Raška mimari okulu
Raška mimari okulu (Sırpça: Рашка школа архитeктуре), Raška stili ya da kısaca Raška okulu olarak da bilinir, 1170-1300 yılları arasında Orta Çağ Sırbistan'ında Nemanjić hanedanı döneminde ortaya çıkıp gelişen ve çoğunlukla dini mimaride kendini gösteren okuldur.
Bu okulda mimari yapı gerek Batı'nın romanesk unsurları gerekse Doğu'nun Bizans elementleri ile bir kaynaşma içerisine girmiştir. Raška okuluna, 9. yüzyılda Rotunda olarak inşa edilen Petrova crkva dışında Sırbistan'ın en eski kilise yapıları dâhildir. Raška okulunun merkezi olarak Raška ve özellikle de eski Sırbistan başkenti olan Stari Ras sayılabilir.
Raška okuluna özellikle Studenica, Žiča, Mileševa, Sopoćani ve Gradac manastırlarının katholikonları örnek olarak gösterilebilir. Bu kiliseler üzerleri kubbe ile örtülmüş Yunan haçı planlı bazilikalardır. İlk ve dolayısıyla diğer yapılar içinde örnek teşkil eden mimari yapı Studenica manastır kilisesidir. Kubbe dışında, yapı romanesk stilde inşa edilmiştir. Yapının stili ise Dalmaçya kıyılarından (özellikle Dubrovnik ve Kotor) Sırbistan'a aktarılmıştır.
Raška okuluna ait kiliselerde bulunan Freskler tamamen Bizans tipinde yapılmış çalışmalardır. Bunun da ötesinde ortaya konan freskler ve bu fresklerin kalite seviyesi Bizans sanatının Balkan coğrafyasındaki yüksek evresini teşkil etmektedir. Karakteristik olarak örneğin Studenica'da mavi ya da altın rengi arka plan kullanılırken Mileševo'da İsa'nın mezarında tasvir edilen melekler ve Sopoćani'de erken rönesansa işaret eden anıtsal fresklerde yeşil arka plan tercih edilmiştir.
Örnekler
değiştir- Aziz George Kilisesi (Đurđevi stupovi), bani: Stefan Nemanja (1166–1196)
- Studenica manastırı, bani: Stefan Nemanja
- Hilandar manastırı, bani: Stefan Nemanja
- Žiča manastırı, bani: Kral Stefan Nemanjic (1196–1228)
- Sopoćani manastırı, bani: Kral I. Stefan Uroš
- Gradac Manastırı, bani: Kraliçe Helen (1245–1276)
- Aziz Achillius kilisesi, bani: Kral Stefan Dragutin (1276–1282)
- Visoki Dečani manastırı, bani: Kral III Stefan Uroš III (1322–1331).
- Morača Manastırı, bani: Stefan Vukanović, 1252.
Galeri
değiştir-
Đurđevi stupovi
-
Studenica
-
Žiča
-
Sopoćani
-
Gradac
-
Arilje