Sivaslı Murad (ErmeniceՍեբաստացի Մուրատ Sebastatsi Murad; Murad Hrimyan veya Murad Hagopian;[1] 1874 - 4 Ağustos 1918), Ermeni fedai idi.[2] Sivas ilçesinin 20 km doğusunda (buradan Sebastatsi lakabını almıştır) Ermeni köyü Govdun'da (Կովտուն) yakın zamanda köye taşınmış fakir bir kırsal ailede doğmuştur. Çocukluğunda çoban ve çiftlik işçisi olarak çalıştıktan sonra, gençken İstanbul'a taşındı ve burada çok az bir maaşla taşıyıcı olarak çalıştı. Sosyal Demokrat Hınçak Partisi'ne katıldı ve 1890'larda Osmanlı İmparatorluğu içinde Ermenilere ikinci sınıf muameleyi protesto eden Ermeni gösterilerine katıldı.

Sivaslı Murad
Erzincan Muharebesi, 1916
Doğum1874
Govdun, Sivas Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm4 Ağustos 1918 (44 yaşında)
Hizmet yılları1890lar—1918
Çatışma/savaşlarıErmeni Ulusal Hareketi
İkinci Sason İsyanı
I. Dünya Savaşı

Bir Ermeni muhbiri öldürdükten sonra Yunanistan'a oradan da Mısır'a kaçtı. Daha sonra Ermeni Devrimci Federasyonu'na üye oldu, fedai çetelerine katıldı ve Hamidiye Katliamları'na tepki olarak gerilla faaliyetlerine katıldı. 1904'te İkinci Sason İsyanı'nda[3] gözle görülür bir rol oynadı ve ardından Van'da faaliyet göstermeye başladı. 1905-07 Ermeni-Tatar katliamları sırasında Sünik bölgesinin savunmasının başına getirildi ve 50 kişilik bir atlı grubu topladı.[3] 1908 Jön Türk Devrimi'nin ardından çıkan bir af, Murad'ın Van ve Sivas'ta çalıştığı Osmanlı İmparatorluğu'na dönmesine izin verdi.

I. Dünya Savaşı

değiştir

1915'te Ermeni Kırımı'nın başlangıcında Murad Sivas'taydı. Tehcir emrinin ardından Mart 1915'te Türk jandarmaları Sivas Valisi'nin emriyle Murad'ı tutuklamak üzere gönderildi.[4] Yakalanmaktan kaçan Murad ve küçük bir yurttaş çetesi tepelere çıktı ve onu bulmak için gönderilen Türk süvari ve piyade birliklerine karşı gerilla savaşına girdi. 1915 sonbaharında Samsun'da Karadeniz kıyısına doğru hareket etti ve burada bazı Yunan isyancılarla birleşerek bir yelkenli ele geçirdi ve Rusya'nın Batum limanına kaçtı. Daha sonra Tiflis'e gitti ve Rus kuvvetlerinde Birinci Ermeni Gönüllü Taburu'na katıldı. Tiflis'teyken, James Bryce'ın "Osmanlı İmparatorluğu'nda Ermenilere Muamele" adlı raporunda yer alan maceralarını anlattı. Erzincan Muharebesi'nde Ermeni Gönüllü Taburu ile birlikteydi. 4 Ağustos 1918'de Bakü Muharebesi sırasında Türk mevzilerine yönelik bir saldırı sırasında öldürüldü.[3][5][6]

Dış bağlantılar

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Мурад Себастаци". genocide.ru. 13 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Lewy, Guenter (21 Kasım 2005). The Armenian massacres in Ottoman Turkey: a disputed genocide. University of Utah Press. ss. 31. 
  3. ^ a b c Garegin Pasdermadjian, "Why Armenia Should be Free: Armenia's Role in the Present War," translated by Aram Torossian, sayfa 22.
  4. ^ Murad Meneshian, The Village of Govdun, in "Armenian Sivas and Lesser Armenia", ed. Richard G. Hovannisian, 2004.
  5. ^ Mikayel Varandian, Murad of Sebastia, translated and edited with an introduction by Ara Ghazarians, Arlington, MA, Armenian Cultural Foundation, 2006.
  6. ^ "Мурад Себастаци". genocide.ru. 13 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.