Maya tanrılarının ve doğaüstü varlıkların listesi
Maya mitolojisi mitolojik varlıklar
değiştirA
değiştirAcan
değiştirBalché içeceği ile özdeşleşmiş şarap ve sarhoşluk tanrısı.
Acat
değiştirDövme tanrısı.
Alom
değiştirGök ve ormanın tanrısı, bir yaratıcı tanrı.
Ah-Muzen-Kabin
değiştirArıların ve balın tanrısı.
Awilix
değiştirAy tanrıçası, gecenin kraliçesi.
B
değiştirBacab
değiştirYerin ve gök gürültüsünün eski tanrısı.
Baalham
değiştirYeraltı dünyasının jaguar tanrısı.[1] Ayrıca insanları ve toplulukları koruyan jaguar tanrılarının herhangi biri.
Bitol
değiştirBir gökyüzü tanrısı. İnsanlığı yaratmaya yönelik son iki girişime katılan yaratıcı ve yok edici tanrılardan biri.
Bolon Tzʼakab
değiştirAh Bolon Dzacab şimşek tanrısı, hasat ve tohumların koruyucusu.
Bolontiku
değiştirDokuz yeraltı tanrısından oluşan bir grup.
Bolon Yokteʼ
değiştirChilam Balam Kitaplarında ve Klasik yazıtlarda bahsedilen bilinmeyen işlevlere sahip varlık.
Buluc Chabtan
değiştirSavaş, şiddet, fedakarlık ve kumar tanrısı.
C
değiştirCabrakan
değiştirDağların ve depremlerin tanrısı. Vucub Caquix ve Chimalmat'ın oğluydu.
Cacoch
değiştirBir yaratıcı tanrı.
Camazotz
değiştirBir yarasa, ölüm tanrısı.
Can Tzicnal
değiştirBeyaz renkle ve Muluc yıllarıyla ilişkilendirilen varlık. Itzamna ve Ixchel'in oğlu.
Chaac
değiştirFırtına ve yağmur tanrısı, Camazotz'un düşmanı ve şimşek baltası kullanıyor.
Chaac Uayab Xoc
değiştirBir balık tanrısı ve balıkçıların koruyucu tanrısı.
Chiccan
değiştirGöllerde yaşayan ve içlerindeki sudan yağmur bulutları oluşturan dört Chorti yağmur tanrısından oluşan bir grup.
Cit-Bolon-Tum
değiştirTıp ve şifa tanrısı.
Chimalmat
değiştirCabrakan ve Zipacna'nın annesi Vucub Caquix tarafından yapılmış bir dev.
Chin
değiştirEşcinsel ilişkilerin ana tanrısı
Cizin
değiştirMetnal'da yaşayan bir deprem ve ölüm tanrısı. Sık sık sigara içen dans eden bir insan iskeleti olarak tasvir edilir.
Colel Cab
değiştirArıların tanrıçası.
Colop U Uichkin
değiştirBir tutulma tanrısı.
Coyopa
değiştirŞimşek tanrısı. Cakulha'nın kardeşi.
E
değiştirEk Chuaj
değiştirsavaşçıların ve tüccarların koruyucu tanrısıydı. Omzunun üzerinde bir çanta taşırken tasvir edilmiştir.
G
değiştirGI, GII, GIII
değiştirPalenque krallığının üç koruyucu tanrıları, deniz kabuğundan kulağı olan bir deniz tanrısı, GII bir bebek şimşek tanrısı ve aynı zamanda yedi numaranın koruyucusu olan jaguar ateş tanrısı GIII'den oluşur.
Tüylü bir yılan tanrısı ve yaratıcı tanrı. Tüylü yılan tanrısının tasviri, Mezoamerika'nın diğer kültürlerinde mevcuttur.
H
değiştirHachäkʼyum
değiştirLacandon'ın koruyucu tanrısı.
Hobnil
değiştirDoğunun Bacabı.
Hozanek
değiştirGüneyin Bacabı.
Hum Hau
değiştirBir ölüm ve yeraltı tanrısı.
Hun-Batz
değiştir"Bir Uluyan Maymun", Kahraman İkizler'in iki üvey kardeşinden biri, Uluyan Maymun Tanrılarından biri ve sanatın koruyucusu.
Hun-Came
değiştirHunahpu'yu öldüren yeraltı dünyasının (Xibalba) efendisi.
Hun-Chowen
değiştirHero Twins'in iki üvey kardeşinden biri, Uluyan Maymun Tanrılarından biri ve sanatın koruyucusu.
Hun-Hunahpu
değiştirHero Twins hikâyeside ismi geçen tanrılardan biri
Hunab Ku
değiştirEn yüksek Yucatec tanrısı olarak Itzamna ile özdeş "Tek Tanrı"; veya daha soyut bir üst tanrı. * Şu anki araştırmalar, bu 'Maya' sembolünün Maya kökenli olmadığını ve daha ziyade bir Katolik misyoner tarafından tek tanrı kavramını Maya kültürüne daha kolay sokmak için bir icat olduğunu gösteriyor.
Hun-Ahpu
değiştirHero Twinslerden biri .
Hunahpu-Gutch
değiştirİnsanlığın yaratılmasına yardım eden on üç yaratıcı tanrıdan biri.
Hunahpu Utiu
değiştirİnsanlığın yaratılmasına yardım eden on üç yaratıcı tanrıdan biri.
Hun-Ixim
değiştirMısır (bitki) tanrısı.
Hun-nal-ye
değiştirKlasik Dönem Mısır Tanrısının artık eskimiş bir okuması
Huracan
değiştirÜç yıldırım tanrısından biri olan ve "Gökyüzünün Kalbi" olarak adlandırılan grubun üyesidir.
I
değiştir- Itzamna
- Mısır ve kakaonun, yazının, takvimin ve tıbbın kurucusu. Bir zamanlar Bacabs'ın babası olarak bahsedilmiştir.
- Itzananohkʼu
- Lacandon halkının koruyucu tanrısı.
- Ixchel
- Jaguar ebelik ve tıp tanrıçası.
- Ixmucane
- İnsanlığın yaratılmasına yardım eden on üç yaratıcı tanrıdan biri, Hero Twins'in büyükannesi.
- Ixpiyacoc
- İnsanlığın yaratılmasına yardım eden bir yaratıcı tanrı.
- Ixtab
- İntihar tanrıçası boynunda bir ip ile temsil edildi.
J
değiştirJacawitz
değiştirDağ tanrısı.
K
değiştirKʼawiil (Kawil, Kauil)
değiştirVarlıktan ziyade başlık olarak kullanılır.
K'inich Ahau
değiştirGüneş tanrısı.
Kisin (Cisin)
değiştirEn sık tasvir edilen ölüm tanrısı.
Kukulkan
değiştir"Tüylü Yılan". Büyük ölçüde Meksikalı olmasına rağmen, Kukulkan'ın kökenleri Savaş Yılanı olarak bilindiği Klasik Dönemin Maya'sına dayanmaktadır.
M
değiştirMam
değiştir"Büyükbaba" anlamına gelen ve birçok farklı Maya tanrısına uygulanan bir saygı başlığı.
Maximon
değiştirYaramazlık ve bereket tanrısı, daha sonra Aziz Simon'la birleşti ve modern zamanlarda Kutsal Hafta kutlamalarının bir parçası.
N
değiştirNakon
değiştirSavaş tanrısı. Her dinde diğer tüm savaş tanrılarından daha güçlü olduğu iddia edilen Güçlü bir tanrı.
Nohochacyum
değiştirBir yaratıcı-yok edici tanrı.
Q
değiştirQaholom
değiştirYaratıcı tanrıların ikinci setinden biri.
Qʼuqʼumatz
değiştirTüylü Yılan tanrısı ve yaratıcısı. Tüylü yılan tanrısının tasviri, Mezoamerika'nın diğer kültürlerinde mevcuttur.
S
değiştirSip
değiştirYucatec Maya'nın bir av tanrısı, muhtemelen Klasik dönemde geyik kulakları ve boynuzları olan yaşlı bir insana karşılık gelir.[2]
T
değiştirTepeu
değiştirBir gökyüzü tanrısı ve insanlığı yaratmaya yönelik her üç girişimde yer alan yaratıcı tanrılardan biri.
Tohil
değiştirKʼicheʼ'nin başkenti Qʼumarkaj'da kendisine büyük bir tapınağın dikildiği Kʼiche of'nin koruyucu tanrısı.
V
değiştirVatanchu
değiştirPostclassic Manche Chʼol'un dağ tanrısı.[3]
Votan
değiştirEfsanevi ata tanrı.
Vucub-Caquix
değiştirKarısı Chimalmat ve oğulları şeytani devler Cabrakan ve Zipacna olan bir kuş.
X
değiştirXaman Ek
değiştirYolculuk sırasında yol kenarında ona adaklar sunan gezginlerin ve tüccarların tanrısı.
Xbalanque
değiştirKahraman veya Savaş İkizlerinden biri ve Hunahpu'nun arkadaşı.
Xcarruchan
değiştirPostclassic Manche Chʼol'un bir dağ tanrısı.[4]
Xmucane ve Xpiayoc
değiştirİlk insanları yaratmaya yardım eden bir yaratıcı tanrı çifti. Ayrıca Hun Hunahpu ve Vucub Hunahpu'nun ebeveynleridir.
Xquic
değiştirYeraltı dünyasının efendilerinden biri olan Xibalba'nın kızıdır.
Y
değiştirYaluk
değiştirBaş şimşek tanrısı.
Yopaat
değiştirGüney Maya bölgesindeki Copán ve Quiriguá'da önemli bir yağmur tanrısı.[5]
Yum Cimil
değiştirÖlüm, hastalık ve yeraltı tanrısı.
Yum Kaax
değiştirOrmanın, vahşi doğanın ve avın tanrısı.
Z
değiştirZac Cimi
değiştirBatının Bacabı .
Zipacna
değiştirYer kabuğunun şeytani bir kişiliği.
Ayrıca bakınız
değiştirNotlar
değiştir- ^ "Religion-Mayan Gods Deities". www.maya-archaeology.org. 12 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ The Maya and Teotihuacan: Reinterpreting Early Classic Interaction. Austin, Texas: University of Texas Press. 2003. s. 286. ISBN 0-292-70587-5. 19 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2015.
- ^ Thompson 1938, p. 594.
- ^ Wanyerka August 2009, p. 182.
- ^ Gutiérrez González 2012, p. 1061.
Kaynakça
değiştir- Gutiérrez González, Ma. Eugenia (2012). "Yopaat, un dios maya de la tormenta en Quiriguá" (PDF). Simposio de Investigaciones Arqueológicas en Guatemala (İspanyolca). Guatemala City, Guatemala: Ministerio de Cultura y Deportes, Instituto de Antropología e Historia and Asociación Tikal. XXV (2011): 1061-1073. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2014.
- Knowlton, Timothy W., Maya Yaratılış Mitleri: Chilam Balam'ın Sözleri ve Dünyaları . Colorado University Press, Boulder 2010.
- Taube, Karl, Antik Yucatán'ın Başlıca Tanrıları . Dumbarton Oaks, Washington 1992.
- Mark, Joshua, Maya Pantheon: Maya'nın birçok tanrısı . 2012
- Thompson, J. Eric S. (Ekim–Aralık 1938). "Sixteenth and Seventeenth Century Reports on the Chol Mayas". American Anthropologist. New Series. Wiley on behalf of the American Anthropological Association. 40 (4 (Part 1)): 584-604. doi:10.1525/aa.1938.40.4.02a00040.
- Thompson, J. Eric S. Maya Tarih ve Din . Oklahoma Üniversitesi Yayınları, Norman 1970.
- "Classic Maya Political Organization: Epigraphic Evidence of Hierarchical Organization in the Southern Maya Mountains Region of Belize" (PDF). Carbondale, Illinois, US: Southern Illinois University. Ağustos 2009. 5 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2014.
- "Hunab Ku: The FAKE Maya god…". 12 Nisan 2017. 22 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.