Kullanıcı:Yesuken/Teoforik İsimler
Teoforik isim (Grekçe: θεόφορος,theophoros, anlamı "bir tanrı adını taşıyan isim") [1] , antik dönemde ilgili tanrının korunmasına girmek için konulurdu.[2]
Bir ilahın ismini taşıyan kişisel teoforik adlara en çok eski Mezopotamya ve Yakın Doğu'da rastlanılırdı. [3] [4] [5] Bazı teoforik isimler günümüze kadar muhafaza edilmiş, kullanımına devam edilmiştir. Örneğin Theodore (theo- "god"; dore, "hediye" yani "Tanrının hediyesi").
Klasik teoforik isimler değiştir
- Demetrius ve türevleri " Demeter'in takipçisi" anlamına gelir.
- Dennis, Latince Dionysius ve akrabaları " Dionysos " anlamına gelir.
- Martin, savaş tanrısı Mars'ın türevlerinden birisi olarak kullanılmıştır..
- Klasik tanrıların bazı isimleri bazen kişisel isimler olarak verilir. En yaygın olanı Diana ve Diane gibi varyantlarıdır; diğerleri Minerva, Afrodit, Venüs, Isis veya Juno'dur .
- Papa II. John, başa geçtiğinde Mercurius olan adını John olarak değiştirmişti.
Teoforik Hristiyan İsimleri değiştir
- Amadeus : (Latin) "Tanrı'nın sevgilisi"
- Bogdan : (Slav) "Tanrısal"
- Bogomil : (Slav) "Tanrı katında saygın"
- Bozhidar : (Slav) "Tanrı'nın armağanı"
- Hristiyan : (Yunanca) "Mesih'e iman edenler"
- Christopher : (Yunanca) "Mesih'i taşıyanlar".
- Deodatus / Deusdedit : (Latin) "Tanrı tarafından bahşedilen"
- Dorotheus / Dorothea : (Yunanca) "Tanrı'ya sunulan"
- Fürchtgott : (Cermen) "Tanrı korkusu"
- Gottfried : (Cermen) "Tanrı'nın barışı"
- Gottlieb : (Cermen) "Tanrı'nın sevgisi"
- Philothea / Philothei / Philotheos : (Yunanca) "Tanrı'nın sevgilisi"
- Shenouda : (Kıpti) "Tanrı'nın oğlu"
- Theodore / Theodora : (Yunanca) "Tanrı'nın armağanı"
- Theodosius / Theodosia, Theodotos / Theodotē ve Dositheus / Dosithea: (Yunanca) "Tanrı'nın bahşettiği"
- Theodotus: (Yunanca): "Tanrı tarafından bahşedilen"
- Theophilus : (Yunanca) "Tanrıyı seven kişi"
- Theophanes / Theophania, Tiffany : (Yunanca) "Tanrı'nın tezahürü"
- Theophrastus : (Yunanca) "tanrısal konuşma"
- Theaetetus : (Yunanca) "Tanrı'ya yalan söyleyen"
- Timothy / Timotheus : (Yunanca) "Tanrı'yı onurlandıran kişi"
Hristiyanlarca saygı duyulan bazı azizlerin de çok tanrılı inançlardan gelen teoforik isimleri vardır. ( Saint Dionysius, Saint Mercurius, Saint Saturninus, Saint Hermes, Tours Saint Martin , Selanik Aziz Demetrius gibi).
Cermen teoforik isimler değiştir
- Os, "tanrı"
- Oslac
- Oswald
- Oswin
- Gök gürültüsü tanrısı Thor
- Thorstein "Thor'un taşı"
- Thorkel "Thor'un zanaatı"
- Thorulf "Thor'un kurdu"
- Thordis
- Thora
- Ing, Freyr için kullanılmış olan isimlerden birisi ("Lord" anlamına gelen bir sıfat)
- Ingrid
- Ingeborg
- Inger
- Ingunn
Nadiren, Cermen isimleri tanrı Odin ile bir ilişkiye işaret eden Wod ( Woðu-riðe gibi) kelimesini içerir. Bu bağlamda, körfez "kurt" kelimelerini içeren çok sayıda isim totemistik olarak kabul edilmiş, en erken dönemde Odin'le ilişkisini ifade etmiş olsa da, -ulf erken bir zamandan beri sadece bir sonek haline dönüşmüştür (Förstemann 1856).
Hinduizm değiştir
Bazı geleneksel Hindu isimleri Hindu tanrılarını veya tanrıçalarını onurlandırır. Genellikle, aynı isim birden fazla tanrıya atfedilir.
Hinduizme bağlı insanlar tanrı isimlerini insanlara koymazlar. Shiva, Krishna, Ganesh, Durga, Radha ve Sita, Hindu tanrılarının veya tanrıçalarının isimlerinin yanı sıra Hindular için kişisel isimlerdir. Hindu tanrılarının kendilerinin birden fazla adı vardır, bu yüzden bir Hint adının bir tanrının adı olup olmadığı her zaman belirgin değildir.
İslâm değiştir
İslam dininde tanrı (Allah) tek olsa da 99 ismi olduğuna inanılır. Çocuklara Allah adı saf bir şekilde konulmaz. Aşağıda olduğu gibi ön eklerle kullanılır.
- Abdullah : "Tanrı'nın hizmetkarı"
- Ubeydullah: "Tanrı'nın kulu"
Bunun dışında Allah'ın diğer 99 ismi yalın olarak kullanılabiilir.
- Cebbâr: "Kudret ve azamet sahibi."
- Gaffâr: "Çok mağfiret eden."
- Rezzâk: "Rızkını veren."
- Basîr: "Her şeyi en iyi gören." [6]
Kitab-ı Mukaddes ve Yahudilik değiştir
İncil'de, özellikle de Eski Ahit'te çok sayıda İbranice teoforik isim görülür.
- Güçlü, kuvvetli anlamına gelen ve Kenanlılarca Baal'ın babası olarak tapınılan tanrı El'e atıfta bulunulan isimler.
- Yahve yada Yahova'ya atıfta bulunan isimler.
- Levanten tanrılarına atıfta bulunan isimler.
Daha sonraki zamanlarda Yahudilik ve daha popüler pagan uygulamaları arasındaki çatışma gittikçe yoğunlaştıkça, bu isimler sansürlendi ve Baal'ın yerine utanç verici anlamına gelen Bosheth geçti. Ancak Yahova adının kullanımına Yeşu zamanına kadar rastlanılmaz ve büyük ölçüde Kral Saul'un çok popüler olmaya başladığı zamana kadar çok nadirdir. [7]
El değiştir
- Ariel : "El'in aslanı"
- Daniel : "El yargılar" veya "El'in adaleti"
- Elias / Elijah: "El, Yahovadır" (?)
- Elişa : "El kurtuluştur"
- Elizabeth / Isabel : İbranice Elisheba = "El yemin ediyor" veya "El bolluktur "
- Emmanuel / Immanuel : "El Bizimle"
- Hezekiel : "El güçlenecek"
- Cebrail : "El benim gücümdür"
- İsmail : "El işitir"
- İsrail : "El ile hüküm süren"
- Joel : "Yahova Tanrıdır"
- Lemuel : "El'e Adanmış / Adanmış"
- Michael : "El kimdir?"
- Nathaniel : "El'in verdiği" veya "El'in armağanı"
- Raphael : "El iyileştirir"
- Samuel : "El'in adı"
- Uriel : "El benim ışığımdır"
Yahova değiştir
İsrailli tanrı YHWH'nın adı (genellikle Yah veya Yahu ve Yeho veya Yo'ya kısaltılır), İlk Tapınak Dönemi'nin birçok teoforik isimde bir önek veya sonek olarak görünür. Örneğin, Yirme-yahu ( Yeremya ), Yesha-yahu ( Yeşaya ), Netan-yah, Yedid-yah, Adoni-yah, Nekhem-yah, Yeho-natan ( Jonathan ), Yeho-chanan ( John ), Yeho-shua ( Yeşu ), Yeho-tzedek, Zekharya ( Zekeriya ).
- Elijah / Elias : "Tanrım YHWH"
- Hizkiya : "YHWH güçleniyor"
- Yeşaya : "YHWH kurtuluştur"
- Jedediah : " YHWH'nin arkadaşı"
- Jeremy / Jeremiah : "YHWH yükselecek"
- İsa / Yeshua : "YHWH kurtaracak"
- Joel Heller : "YHWH Tanrı'dır"
- John : "YHWH tarafından süslendi"
- Jonathan : "YHWH verdi"
- Joseph : "YHWH artacak"
- Josiah : "YHWH tarafından iyileştirildi"
- Matthew : "YHWH hediyesi"
- Micah : "Kim YHWH gibi?"
- Nehemya : "YHWH konforları"
- Obadiah : " YHWH'nin hizmetkarı"
- Tobias : "YHWH'nın iyiliği"
- Uriah : "YHWH alevi"
- Uzziah : "YHWH benim gücümdür"
- Zachary / Zechariah : "YHWH hatırladı"
- Zephaniah : "YHWH tarafından gizlenmiş"
Bununla birlikte, Yahuda (Y e hūda h ) adı bir örnek değildir. Yahuda adı, "övgü" anlamına gelen Yadah = Yud-Dalet-Hey kök kelimesinden gelir. Yud harfi de İbranice'de bir önek zamiridir, bu nedenle Yud veya Yud-Hey ile başlayan her ad veya kelime teoforik değildir.
Diğer tanrılara atıfta bulunulan isimler değiştir
Referanslar değiştir
- ^ "theophoric". Merriam-Webster online dictionary.
- ^ Shendge, Malati J. The Language of the Harappans: From Akkadian to Sanskrit, 1997. p 24. "It may also be interpreted as theophorous names, i.e. the name of the god forming part of the name of an individual. The usage is theophorous because besides the eponymous Asura, each individual of high or low status has a personal name."
- ^ Zadok, R. The Pre-hellenistic Israelite Anthroponymy and Prosopography, 1988. p 16. "The Period of the Judges (J) The theophorous names constitute a sizable minority (almost 40%). Many of the hypocoristica possibly originate from compound theophorous names (e.g., Abdon, Gerd, J21 1 1 1 1, 2141 12)."
- ^ Benz, Frank L. Personal Names in the Phoenician and Punic Inscriptions. p 233. "Any one of the three major types of elements, divine name or theophorous, nominal, or verbal can make up a Phoenician-Punic hypocoristic name. The divine name hypocoristic is the least attested. The simplest formation is that of a single ..."
- ^ Drijvers, H. J. W. Cults and Behafs at Edessa, 1980. p 21. "The proper names, which are mainly theophorous ones, may increase our knowledge of the religious feeling of the people of Edessa and of the cults practiced by them, insofar as their theophorous elements reflect existing beliefs."
- ^ "İslam'da yeni doğan çocuğa isim koyma".
- ^ Mark Haughwout, "Personal Names Before Exodus 6:2-3"
Dış bağlantılar değiştir
- Beate Pongratz-Leisten, Devrimci Tektanrıcılık Eisenbrauns Kavramını Yeniden Düşünüyor 2011
- Yunanca Kişisel İsimler Sözlüğü
- Ogden Goelet, "Musa'nın Mısır Adı"
- Müslümanlar Muhammed İsmini Ne Zaman Kullanabilirler?: Artı, neden İngilizce konuşanlar çocuklarına İsa adını vermiyor? ile Michelle Tsai
[[Kategori:Dinî davranış ve deneyim]] [[Kategori:Onomastik]] [[Kategori:Adlar]] [[Kategori:Yunanca deyişler]] [[Kategori:Tanrı adını kapsayan isimler]]