Meraga Gözlemevi

1259 yılında Hülagû Han tarafından Meraga'da kurulan gözlem evi
(Meraga Rasathanesi sayfasından yönlendirildi)

Meraga Rasathanesi, 1259 yılında Hülagû Han tarafından Meraga'da kurulan gözlem evi.

Dönemin ünlü astronomlarından Nasîrüddin Tûsî, Bağdat’ın ele geçirilmesinin (1258) ardından Hülâgû Han'ı ikna etmiş[1] [2] 1259 yılı Nisan ayında Rasathanesi’nin yapımı başlamıştır. Rasathane tam olarak faaliyete 1271 yılında başlar, Hülâgû açılışına ömrü yetmeyince Abaka Han tarafından açılan rasathanenin başında Nasiruddin Tusi getirilir.[3] 15 arkadaşıyla beraber yapılan çalışmalar sonucunda Zij-i İlhani hazırlanır. Bağdat, Suriye, Mezopotamya özellikle de Alamut Kalesi'nden toplanan 400.000 eser ile dönemin en nadide kütüphanelerinden biri de yine bu rasathanede oluşturulur. Rasathane ihtisaslaşma metodu ile çalışmaktaydı.

2009 yılı Unesco tarafından Merağa rasathane yılı ilan etmiştir. Bu yapı 1985 yılında İran'ın ulusal anıtlar listesine kaydedilmiş olup, son yıllarda bu tarihi yapının yeniden canlandırılarak dünya mirasına kaydedilmesi düşünülmüştür.[4][5]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Memmedbeyli 1980, s. 52.
  2. ^ Necefli & Dedeyev 2011, s. 134–137.
  3. ^ Rzayev 1996, s. 183,192.
  4. ^ "Dehasıyla dünyanın ilk gözlemevini kuran adam". 21 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2023. 
  5. ^ "Maragheh gözlemevini kim inşa etti". 19 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Konuyla ilgili yayınlar değiştir

  • Memmedbeyli, H. (1980). Nasireddin Tusi. Genclik Neşriyyatı. Bakü. 
  • Necefli, Tofiq; Dedeyev, Bilal (2011). Bir Bilim Kurumu Olan Meraga Rasathanesi. II. Uluslararası Selçuklu Kültür ve Medeniyeti Sempozyumu Selçuklularda Bilim ve Düşünce. III. Konya. 
  • Rzayev, Ağababa (1996). Nasreddin Tusi: Hayatı, İlmi, Dünya Görüşü. Bakü.