu zorlaştıran diğer sebepler tek bir dil olarak görünmekle birlikte Kürtçe Kurmanci-zazaki-sorani-gorani-havrami gibi bir çok lehçeye ayrılmasıda etkendir.Yaşanılan coğrafi kültürel mezhepsel ve ülke farklılıkları gözönünde bulundurmakta gerekir. — Bu imzasız yazı 85.110.149.98 (mesaj • katkılar) tarafından eklenmiştir.
Nasıl kaynak gösterilir? değiştir
Bu şekilde kaynak gösterilir mi?
" Zazaca dilinin, Kürtçeden ayrı bir dil olduğu konusunda dünyanın önde gelen bilim adamlarından olan; Robert Gordon Latham(1860),WilhelmStrecker (1862), Almanİranolog Freinolog Friedrichvon Spiegel,(1871), Alman İranolog C. Bartholomoe(1923), Alman W. Lentz(1926), Norveçli İrenolog G. Morgenstiernne (1927), Ermenidilbilimci A. Abeeghian (1934), İngiliz İranalog H. W. Bailey (1936-50), A. Christensen. K (1939), Fransızdilbilimcilerden J. Vendryese E. Benveniste (1952), Alman İronolog W . B. Hennig (1954), İranolog İ. Gerschvitsch (955), Rus İranolog İ. M. Oranski (1960), B. Henning (1954), D. N. MacKenzie (1961–95), Alman Türkolug ve Altayolog Gerhard Dörfer (1967), İsviçreli İranolog G. Redar (1970), İngiliz dilbilimci T. M. Johnstone (1970), G. L. Windfuhr (1972), Alman İrolog J. Meyerlingwersen (1976), C. F. Voegelin (1977), Alman dilbilimcilerden G. F. Meier (1979), İranolog R. E. Emmerick (1976), Sovyet İranolog R. L. Cabolov (1981), Slovak dilbilimci J. Genzor (1983), Alman dilbilimci G. Bossong (1985), T. L. Todd (1985; G. S. Asatrian / F. Vahman (1987–95), İngiliz İranolog J. R. Payne (1987), Amerikalı dilbilimci M. Ruhlen (1987), F. L. Vahmen (1987-95), Hollandalı İranolog P. G. Kreyenbroek (1992-93) (1926), Norveçli İrenolog G. Morgenstiernne(1927), Ermenidilbilimci Joyce Blau (1989), P. Lecoq (1989), Amerkalı dilbilimci C. M. Jacobson (1993–97), Jonst Gippert (1993–96), M. Sandonato (1994) ve Ludwig Paul (1994–9), M. Sanndonatono (1994), P.Wurzel (1997), gibi bilim adamları başta olmak üzere, Münih Üniversitesi genel bilimcilerin ele aldıkları çalışmalar sonucunda Zazaca’nın kendi başına ayrı bir dil olarak belirlemişlerdir.
Aamir Khan Lepzerrin 18:43, 3 Nisan 2016 (UTC)
- Tabiki bu şekilde kaynak gösterme olmaz. Hem yöntem açısından yanlış hem de içerik açısından. Kaynak için dipnot gerekli mesela ilk satırdan örnek verelim: Robert Gordon Latham ve Wilhelm Strecker hangi eserlerinde hangi çalışmalarında böyle bir şey söylemişler? Varsa kaynak belirtilmeliydi. İçerik açısından da yanlış çünkü bu isimlerin çoğu böyle bir iddiada veya belirlemede bulunmamışlardır. Ayrıca, yukarıdaki yazı Ali Kaya'nın yanlışlarla ve tahrifatlarla dolu internette dolaşan bir yazısından kopyala-yapıştırla alınmış. Kısacası hata içinde hata...
Örnek olarak: Robert Gordon Latham Zazaca sözcükler üzerine H. Sandwith ile ortak yayınladığı çalışmada bu sözcükleri Kürtlerin Zaza aşiretinden aldığını belirterek, Zazaları bir Kürt grubu olarak değerlendirir ve Zazacayı da Kürtçe içinde kabul eder. Kaynak: Dr. Robert Gordon Latham & Dr. H. Sandwith, "On a Zaza Vocabulary", Transactions of The Philological Society, London, 1856, s.40-42. Kaynağa baktığımızda "The following vocabulary is one taken by Dr. H. Sandwith from a Kurd of the Zaza tribe, one of the rudest of the whole Kurd family, and one for which we have no philological specimens." yazıyor. KISACA: Yukarıdaki paragrafta yanlış ve yalan bilgi verilmiş, kaynakta yer almayan bilgi sanki varmış gibi gösterilerek tahrifatlı bilgi verilmiş, bir yazı olduğu gibi kopyalanıp yapıştırılmış, doğruluğu kontrol edilmemiş. Neribij (mesaj) 06:41, 3 Mayıs 2017 (UTC)
Soranca kelimeler ve cümleler yanlış değiştir
Defalarca düzeltmeme rağmen değişiklerim kürtçe bilmeyenler tarafından geri alınıyor.
bazı yerlerde soranca kelimelerin ve kelhurcanın yerleri değişmiş.
Birde casus obliquus ve casus rectus farkı sadece kurmanciye (ve zazacaya) özgü bir şey.
Sorani eke ve ekan casus değildir 'definitive article' dir.