Saz yolu, 16. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu'nda bitkisel süsleme ve bununla ilişkilendirilen sanat üslubudur.

Bir anka kuşuna saldırırken yukarıdaki bir aslanın saldırısına uğrayan, dönen yapraklara dolanmış bir ejderhayı gösteren bu çizim, "kesinlikle [saz] üslubunun en büyük başyapıtıdır"[1] ve Şahkulu'ya atfedilir.[2] Cleveland Sanat Müzesi

İsim ve kimlik değiştir

Saz, 16. yüzyıl Osmanlı süsleme sanatlarında popüler olan, uzun, tüylü testere dişli yaprakların ve karma çiçeklerin kullanımıyla karakterize edilen bir bitkisel süsleme tarzıydı.[3] Saz aynı zamanda kompozisyonların temel unsuru olan saz süslemesinin yer aldığı sanat tarzının adı olarak da kullanılmaktadır.[4]

Osmanlı resim sanatının daha iyi bilinen tarihsel üslubunun aksine, saz üslubu doğrudan bir tasvir amacı taşımadığı için lirik olarak nitelendirilebilir. Eserleri, bu eser grubuna adını veren saz kalemi veya kamış kalemi kullanan fantastik ve ustaca bir teknik sergilemedir. Saz üslubu iki ayrı grup sanatsal ürünle temsil edilmektedir. Birincisi "albüm çizimleri, kitap tezhipleri ve kağıt üzerindeki diğer çalışmalardan oluşur; ikincisi ise bu kağıt görsellerden türetilen, ciltçilikten tekstile, halıya, metal işçiliğine, taş oymacılığına ve seramiğe kadar neredeyse tüm Osmanlı süsleme sanatlarını içerir."[5]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Denny, s. 110.
  2. ^ "Dragon in foliage with lion and phoenix heads". Cleveland Museum of Art (İngilizce). 14 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  3. ^ "Saz [Turk.: 'reed']". Grove Art Online (İngilizce). 2003. doi:10.1093/gao/9781884446054.article.T076306. 
  4. ^ "Illustration VI. c. 1500–c. 1900. D. Ottoman Empire". The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture (İngilizce). Oxford University Press. 2009. ISBN 978-0-19-530991-1. 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  5. ^ Denny, s. 103.