Nomokrasi (Yunanca nomos (kanun) ve kratos (güç), saltanat), hukukun üstünlüğüne dayanan bir yönetim biçimidir. Başka bir ifâdeyle yöneticiyi kanunun üstünde gören diktatörlükler ya da teokratik sistemlerin aksine rasyonel kanunlar ve vatandaşlık hakları üzerine kurulmuş olan bir yönetimdir.[1] Nomokraside nihâyî ve son otorite (egemenlik) kanunda mevcuttur.

Tartışmalar değiştir

Başka yorumcular nomokrasinin bu yorumu konusunda tartışmak konusudur. Bu açıdan bakıldığında teokrasinin nomokrasi olup olmaması, arkasındaki inanç sistemine bağlıdır. Seyyid Hüseyin Nasr, "İslâm'ın kalbi" (İng. The Heart of Islam, 2002) kitabında "İslâm'ın ideali bir nomokrasidir, yani İlâhî Kanun'un egemenliğidir" (148). Bir başka açıdan bakılırsa bu kanunlar egemeni Allah olarak gördüğünden bir çeşit ilâhî otokasi oluşturmaktadırlar.

Kavramın kendisi, egemenin kimliği hakkında bilgi vermemektedir. Dolayısıyla bağlamından koparılmış olarak incelenirse yasaya dayanan bütün sistemler nomokratik olmak durumundadır. Böylece nomokrasinin tersi otokrasi ya da teokrasi yerine yasasızlıkdır. Fakat kavram, Batı'nın bakış açısında oluştuğu için üstü kapalı olarak asıl egemeni halk olarak görmekte, ancak onu haklı egemen olmaya lâyık görmektedir. Bu açıdan yasal olan tek egemen, halk ya da halkın seçtiği temsilciler olduğundan bu temsilcilerin çıkardıkları - umulur ki - rasyonel yasalara dayanan yönetim biçimidir.[2]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Ernst Haeckel, The Riddle of the Universe (1929), Watt's & Co. Translated by Joseph McCabe.
  2. ^ David Elmore (8 Şubat 2008). "Human Rights Need Nomocracy". http://beerandmind.blogspot.com/: The Sidereal Messenger. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2011. Nomocracy would be of little worth to human rights, of course, without objective (reality-based) law to gird it. In fact, some Islamic “scholars” have recently co-opted the term to supplant “theocracy” and proclaimed that “divine law” IS nomocracy – to give alleged validation to their irrationality. Objective nomocracy would need a system of principles and definitions to protect humans from legislative abrogation of their rights. I’m no law expert, but here is some of what’s needed. 

2. Michael Oakeshott'un "Politik düşünceyle ilgili dersler" (İng. Lectures in the History of Political Thought), 31. ve 32. bölüm