Pratt & Whitney JT9D

1968 yapımı Turbofan kullanan hava aracı motoru

Pratt & Whitney JT9D, geniş gövdeli uçaklar için tasarlanmış, yüksek baypas oranlı jet motoru. Pratt & Whitney'in ilk yüksek baypas oranlı turbofanı olan JT9D, ilk defa Boeing 747-100'de kullanıldı.[2]

JT9D
TürüTurbofan
Ulusal kökenAmerika Birleşik Devletleri
ÜreticiPratt & Whitney
Ana kullanıcıAirbus A300, Boeing 747, Boeing 767, McDonnell Douglas DC-10
Üretim aralığı1966-1990
Üretim sayısı3.200'den fazla[1]
Birim maliyeti800.000$ (1968) 5,6M $ (Günümüzde)

Geliştirme

değiştir
 
P&W JT9D kesiti

JT9D programı, Eylül 1965 yılında başladı ve ilk motor Aralık 1966 yılında test edildi. FAA sertifikasını Mayıs 1969'da alan JT9D, Mayıs 1970'te ise Boeing 747'ye güç vererek servise girdi. Ayrıca Boeing 767, Airbus A300 ila A310 ve McDonnell Douglas DC-10 uçaklarına da güç verdi. JT9D'nin geliştirilmiş varyasyonu olan JT9D-7R4 Eylül 1982'de tanıtıldı ve Haziran 1985'te çift motorlu jetler için 180 dakikalık ETOPS onayı aldı. 2020'ye kadar 169 milyon saatten fazla uçan JT9D'nin üretimi 1990 yılında durduruldu ve daha gelişmiş PW4000 ile değiştirildi.

JT9D, C-5 Galaxy için geliştirildi. Pratt & Whitney'e ihtiyaç duyulan büyük motor türünü incelemesi için bir sözleşme verildi, ancak üretim sözleşmesi General Electric TF39'a verildi.

Varyasyonlar

değiştir
Kompresör Model Sertifikasyon Kalkış (kuru) Uzunluk Genişlik Ağırlık LP rpm HP rpm T/W Fan[a] Kullanım
Kademe-15[3] JT9D-3A 9 Ocak 1970 43,500 lbf (0,19350 kN) 393,4 m 243 m 3,952 t 3650 7850 4.99 23,4 m B747[4]
JT9D-7 14 Haziran 1971 45,500 lbf (0,20239 kN) 4,03 t 3750 8000 5.12
JT9D-7A 22 Eylül 1972 46,150 lbf (0,20529 kN) 5.2
JT9D-20 16 Ekim 1972 44,500 lbf (0,19795 kN) 3,84 t 3650 5.25 DC-10[5]
JT9D-7H 19 Haziran 1974 45,500 lbf (0,20239 kN) 4,03 t 5.12 B747[4]
JT9D-7AH 46,150 lbf (0,20529 kN) 5.2
JT9D-7F 30 Eylül 1974 46,750 lbf (0,20795 kN) 3750 5.26
JT9D-7J 31 Ağustos 1976 48,650 lbf (0,21641 kN) 5.48
JT9D-20J 29 Aralık 1986 48,050 lbf (0,21374 kN) 3,89 t 5.6 DC-10[5]
Kademe-16[6] JT9D-59A 12 Aralık 1974 51,720 lbf (0,23006 kN) 3.918,1 m 246,5 m 0,004146 t 3780 8011 5.66 23,8 m DC-10[5] A300[7]
JT9D-70A 51,140 lbf (0,22748 kN) 0,004153 t 5.59 B747[4]
JT9D-7Q 31 Ekim 1978 51,900 lbf (0,23086 kN) 0,004216 t 3888 8000 5.58
JT9D-7Q3 22 Ekim 1979 3960 5.58
JT9D-7R4D 25 Kasım 1980 48,000 lbf (0,21351 kN) 240 m 0,004053 t 3770 5.37 23,7 m B767[8]
JT9D-7R4D1 1 Nisan 1981 0,004044 t 3810 5.38 A310[7]
JT9D-7R4E 50,000 lbf (0,22241 kN) 3770 5.61 B767[8]
JT9D-7R4E1 3.919,1 m 0,004053t 3810 5.6 A310[7]
JT9D-7R4G2 23 Temmuz 1982 54,750 lbf (0,24354 kN) 0,004159 t 3825 8080 5.97 B747[4]
JT9D-7R4H1 56,000 lbf (0,24910 kN) 0,004044 t 3810 6.28 A300-600[7]
JT9D-7R4E4 29 Mart 1985 50,000 lbf (0,22241 kN) 0,004053 t 5.6 B767[8]

Not listesi

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020. 
  2. ^ Gunston, Bill. (1989). World encyclopaedia of aero engines. Fully rev. 2nd ed. Wellingborough: P. Stephens. ISBN 1-85260-163-9. OCLC 21117189. 
  3. ^ "Type Certificate data sheet Number E20EA" (PDF). FAA. 10 Şubat 2000. 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  4. ^ a b c d "Type Certificate Data Sheet NO. A20WE" (PDF). FAA. 27 Şubat 2015. 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  5. ^ a b c "Type Certificate Data Sheet A22WE" (PDF). FAA. 30 Nisan 2018. 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  6. ^ "Type Certificate data sheet Number E3NE" (PDF). FAA. 25 Temmuz 2019. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  7. ^ a b c d "Type certificate data sheet A.172 for Airbus A300, A310 and A300-600" (PDF). EASA. 11 Mart 2019. 16 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  8. ^ a b c "Type Certificate Data Sheet No. A1NM" (PDF). 20 Haziran 2016. 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.