Nilüfer Hatun İmareti

Nilüfer Hatun İmareti, Bursa'nın İznik ilçesinde bulunan 14. yüzyıl Osmanlı dönemine ait imaret. İznik’te şehrin doğusunda Lefke Kapısı yakınında yer alan bina, kapı üzerindeki kitâbesine göre 790 (1388) yılında I. Murad tarafından annesi Nilüfer Hatun için yaptırılmıştır İmaretin doğu cephesindeki giriş kapısının üzerinde 48x 151 cm ebadındaki üç satırlık kitabenin Türkçesi şöyledir " Bu mamur olarak sürecek olan mübârek ve şerefli İmaretin yapılmasını büyük hükümdar kerem sahibi Hakan Sultan oğlu Sultan, Orhan'ın oğlu Murad emretti. Annesi merhume ve mağfure Nilüfer Hatun için yedi yüz doksan senesinin cumade'l evvelinin başında ".Bazı araştırmacıların yanlışlıkla hamam, kilise, aşevi şeklinde nitelendirdikleri yapı, erken Osmanlı mimarisi içinde sıkça görülen ve zâviyeli/tabhâneli cami diye adlandırılan binalar grubunda yer alır. Cumhuriyet döneminde değişik gereksinmeler için depo olarak kullanıldı, 1960 yılında müze olarak hizmete açıldı.

Nilüfer Hatun İmareti

Genel bilgiler
Tür	İmaret
Mimari tarz	Osmanlı mimarisi
Koordinatlar	40°25′49″K 29°43′33″D
Tamamlanma	1388

İmaret bahçesinde yer alan tarihî mezar taşları

İmaret, dört sıra tuğla, tonozları ve kubbeleri seramik karolarla kaplı tek sıra taştan inşa edilmiştir. Binanın önünde, birbirini izleyen iskeleler ve sütunların ardışıkları tarafından taşınan beş kemerli, önde iki kemerli, beş bölmeli, açık uçlu bir sundurma bulunmaktadır. Dört yan bölme düz tepeli çapraz tonozlarla örtülü iken, orta bölme küçük bir kubbe ile örtülüdür. İçeride ana salon, Türk üçgenlerinin kemerinde taşınan yüce bir kubbenin üstündeki bir meydan. Her iki tarafta kubbeli iki büyük oda vardır; bunlar hem mutfak hem de yurt olarak kullanıldı. Ana salonun önünde, büyük bir kemerle iki bölüme ayrılmış benzer büyüklükte başka bir salon vardır; bu güney duvarındaki mihrap niş tarafından kanıtlandığı gibi bir mescit olarak hizmet etti.

Bina başlangıçta Ahiler için bir tekke olarak hizmet etti. Bu, Selçuklu döneminde Anadolu'daki zanaat loncalarının oluşturduğu dinsel ve kardeşçe bir toplumdu. İbn Battuta, Anadolu'daki Ahi localarından birinde aldığı misafirperverlik hakkında da yazdı. Yapı daha sonra yoksullara bedava yemek sunan bir imaret olarak kullanıldı. Bina yıllarca terk edilmiş, ancak 1955 yılında restore edilmiştir. 2012 yılında tekrar restorasyona girip 8 yıl kapalı kaldıktan sonra Haziran 2020 itibarıyla tekrar ziyarete açılmıştır. Önceleri arkeoloji müzesi olarak da hizmet verirken, Binadaki arkeolojik koleksiyonun yeni yapılan İznik Arkeoloji Müzesi'ne taşınması ile birlikte, 2022 yılından itibaren Türk İslam Eserleri Müzesi’ne ev sahipliği yapmaktadır.