Sovyet İşgali Günü
Sovyet İşgali Günü (Gürcüce: საბჭოთა ოკუპაციის დღე; okunuşu: "sabç'ot'a ok'up'atsiis dğe"), Gürcistan'da Sovyet Rusya'nın işgalini anma günüdür. Her yıl 25 Şubat'ta 1921 yılında Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgalini hafızalarda calı tutmak için anılmaktadır. Söz konusu günün anılmasına 2010 yılında karar verilmiş ve ilk kez 2011'de anma gerçekleştirilmiştir.[1]
Tarihçe değiştir
Rusya İmparatorluğu'nun Ekim Devrimi'yle yıkılmasından sonra, 1801 yılındaki ilhaktan sonra bu imparatorluğun bir parçası olan Gürcistan 26 Mayıs 1918'de bağımsızlığını ilan ettin. Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'ni tanıyan ülkelerden biri de Sovyet Rusya'ydı. İki ülke arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasını sağlayan anlaşma, 20 Mayıs 1920'de imzalandı. Sovyet Rusya bu anlaşmayla Artvin ve Ardahan bölgelerini de Gürcistan'ın bir parçası olarak tanımıştı.
Fakat aynı yıl Sovyet Rusya'ya bağlı Kızıl Ordu birlikleri Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'ni işgal etti. Kızıl Ordu 15 Şubat 1921'de de Gürcistan topraklarına girdi. Sovyet Rusya'yla müttefik ve Gürcistan'la diplomatik ilişikiler kurmuş olan Ankara Hükümeti de 23 Şubat'ta Ardahan, Artvin ve Batum bölgelerini boşaltması için Gürcistan hükûmetine ültimatom verdi.[2] Bu tarihten iki gün sonra Kızıl Ordu Tiflis'i ele geçirdi. Sovyet Rusya tarafından Gürcistan'ın işgali 17 Mart'ta tamamlandı ve Gürcistan'da Sovyet yönetimi kuruldu.[3]
Anma günü ilanı değiştir
Gürcistan hükûmeti, 21 Temmuz 2010'da, Kızıl Ordu'nun 1921'de Gürcistan'ı işgalini halkın hatırlaması için 25 Şubat Sovyet İşgal Günü olarak ilan etti. Gürcistan Parlamentosu hükûmetin önerisini kabul etti. Gürcistan Parlamentosu tarafından oybirliğiyle onaylanan karar, hükûmete her 25 Şubat'ta çeşitli anma etkinlikleri düzenlenmesi ve Sovyet rejiminin kurbanlarının anılmasını öngörmektedir.[4]
Gürcistan'da Sovyet rejiminin kurulmasının işgal günü olarak yerleştirme girişiminin ilk adımı daha 2006 yılında atılmıştı. O yıl, Gürcistan'ın bağımsızlık günü olan 26 Mayıs'ta, başkent Tiflis'te Sovyet İşgali Müzesi açılmıştı.[5]
Ayrıca bak değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ "Georgia declares February 25 Soviet Occupation Day / "Gürcistan 25 Şubatı Sovyet İşgali Günü ilan etti"". 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Geronti Kikodze (1954) Notes of a Contemporary, first published in 1989, Mnatobi, Issue 1, Tbilisi, Georgia.
- ^ ""February 25 Declared Day of Soviet Occupation" / "25 Şubat Sovyet İşgali Günü İlan Edildi"". 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ ""Museum of Soviet Repression Opens in Tbilisi" / "Tiflis'te Sovyet Baskıları Müzesi Açıldı"". 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.