Mehmet Ali Bey (veteriner)
Mehmet Ali Bey Mülkiye Baytar Mektebi Âlisi kurucusu veteriner.[1][2]
1853 yılında Üsküdar'da dünyaya gelen Mehmet Ali Bey sıbyan mektebinden sonra Toptaşı Mekteb-i Rüştiyesi ve Kuleli Mekteb-i İdadi-i Askerîsini bitirdi. Üniversite eğitimine 1870 yılında Harp Okulunun veteriner sınıfında başladı ve 1874 veteriner olarak mezun oldu. Askeri veteriner okulunda dersler veren Mehmet Ali Bey 1877 yılında Şam'daki 5. Orduya memur olarak tayin edildi. 1880 yılında Rusya'daki haraları incelemek üzere Moskova'ya gönderildi. 1884 yılında binbaşılığa 1886 yılında albaylığa terfi eden Mehmet Ali Bey, meslek hayatı süresince hayvan hastalıkları ile mücadele etti ve bu mücadelede alınacak tedbirler konusunda raporlar hazırladı.
Mehmet Ali Bey ve arkadaşları tarafından 1 Mayıs 1880 tarihinde yayın hayatına başlayan Vasıta-i Servet adlı dergide yayınlanan makalelerde sivil veteriner okulu ihtiyacı gündeme getirildi. Mehmet Ali Bey’in çabaları sonucunda 1889 yılında Mülkiye Baytar Mektebi Âlisi kuruldu. 1892 yılında Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi ismini alan okulun ilk müdürü Mehmet Ali Bey oldu.[3] 1897 yılında Yemen’de 1902’de Rumelide görev yapan Mehmet Ali Bey 1908 tarihinde 2. Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul’daki Mülkiye Baytar Mektebine 2. defa müdür oldu. 26 Ağustos 1908 kurulan tarihinde İstanbul’da kurulan Osmanlı Devletindeki ilk veteriner hekimliği derneği olan Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin ilk müdürü oldu. Cemiyetin ilk toplantısında, Mehmet Ali Bey’in teklifiyle “Mecmua-i Fünûn-i Baytariye” adlı ilmi bir derginin çıkarılmasına karar verildi. Derginin sorumluluğunu da üslenen Mehmet Ali Bey, sivil veteriner hekimliğini güçlendirmek ve teknik personel yetiştirmek amacıyla 1910 yılında Muavin Baytar Mektebini kurdu. 1911 yılında emekliye ayrılan Mehmet Ali Bey 29 Ağustos 1923 yılında İstanbul'da öldü ve cenazesi Kadıköy Sahrayıcedid Mezarlığına defnedildi.
Mehmet Ali Bey'in mezarı ve mezarın kitabesi, ölümünün 95. yıldönümü olan 2018 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından bakım ve onarımın geçirilerek yenilendi.[4][5] Mehmet Ali Bey'in ölüm yıl dönümünde Sahrayıcedit Mezarlığı'nda yapılan törende dönemin Türk Tarih Kurumu başkanı Ali Birinci bir konuşma yaptı. Konuşmadan sonra tören okunan Kur'anı Kerim ve dualarla sona erdi.[6]
Kaynakça değiştir
- ^ "Türkiye' de Veteriner Hekimlik Dünü Bugünü | Vet-Zon". 23 Ocak 2021. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022.
- ^ "Veteriner Fakültesi". veteriner.cumhuriyet.edu.tr. 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022.
- ^ tvhbvakfkayseri (22 Eylül 2021). "TÜRK VETERİNER HEKİMLİĞİNİN YOLBAŞÇISI: BAYTAR MİRALAYI MEHMET ALİ BEY". Türk Veteriner Hekimler Birliği Vakfı Kayseri Şubesi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022.
- ^ "Halkalı Ziraat Okulu Kurucusunun Unutulmaya Yüz Tutan Mezarı Yenilendi". istanbul.tarimorman.gov.tr. 18 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022.
- ^ "HABERLER - TARIMSAL HİZMETLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI". tarim.ibb.istanbul. Erişim tarihi: 29 Mart 2022.
- ^ "Mehmet Akif Ersoy'un hocasının kabri yenilendi". www.aa.com.tr. 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022.