Lechfeld Muharebesi
Lechfeld Muharebesi ya da Augsburg Muharebesi ; 10-12 Ağustos 955 yılında, günümüz Augsburg şehri yakınlarındaki Lechfeld Ovasında Alman Krallığı ile Macaristan Prensliği arasında gerçekleşen muharebedir.
Lechfeld Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Sigmund Meisterlin'in Nürnberg tarihi kodeksindeki 1457 illüstrasyonundan. | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Macaristan Prensliği | |||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
I. Otto Lorraine Dükü Condrad Swabia Dükü III. Burchard Bohemya Dükü Boleslaus |
Bulcsú Lehel Taksony Súr |
Savaş öncesi durum
değiştirPeçenekler'e yenilerek batıya gitmek zorunda kalan Macarlar, 892 yılında Alman İmparatoru Arnulf'un daveti üzerine Büyük Moravya hükümdarı Svatopluk üzerine sefer düzenlemiş ve onu yenilgiye uğratarak[1] Avrupa topraklarını tanımaya başlamışlardır. 895 yılına gelindiğinde de Svatopluk'un ölümüyle başsız kalan Morovya topraklarına saldırıya geçmişlerdir
Peçenekler'in ikinci büyük saldırısı sonrasında Macarlar, 896 yılında Arpad'ın önderliğinde Etelköz'den ayrılarak Tizsa Nehri boyunca Karpat Havzasına yerleşmişler[2] ve Macar kabileler özerk halde kendi başlarına ya da birleşik kabileler olarak batı ve güney yönlerinde akınlarda bulunmaya başladılar. 907 yılında Pressburg Muharebesinde, 910 yılında da Lechfeld Muharebesinde Doğu Frank Krallığı güçlerini ağır bir yenilgiye uğratan Macarlar; 918 yılında Bremen, 924'te Pavia, 926 yılı içinde Almanya'nın güneyinden ilerleyerek Alsas, Lorraine, Verdun ve Ardenler gibi günümüz Fransa'sının doğu ve kuzey doğu toprakları ile Belçika'nın güneyine kadar uzanan topraklara akınlarda bulundular.
Bulcsú (Bulçu), Lehel (Lel) ve Súr önderliğindeki Macarlar, Kral Kuşavcısı Henry komutasındaki Alman Krallığı güçlerine karşı 933 yılında Saksonya'daki Merseburg'ta aldıkları yenilgiden (Riade Muharebesi) sonra Doğu Frank topraklarına saldırmaya uzun bir süre cesaret edemediler.
Savaş
değiştirAlman Krallığı'nda I. Otto'nun oğlu Svabya Dükü Liudolf ve damadı Lorraine Dükü Conrad'ın 953/954 yıllarında gerçekleştirdiği isyan, Macarlar'ın Doğu Frank topraklarına saldırıya geçmesi için uygun bir ortam oluşturdu. Otto, topraklarındaki iç savaşla uğraştığı sırada 954 yılında ilk Macar akıncılarını bazı hediyelerle geri dönmeye ikna edebilmiştir.
955 yılına gelindiğinde Bulcsú, Lehel ve Súr önderliğindeki Macarlar yeniden Doğu Frank topraklarına akınlara başladılar. İller Nehri'ni geçip yağmalamalarda bulunduktan sonra geri dönerek Lech Nehrinin güney doğusunda ana ordugahlarını kurmuşlar ve Alman iç savaşında hasarlanmış olan Augsburg şehrini kuşatmaya başlamışlardır.
Macar saldırılarını kesin olarak sonlandırmak isteyen Otto da, Bohemya Dükü I. Boleslaus, Svabya Dükü III. Burchard ve kendisine isyan eden ancak sonradan affettiği damadı Conrad komutasındaki Frankonya dükalığı birlikleri gibi düklüklerden topladığı orduyla Macarlar'a karşı ilerleyişe geçti. 9 Ağustosta Augsburg'a Almanlar'ın yaklaştığını haber alan Macarlarda onların önünü kesmek için şehrin güneyinde, Lech Nehri ve yan kollarının taşkınlarıyla oluşmuş Lechfeld Ovasına doğru ileri harekete geçti.
10 Ağustosta, Almanlar ormanların arasından eski bir Roma yolunu takip ederek ilerlerken onları arkadan çevrelemek isteyen ve atlı okçulardan oluşan öncü Macar kuvvetinin saldırısıyla muharebe başlamıştır. Ani gelişen Macar saldırısında, Alman kuvvetlerinin artçısı konumundaki Bohemya birlikleri ağır kayıplar vererek dağılmak zorunda kalmıştır. Macar akıncıları saldırılarını sürdürerek Svabya birliklerini de kaçmaya mecbur bırakmış ve durumu ana Macar ordusuna da bildirmişlerdir. Alman güçlerinin dağılacağını düşünen ana Macar ordusu, ordugâhına dönme hazırlıklarıyla uğraşırken Almanlara arkadan saldıran öncü Macar kuvvetleri de yağmaya başlamıştı. Ancak Kral Otto askerlerini toparlayabilmiş ve bu sırada da Condrad'da artçılarına saldıran Macar güçlerini yenilgiye uğratarak onları geri çekilmeye zorlamıştır. Kral Otto durumu toparladıktan sonra kuvvetlerini hızlıca Macar ana ordusuna saldırıya geçirmiş ve bir dizi çatışma sonucunda Macar güçleri ağır zırhlı Alman güçleri karşısında tutunamayarak dağınık bir şekilde akarsuların karşı kıyısına geçip kaçmaya başlamıştır. Almanların zaferinde, savaş esnasında başlayan yağış nedeniyle Macarların kompozit yaylarını kullanamaması ve bu silahların yakın mesafeli savaşta önemini yitirmesinin de önemli rolü olduğu ifade edilmektedir.
Ana savaş Alman galibiyetiyle bitmekle birlikte Kral Otto dağınık halde kaçan Macar birliklerini takibini sürdürdü. 11 Ağustos'ta Macar liderleri ele geçirilirken 12 Ağustos'a kadar geçen sürede Macar birliklerinin büyük bölümü de ya ele geçirilmiş ya da yaşanan selde hayatını kaybetmiştir. Savaşta Macar ordusu neredeyse tamamıyla imha edilmiştir. Ele geçirilen Macar liderler Regensburg'a götürülmüş ve kısa süre sonra da asılarak idam edilmişlerdir. Diğer Macar esirlerinde çoğunluğu liderleriyle aynı akıbeti paylaşmış ve idam edilerek öldürülmüşlerdir.
Savaş sonrası durum
değiştirMacarlar karşısında aldığı bu galibiyet, Kral Otto'nun otoritesini iyice arttırmış ve bunun sonucunda da 962 yılında kuracağı Kutsal Roma İmparatorluğunun temelleri atılmıştır.
Macarlarda bu yenilgi sonrasında batıya yeni akınlarda bulunamamış ve bunun sonucunda da Pannonia (Karpatya) Ovasında yerleşik düzende yaşamaya başlamış olup uzun vadede Macarlar'ın Hristiyanlaşarak Avrupa ile kültürel entegrasyonunu sağlamıştır.
Kaynakça
değiştir- ^ Kurat, Akdes Nimet (2016). Peçenekler (Yayına Hazırlayan:Ahsen Batur). Ankara: Türk Tarih Kurumu. ISBN 978-975-16-3232-6.
- ^ Doğan, İ., "Macar Ulusal Kimliğinin Oluşumunda Türk Etkisi", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt:47, Sayı:2, Yıl:2007. URL: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/26/920/11474.pdf 23 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-11-11