Müstear

edebiyat terimi

Müstear, çağdaş Türk edebiyatında yazar ve şairlerin gerçek ismi yerine kullandıkları isimdir. Mahlastan farklı olarak kişinin gerçek kimliğini gizleme amacı taşır. Bu nedenle müstear isimlerin gerçek sahibi çoğu zaman bilinmemekte veya kişinin ölümünden sonra ortaya çıkmaktadır.

Yazar ve şairler içinde bulunduğu devrin siyasi ve sosyal durumundan çekindikleri, yazı ve görüşleri nedeniyle bir ceza alma veya toplumdan baskı görme ihtimaline karşı yazılarını rahatlıkla yayınlayabilmek için müstear isim kullanabilirler. Ayrıca ün kazandığı edebiyat alanı dışında yazdığı yazılarının altında imzasını atmaktan çekinen ya da kalite olarak yetersiz gördüğü yazılarını kendi ismiyle yayınlanmasını istemeyen edebiyatçılar da müstear isim kullanmayı tercih edebilir.[1] Örneğin Türk edebiyatında romancı kimliğiyle tanınan Reşat Nuri Güntekin, dergilere gönderdiği mizahi yazılarında asıl ismini kullanacak kadar kendine güvenmediği için müstear isim kullanmayı tercih etmiştir.[1]

Örnekler değiştir

  • Ali Ekrem Bolayır: A. Nâdir. (Kamu görevlisi olduğu için)
  • İsmail Hami Danişmend: Muhtî, Râbia Hatun (Esas alanı tarih olduğu için şiirlerinde müstear kullanmıştır)
  • Mehmet Fuad Köprülü: Âşık Coşkun. (Hiciv ve ağır tenkit amacıyla)
  • Necip Fazıl Kısakürek: Adıdeğmez, Dilci, Ahmet Abdülbaki, Ozan. (Büyük Doğu dergisinde birden çok yazı yazmak amacıyla)
  • Ömer Seyfettin'in bilinen müstear isimleri, Perviz, Süheyl Feridun, Ç. Kemal, Ç. Nazmi, A.H., Şît.[2]
  • Peyami Safa: Server Bedi. (Ticari gelir elde etmek için yazdığı polisiye romanlarda edebî itibarını korumak için)
  • Reşat Nuri Güntekin'in tespit edilmiş yedi müstear ismi vardır: Ateş Böceği, Ağustos Böceği, Yıldız Böceği, Cemil Nimet, Hayreddin Rüştü, Mehmet Ferit, Sermet Ferit.[1]
  • Yusuf Ziya Ortaç: Çimdik. (Hiciv ve ağır tenkit amacıyla)

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c Karaburgu, Oğuzhan (Aralık 2006). "Reşat Nuri Güntekin'in Bilinmeyen Remiz ve Müstear İsimleri" (PDF). Türk Dili Dergisi. 2 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ekim 2021. 
  2. ^ "Ömer Seyfettin". teis.yesevi.edu.tr. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2021.