Leopold von Wiese

Leopold Max Walther von Wiese und Kaiserswaldau (2 Aralık 1876, Glatz - 11 Ocak 1969, Köln), Alman sosyolog, iktisatçı, akademisyen ve Alman Sosyoloji Topluluğu'nun başkanlarındandır.

Hayatı

Leopold von Wiese Prusyalı bir memurun tek oğlu olarak dünyaya gelmiştir. Babası erken yaşta ölmüştür. Harp Okulu'nda sekiz yıl geçirmiş ve kötü geçen bu yılların ardından ilk fırsatta buradan ayrılmıştır. Daha sonraları Berlin'de Friedrich-Wilhelm Üniversitesi'nde iktisat okumuştur. 1902 yılında buradan doktorasını alır. Bunun ardından Frankfurt'taki Kamu Yararı Enstitüsü'nde akademik sekreterlik görevini üstlenir. 1905'te Berlin Üniversitesi'nde İktisat kürsüsü kadrosuna geçer. 1906'da Poznań Kraliyet Akademisi'nden Devlet Bilimleri Profesörlüğü için çağrı alır, 1908'de ise Hannover Teknik Yüksekokulu'na geçer. 1912 yılında Düsseldorf'taki Komün İdaresi Akademisi'nde idarecilik görevini üstlenir ve 1915 yılında ise Köln Ticaret Yüksekokulu'nda profesörlüğü kabul eder.

Birinci Dünya Savaşının ardından 1919 yılında Köln'deki Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü'nün müdürlüğüne getirilir ve yeniden kurulan Köln Üniversitesi'nde İktisadi Devlet Bilimleri ve Sosyoloji kürsülerinde dersler verir. Böylece Almanya'daki ilk sosyoloji kürsüsü de von Wiese'nin olmuştur. Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nde de Sosyoloji bölümü müdürü olmuştur. 1921 yılından itibaren Kölner Vierteljahreshefte für Sozialwissenschaften dergisini çıkarmaya başlamıştır ve bu dergi bugün hâlâ Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie başlığıyla çıkmaya devam etmektedir.

1933 yılına kadar Alman Sosyoloji Topluluğu'nun (DGS) sekreterliği görevini yürütür. DGS'nin faaliyetlerinin Hans Freyer tarafından, Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü'nün faaliyetlerinin ise Nasyonal Sosyalistler tarafından 1934 yılında durdurulmasının ardından, bir yıllığına ABD'ye gider. Almanya'ya döndükten sonra ise ancak kapalı ders halkalarında iktisat üzerine dersler verir.

1946 yılında yeniden faaliyetlerine başlayan DGS'nin başkanlığına getirilir ve 1955 yılına kadar bu görevi yürütür. DGS'nin yeniden dünya çapında tanınmasını sağlar. 1954 yılında ise Uluslararası Sosyoloji Topluluğu'nun başkan yardımcılığını üstlenir.

Leopold von Wiese, Germanistik profesörü Benno von Wiese ve oyuncu ve yazar Ursula von Wiese'nin babasıdır.

Etkileri

Wiese toplum bilimleri üzerine eserleri ile tanınmaktadır. Sosyolojiyi kendine özgü, tarih, psikoloji ve felsefeden ayrı bir sosyal bilim haline getirmek için uğraşmıştır. "Sosyal süreçler" olarak tanımladığı insanlar arasındaki sosyal ilişkilere odaklanmıştır. Georg Simmel ile birlikte formel sosyolojinin kurucusu olarak kabul edilmektedir.

Eserlerinden seçmeler

1. İktisadın Bir Toplum Bilimi Olarak Temellendirilmesi (Zur Grundlegung der Gesellschaftslehre für Volkswirtschaftslehre), 1905
2. İnsanlık Üzerine Düşünceler (Gedanken über Menschlichkeit), 1915[7]
3. Devlet Sosyalizmi (Staatssozialismus), 1916
4. Geçmişte ve Gelecekte Liberalizm (Der Liberalismus in Vergangenheit und Zukunft), 1917
5. Çocukluk. Harp Okulu Yıllarından Hatıralar (Kindheit. Erinnerungen aus meinen Kadettenjahren), 1924
6. İnsan İlişkilerinin Bilimi olarak Genel Sosyoloji (Allgemeine Soziologie als Lehre von den Beziehungsbedingungen der Menschen), 1924/29
   İkinci Baskı: İnsanın Sosyal Çevresinin ve Sosyal Süreçlerin Bilimi Olarak Genel Sosyoloji Sistemi (İlişki Bilimi) [System der Allgemeinen Soziologie als Lehre von den sozialen Prozessen und den sozialen Gebilden der Menschen (Beziehungslehre)], 1933
7. Sosyoloji. Tarihi ve Ana Meseleleri (Soziologie. Geschichte und Hauptprobleme), 1926
   Dokuzuncu Baskı: Sosyoloji Tarihi (Geschichte der Soziologie), 1971
8. Homo sum. Toparlayıcı bir Antropolojiye Dair Düşünceler (Homo sum. Gedanken zu einer zusammenfassenden Anthropologie), 1944
9. İnsan ve Toplum Bilimlerine Bakışta Etik (Ethik in der Schauweise der Wissenschaften vom Menschen und von der Gesellschaft), 1947
10. Hatıralar (Erinnerungen), 1957
11. Felsefe ve Sosyoloji (Philosophie und Soziologie), 1959
12. Hemcins olarak İnsan (Der Mensch als Mitmensch), 1964
13. Önümüzdeki Geleceğin Sosyal Hayatında İnsandan Yana Olanlar ve İnsana Karşı Olanlar (Der Mitmensch und der Gegenmensch im sozialen Leben der nächsten Zukunft), 1967

Dış bağlantılar

1. René König, "Wiese, Leopold von" 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., International Encyclopedia of the Social Sciences, 1968
2. World Cat1 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'te Leopold von Wiese üzerine.

Literatür

1. Raymond Aron, German Sociology, New York: The Free Press of Glencoe, 1964, s. 8-14.