Sokak çocukları
Sokak çocukları, şehrin sokaklarında yaşayan ve temel olarak aile bakımı ve korunmasından mahrum olan çocukları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu çocukların çoğu 5 ila 17 yaş arasındadırlar, popülasyonlarıysa bölgelere göre farklılık gösterir.
Sokak çocukları terkedilmiş binalarda, karton kutularda, parklarda ya da kendi sokaklarında barınırlar. Onları tanımlamak için çok sayıda şey yazılmış olmasına karşın, temel zorluk onları tanımlamak için kesin bir kategorinin bulunmamasıdır. Daha ziyade sürekli olarak vakitlerinin tamamını sokaklarda geçirip, yetişkinlerle aynı evde uyuyan ve hiçbir erişkinin gözetimi ve denetiminde olmayan çocuklar olarak tanımlanırlar.
Genel kabul görmüş tanımlaması, özellikle UNICEF tarafından, sokak çocuklarını iki ana kategoriye ayırır:
- Sokak çocukları dilencilikten işportacılığa kadar çeşitli aktiviteleri kendilerine meslek edinmişlerdir. Çoğu gün sonunda evlerine giderler ve kazandıklarıyla ailelerine katkıda bulunurlar. Okula gidebilirler ve bir aileye ait olma duygusuna sahiptirler. Ailelerinin ekonomik kırılganlıklarından dolayı, bu çocuklar sonunda sokaklarda kalıcı bir yaşamı tercih edebilirler.
- Sokak çocukları gerçekten sokakta yaşarlar (ya da normal aile ortamının dışında) Aile bağları olabilir ama zayıftır ve sadece rastlantı olarak devam eder.[1]
Özellikle gelişmekte olan ülkelerin büyük şehirlerinde yaşayan sokak çocukları istismar, ihmal, sömürü hatta bazı durumlarda polis veya yerel işletmeler tarafından tutulan temizlik timleri tarafından cinayete maruz kalabilmektedirler.[2]
Latin Amerika'da, çocuklarını besleyemeyen fakir aileler tarafından çocukları terk etme yaygın bir sebepken Afrika'da ise artan yaygın sebep AIDS'dir.
Tanımlamalar
değiştirİsimler
değiştirTürkçede yaygın olarak kullanılan sokak çocukları terimi İngilizce street children, Fransızca les enfants des rues, İspanyolca niños de la Calle, Portekizce meninos da rua, Macarca utcagyerekek, Rumence copiii străzii ve Almanca Straßenkinder gibi benzeşlerine sahiptir. İngilizcede Street kids teriminin pejoratif olduğu düşünülse de yaygın olarak tanımlamak için de kullanılır.[3] Diğer dillerde sokaklarda yaşayan ya da çalışan çocuklar için pek çok isim kullanıldığı bilinmektedir. Bunlardan bazıları:
Fransızca'da gamín (çocuk) ve Kolombiya'da "chinches" (tahtakurusu), Rio de Janeiro'da "pivetes" (küçük suçlular/marjinaller), Peru'da "pájaro frutero" (meyve kuşu) ve "pirañitas" (küçük piranhalar), Bolivya'da "polillas" (güveler), Honduras'ta "resistoleros" (tutkal koklayanlar; resistol büyük bir markadır), Napoli'de "scugnizzi"? (spinning tops), Rusya'da "беспризорники" (evsizler), Filipinlerde "Batang Lansangan" ya da "Pulubi", Vietnam'da "Bụi Đời" (hayatın tozu), Ruanda'da "saligoman" (kirli çocuklar), Kamerun'da "moustiques" (sivrisinekler) ve Kongo'da "balados" (avareler) olarak isimlendirilebilmektedirler.[4]
Sokak Arabı terimi ilk olarak 19. yüzyılın ortalarında, OED'ye göre ise ilk kez 1848 yılında ortaya çıktı.[5] Horatio Alger'ın kitabı book Tattered Tom ya da Bir Sokak Arabının Hikayesi (1871) en erken örneklerinden biridir; Neew York sokaklarında yaşayan evsiz bir kızın hikâyesi anlatılır. Charles Dickens 1855'te bu terimin erken kullanımlarından biri türetti ama "yırtık pırtık, perişan, eğitilmemiş bir Arap sokak çocuğu çirkindir" diyerek aşağılama hissiyle bahsediyordu.[6] 1890'da gazeteci Jacob Riis, makalesinde New York'taki sokak çocuklarını "Sokak Arabı" olarak tanımladı.[7]
Victoria Devri'nde sokak çocukları ile Arap ilişkisi büyük bir olasılıkla Arap gezginlerin göçebe geleneğini yansıtır. Avrupalı olmayanların daha az uygarlaşmış kültürlerden gelen çocuklar olduğu gibi, dönem boyunca Avrupalı ve Amerikalı gezginlerin pek çok Arap ülkesinde sokak çocuğu görmesi ve günah keçisi bulmak için yabancı düşmanlığı eğilimi gibi sosyal problemler 19. yüzyıl kavramıdır.[5]
Sayılar, dağılım ve cinsiyetler
değiştirSayılar
değiştirTahminler farklılık gösterse de çok sık atıf yapılan hesaplamalardan biri sokaklarda bağımsız yaşayan çocukların sayısının dünya çapında 100 ila 150 milyon arasında değiştiğidir.
Sivil toplum kuruluşlarıyla ilişkili, Birleşik Krallık tabanlı, Sokak Çocukları Konsorsiyumu raporuna göre:
Sokak çocuklarının sayısının hesaplanması zorluklarla doludur. 1989'da UNICEF dünya çapında kentlerde büyüyen çocuk sayısının 100 milyon civarında olduğunu tahmin etti. 14 yıl sonra UNICEF son tahminlere göre bu çocukların sayısının 100 milyon kadar olduğunu belirtti. Ve daha geçenlerde: "sokak çocuklarının sayısını tam olarak ölçmek mümkün değil ancak rakam neredeyse kesinlikle dünya çapında yüz milyonu geçmektedir. Büyük olasıkla sayılarda artış vardır.(UNICEF, 2005: 40-41) 100 milyon rakamı hala yaygın olarak gösterilmektedir ama aslında hiçbir kaynağı yoktur. (bknz. Ennew ve Milne, 1989; Hecht, 1998; Green, 1998) Benzer şekilde, sokak çocuklarının sayısının tüm dünyada mı büyüdüğü yoksa toplumlar içinde sokak çocularının farkındalığı mı büyüdü konusu tartışmalıdır.[8]
Dağılım
değiştirSokak çocukları dünya şehirlerinin büyük çoğunluğunda bulunmaktadırlar. Aşağıdaki liste sokak çocuklarının global ölçüde nüfuslarını gösterir.
- Hindistan: 11 milyon[9]
- Mısır 1,5 milyon[10]
- Pakistan 1,5 million
- ABD 750,000 - 1 million[11]
- Kenya 250,000 - 300,000[12]
- Filipinler 250,000[13]
- Kongo 250,000
- Fas 30,000[14]
- Brezilya 25,000[15]
- Almanya 20,000[16]
- Honduras 20 000
- Jamaika 6,500[17][18]
- Uruguay 3000[19]
- İsviçre 1,000
Cinsiyet
değiştirÜlkeden ülkeye farklılık göstermesine rağmen, sokak çocuklarının %50'sinden fazlası erkektir.[4][20]
Tarihi
değiştirÇocukların sokakta kendilerine ev yapmaları ya da geçimlerini sağlamaları yeni ve modern bir fenomen değildir. And Now My Soul Is Hardened: Abandoned Children in Soviet Russia, 1918 - 1930 isimli kitabının tanıtım bölümünde Alan M. Ball terk edilmiş çocukların tarihini şöyle tanımlar:
Lord Ashley 1848'de Londra'da ve çevresinde 30.000'den fazla "çıplak, pis, kanunsuz ve ıssız dolaşan çocuk" olarak tanımlar.[21]
Rusya'da, 1922'ye kadar, I. Dünya Savaşı ve Rus İç Savaşı'nın tahribatının yaklaşık on yıllık bir sonucu olarak en az 7 milyon evsiz çocuk vardı.[22] Terk edilmiş çocuklar çeteler oluşturarak kendi özel dillerini yaratıp, küçük hırsızlık ve fuhuş işleri yapıyorlardı.[23]
Popüler kültürde Kipling'in ”Kim” isimli karakteri sömürge Hindistan'da ve Victor Hugo'nun Sefiller isimli romanında Gavroche birer sokak çocuğudur. Charles Dickens'ın kitabı "Oliver Twist"te Fagin'in ekibi yankesici çocuklar vardır. Sherlock Holmes'ün "Baker Street Irregulars" kitabı ise de Londra'da sokak çocuklarının var olduğunu kanıtlar.
Nedenleri
değiştirÇocukların yaşamlarını sokaklarda sürdürmelerinin çeşitli nedenleri olabilir: Başka seçenekleri olmayabilir. Yetim, terk edilmiş veya aileleri tarafından reddedilmiş olabilirler. İkinci olarak, ailelerinin ihtiyaç duydukları temel gereksinimleri karşılayamaması, kötü muamele veya ihmal yüzünden sokakta yaşamayı seçebilirler. Pek çok çocuk sokaklarda çalışmaktadır çünkü ailelerinin kazançlarına ihtiyaçları vardır. Toplumun temel parçası olan ailenin, fakirlik çekmesi veya parçalanmasının temel nedenleri ekonomik, politik, sosyal ve çevresel olabildiği gibi bunların herhangi bir kombinasyonu da olabilir.
WHO'nun 1993'teki raporunda fenomenin nedenlerinin listesi aşağıdaki gibi sunulmuştur:[4]
- Ailenin parçalanması
- Silahlı çatışmalar
- Ekonomik problemler
- Doğal ve yapay felaketler
- Kıtlık
- Fiziksel ve cinsel istismar
- Yetişkinlerce istismar
- Göç yoluyla yerinden etme
- Kentleşme ve aşırı kalabalık
- Kültürel sebepler
- Mirastan ya da evlatlıktan çıkarma
HIV/AIDS çocukların yetim kalmasına neden olan başka bir neden olarak bu listeye eklenebilir.[24][25]
Ülkelere göre
değiştirRusya
değiştirRusya'da, sokak çocukları genellikle, sert kışlarda yeraltı borularında ve kablo hatlarında kendilerine ev bulurlar. Bu yerler evlerin sağladığı sığınak ve daha önemlisi sıcak su ve kalorifer borularının geçtiği boşluklardır
Rusya'da bir milyon sokak çocuğu bulunmaktadır[26] ve dört suçtan birine reşit olmayan gençler karışır. Resmi olarak denetimsiz yaşayan çocukların sayısı 700.000 olmasına karşın gerçek hesaplamalarda 2 ila 4 milyon olduğuna inanılmaktadır.[27]
Hindistan
değiştirDünya'nın yedinci en büyük ve ikinci en kalabalık ülkesi olan Hindistan, 18 milyon olarak tahmin edilen sayısıyla dünyanın en fazla sokak çocuğu barındıran ülkesi olarak bilinmektedir.[28] Ekonomik büyümedeki hızlanmayla, Hindistan gelişmekte olan ülkelerin en hızlı büyüyenlerinden biri haline gelmiştir. Bu durum zengin ve fakir arasında büyük bir fark yaratmıştır ve nüfusun %22'si yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. İşsizlik nedeniyle köyden kente göçün artması, şehir hayatının çekiciliği ve siyasi irade eksikliği nedeniyle Hindistan şu anda dünyada en fazla çocuk işçiye sahip ülkedir.
Hindistan hükümetinin çocuk işçiliğini yasa dışı ilan etmesi gibi bazı düzeltici tedbirleri olmasına rağmen, sokak çocukları yetersiz beslenme, açlık, sağlık sorunları, madde bağımlılığı, hırsızlık, cinsel istismar, polis ve demiryolu otoritelerince taciz ve bunların yanı sıra fiziksel ve cinsel istismar gibi birçok olaya maruz kalmaktadırlar.
Vietnam
değiştirStreet Educators’ Club'ın verilerine göre, Vietnam'daki sokak çocuklarının sayısı 2003 yılında 21,000'den 2007 yılında 8,000'e düştü. Bu sayılar Hanoi'de 1507'den 113'e ve Ho Chi Minh Kenti'nde 8,507'den 794'ye geriledi. Aynı zamanda göçmen çocukların sayısı da artmaktadır. Ancak bu sayı sokak çocuklarının değişen tanımı nedeniyle doğrulanamamaktadır. Bazı uzmanlar Vietnam'da sokak çocukları için birkaç farklı kategoriden söz eder: "evlerinden kaçan ya da evleri olmayan çocuklar, sokakta uyuyan çocuklar, ailesi ya da gözetmeni ile beraber sokakta uyuyan çocuklar, diğer arkadaşlarıyla oda kiralayan göçmen çocuklar.[29]
Yaklaşık 400 insani yardım kuruluşu ve uluslararası sivil toplum örgütü, özellikle zor koşullarda yaşayan yaklaşık 15.000 çocuk için yardım sağlanmaktadır.[30]
Bükreş, Romanya
değiştirAvrupa Konseyi'nin 2000 yılı raporunda yaklaşık olarak Romanya Bükreş'te 1000 sokak çocuğu olduğu belirtilmiştir.
Bazı Romanyalı sokak çocukları, başlıca Batı Avrupa olmak üzere, seks turizminin avı olur ve pek çoğu sınırlı imkânlar nedeniyle tercih ettikleri plastik poşetlerden aurolac teneffüs ederken (Alüminyum bazlı boya, geleneksel odun sobalarını boyamak için kullanır.) görülebilir.
Romanya sokak çocuğu sayısını Avrupa averajının altında bir düşük seviyeye ulaşması için çok ilerleme kaydetmiştir. Sosyo ekonomik koşullardaki iyileşmenin devam etmeseyli bu oranın daha da aşağılara çekileceği tahmin edilmektedir.[31]
Brezilya
değiştirBrezilya Federal Hükümeti, 31.992 yetişkinin büyük kentlerde sokakta yaşadığını tahmin etmektedir.[32] Küçükler için ulusal istatistik bulunmamaktadır.[33]
Bir sivil toplum örgütü ile birlikte çeşitli yerel yönetimin hesaplamalarıyla, başkentte 9578 sokak sakininin 18 yaşından küçük olduğu tahmin edilmektedir.[34] Ülke genelinde ise bu sayınının 25.000 olduğu tahmin edilmektedir.[15] Ayrıca çocuklardan daha çok gençlerin sokakta yaşadığı belirtilmiştir.[34]
Brezilya sokaklarında hayatta kalmanın temeli; çöp kutularında ve yığınlarında yiyecek aramak, finansal olarak fayda için ayakkabı boyacılığı, sokak satıcılığı yapmak, hırsızlık, fahişelik, uyuşturucu kaçakçılığı ve sokak sanatçılığı anlamlarını içerir.
Filipinler
değiştir"Filipinlerde gençlerin durumu" başlıklı 1998 yılındaki raporda, Filpinler'de yaklaşık 1,5 milyon sokak çocuğu olduğu belirtilmiştir.[35]
Filipinler'de sokak çocuklarının %75'i geceyi ailelerinin yanında ama günün geri kalanında vakitlerini sokaklarda geçirirler. Sokak çocuklarının %25 - %30 kadarı sıklıkla diğer sokak çocuklarıyla birlikte bir tür aile oluştururlar ve bazıları aileleri ve evleriyle bağlantılarını kesintili olarak sürdürebilirler. Burada çocukların % 5 - %10'u tamamen terk edilmiş durumdadır.[36] [37]
Sokak çocukları 10 yaşında gençler olarak sıklıkla Vagrancy Act'a göre, hapsedilirler. Bazen yetişkinlerin olduğu hücrelerde ve ayrıca gardiyanlar tarafından yinelenen fiziksel ve cinsel istismara maruz kalırlar.[38]
Pek çok sokak çocuğu Marcos hükûmeti sırasında seri idam tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır.[39] İnsan hakları grupları cinayetlerin; sokak çocukları olgusuyla ilgilenmek için yazılı olmayan devlet politikaları olduğunu ve açıkça yerek yetkililer tarafından desteklendiğini,uzun döndemde ölüm mangalarının devlet tarafından kurulduğı şüphelerini güçlendirdiğinii söylemektedirler.[40]
Devlet ve devlet dışı önlemler
değiştirDevlet önlemleri
değiştirErgenlik çağına ulaşmadıkları için sokak çocukları yönetimsel konularda herhangi bir fikir belirtemezler. Onlar ne kendi adlarına ne de büyük olasılıkla yabancılaştıkları aileleri vasıtasıyla oy kullanma hakkına sahip değillerdir. Ekonomik bir güçleri de yoktur. Dolayısıyla hükûmetler dikkate almayabilirler.
Sokak çocuklarının hakları, Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeyi onaylayan[41] neredeyse tüm dünya devletleri tarafından yok sayılır.[42]
Sivil toplum kuruluşu önlemleri
değiştirSivil toplum kuruluşları sokak çocuklarının haklarını ve gereksinimlerini belirlemek için çok çeşitli stratejiler kullanmaktadırlar. Bunlar şu şekilde kategorilenmişlerdir:
- Sözcülük - medya yoluyla veya devlet temasları yapan kuruluşlarla sokak çocuklarının haklarına saygı duyulması için baskı yapmak.
- Önleyicilik - Aile ve toplum desteği ve eğitim yoluyla sokaklarda çocukların çalıştırılmasını engelleme programları.
- Kurumsal
- Konut rehabilitasyon programları- bazı kuruluşlar cinsel veya fiziksel istismar ve uyuşturucu'dan kurtarmak için desteğe odaklanmış aktivitelerle sokaklardan izole edilmiş bir çevre sağlarlar.
- tam bakım yerleşim evleri - Pek çok kuruluşun programının son aşamasında çocuklar artık sokaklar yerine tam anlamıyla kuruluş tarafından hazırlanmış bir ortamda yaşarlar. Bazı kuruluşlar çocukların özel aileler tarafından desteklenmesini sağlarlar. Diğerleri kuruluş tarafından görevlendirilen bakıcılarla birlikte küçük sayıda çocukların birlikte yaşadıkları grup evleri kurarlar. Bazıları büyük sayıda çocuğa yiyecek tedarik etmek için kurumsal bakım merkezleri kurarlar. Bazı kuruluşlar yerleşim evlerinden ayrıldıktan sonra çocukları ve ailelerini danışma ve izleme programına dahil ederler
- Sokak tabanlı programları- Bu çalışma çocuklar için onlara sokakta hizmet sunmak şeklinde sokak hayatının kötü yönlerini hafifletmek için yapılmaktadır. Bu programlar kurumsal programlardan daha ucuz ve çok sayıda çocuğa hizmet sağlayabilme eğilimindedir.
- besleme programı
- medikal hizmet
- yasal yardım
- sokak eğitimi
- finansal hizmet (bankacılık ve girişim programları)
- aile uzlaşması
- merkezlerde kalma/gece konaklaması
- kuruluş ile çocukların daha yakın temas kurması için tasarlanmış sosyal yardım
- Bilinçlendirme - değişik koşullarına göre sokak çocuklarının tutumlarını değiştirme - kendilerini ezilen bir azınlık olarak görmeleri ve yardım alan pasiflerden ziyade protagonist olmaları.[43][44]
Pek çok kuruluş bu stratejilerden çoğunu kullanır ve çocuk "mezun" olmadan önce çok sayıda aşamadan geçecektir. İlkin bir sosyal yardım programıyla kız ya da erkek çocukla iletişime geçilecek sonra hala sokaklarda yaşıyor olsalar bile merkezlerde barınma programlarına dahil edileceklerdir. Daha sonra çocuk yarım günlük evlerde olmayı kabul edebilecek ve nihayetinde tamamiyle sokak yaşantılarından kırtularak bakım merkezlerinde kalabileceklerdir.[45][46]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ http://www.unicef.org/evaldatabase/files/ZAM_01-009.pdf 14 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. UNICEF assessment of street children
- ^ "Human Rights Watch- Abuse of Street Children". 14 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ "Don't Call Me Street Kid Campaign English Home". www.iadb.org. 16 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ a b c "Street Children: WHO 3 of 9". www.pangaea.org. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ a b "A-rabs and Arabs" 4 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., John McIntyre, Baltimore Sun. "The Oxford English Dictionary locates this sense of “a homeless little wanderer, a child of the street” in a citation from 1848."
- ^ Charles Dickens. Household Words: Volume 10, Bradbury & Evans, 1855. "street+arab" Page 335
- ^ "XVII. The Street Arab. Riis, Jacob A. 1890. How the Other Half Lives". www.bartleby.com. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ Page 64, Section 7.1.1. "State of the World's Street Children-Violence" (PDF). www.streetchildren.org.uk. 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ "Street Children "our lives our words" - NI 377 - The Facts". www.newint.org. 11 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ "UNICEF - Press centre - British Airways staff visit street children centres in Cairo". www.unicef.org. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ "Street Children "our lives our words"". www.newint.org. 11 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2010.
- ^ "IRIN In-Depth". www.irinnews.org. 12 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- Rusya 1 milyon
- ^ "World Street Children News :: Children in detention in the Philippines :: November :: 2003". streetkidnews.blogsome.com. 9 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ "Guardian". www.guardian.co.uk. 18 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ "Growing number of street children in Germany, report says : Europe World". www.earthtimes.org. 3 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2008.
- ^ "No night out for street kids - JAMAICAOBSERVER.COM". www.jamaicaobserver.com. 14 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ "Ecpat International". www.ecpat.net. 21 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ "Street Children "our lives our words" - NI 377 - Ricardo: 'The only thing I hate in the world is the police'". www.newint.org. 30 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ "Consortium for Street Children". www.streetchildren.org.uk. 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ Laura Del Col, West Virginia University, The Life of the Industrial Worker in Ninteenth-Century England 27 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ And Now My Soul Is Hardened: Abandoned Children in Soviet Russia, 1918-1930 21 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., By Thomas J. Hegarty, Canadian Slavonic Papers
- ^ "Bezprizorniki: the Homeless Children". 18 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ "African Orphans Project - help AIDS orphans and streetkids live a better life". inicia.es. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008.
- ^ "UNICEF - Ethiopia - Ethiopia: Steady increase in street children orphaned by AIDS". www.unicef.org. 19 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2008.
- ^ "'Child by child,' group aids homeless street kids". 31 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ "FCF's Work with Russian Street Kids". 29 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ 'Young doctors' minister to India's street children 23 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CNN.com
- ^ "Duong Kim Hong and Kenichi Ohno, "Street Children in Vietnam: Interactions of Old and New Causes in a Growing Economy," Vietnam Development Forum, 2005, p. 6". 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ "Greater commitment to Vietnamese street children needed, Asia News". 8 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ [1] 8 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (20.5 KB)
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ In Brazil, minors are defined as people younger than 18.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ "Street Children - Philippines". 12 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ "Teachers' Corner - Background(Detail)". 9 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ "The Life of Street Children in the Philippines and Initiatives to Help Them". 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ http://209.85.173.104/search?q=cache:lEUvzdVmySoJ:www.jubileeaction.co.uk/reports/STREET%2520CHILDREN%2520IN%2520THE%2520PHILIPPINES.pdf+street+children+olongapo+philippines&hl=en&ct=clnk&cd=4[ölü/kırık bağlantı] [yalın URL]
- ^ "Preda Foundation, Inc. NEWS/ARTICLES: "Nobel Prize Nominee Lauded Around the World Deserted by His Own"". 31 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ "Philippine death squads extend their reach - International Herald Tribune". 27 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2010.
- ^ "PROMISES BROKEN". www.hrw.org. 2 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2008.
- ^ The USA and Somalia are the only states that have not ratified the CRC. See HRW Report, "Promises Broken"
- ^ "Shine-A-Light". www.shinealight.org. 8 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2008.
- ^ "Street Action". www.streetaction.org. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2008.
- ^ "What Works in Street Children Programming: The JUCONI Model" (PDF). International Youth Foundation. 26 Şubat 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2008.
- ^ "Street children in Latin America -- Scanlon et al. 316 (7144): 1596 -- BMJ". www.bmj.com. 4 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2008.
- Street Children of Iran: Looking for Light at the End of the Gloomy Tunnel24 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
değiştir- Human Rights Watch: Street children31 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Street children in the Open Directory Project16 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Web documentary portraying young people on the streets of Bucharest12 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Street Angels UK - Community, security and development for the people of Salvador, Brazil
- Streetconnect.org A clearinghouse of information for and about homeless youth