Sık Dişini Helası
Sık Dişini Helası, Türkiye'nin Tokat ilinde 15. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen umumi hela.
 | |
| Koordinatlar | 40°18′58″K 36°32′52″D / 40.31611°K 36.54778°D |
|---|---|
Tarihî Sulu Sokak Çarşısı'na bitişik Halit Sokak'tadır. "Anadolu'nun ilk umumi helası" olduğu düşünülür. 2022'de Su ve Temizlik Müzesi olmuştur.[1]
Bir Osmanlı hamamının kubbeyle örtülü kare mekanlarından birisinin içte ahşap paravanlarla helaya dönüştürülmesi ile meydana getirildiği düşünülür.[2] Güney cephede basık kemerli bir kapısı vardır. Beden duvarları moloz taşla, kubbe ve pandantifler tuğla ile örülmüştür. Güney cephede giriş kapısı üst kısım duvarında taş-tuğla almaşık tekniği kullanılmıştır.
Yapı, 19. yüzyıla kadar umumi hela olarak hizmet vermiştir. Kullanım yoğunluğundan ötürü halk arasında "sık dişini helası" olarak adlandırıldığı düşünülür. Yapı, 19. yüzyılda depo olarak kullanıldı ve tahribata uğradı.[3] 2021 yılında Tokat Belediyesi tarafından restore edilerek Su ve Temizlik Müzesi'ne dönüştürüldü.
Müzede, tarihi yapının tuvalet taşları ve geçmişte kullanılan hela taşları, maşrapalar gibi geleneksel ıslak hacim üniteleri sergilenir.[3]
Sık Dişini Helası, bu mekanda gerçekleşen bir cinayet etrafında kurgulanmış "Sık Dişini Helası Cinayeti" adlı romanın mekanıdır.[4]
Kaynakça değiştir
- ^ "Eşi benzeri yok: Türkiye'nin ilk tuvalet müzesi Tokat'ta kuruldu". www.cumhuriyet.com.tr. 29 Kasım 2022. 29 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Sık Dişini Helası - Tokat". Kulturportali.gov.tr. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ a b ""Sık dişini helası" müze oldu". www.ntv.com.tr. 17 Haziran 2021. 20 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "SIK DİŞİNİ HELASI POLİSİYE ROMANI OLDU". Tokat Hürsöz Son Dakika Olay Haber. 14 Kasım 2017. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.