Kerim Bey Mehmandarov

Azeri cerrah ve siyasetçi

Kerim Bey Mustafa Bey oğlu Mehmandarov (AzericeKərim bəy Mustafa bəy oğlu Mehmandarov) veya Abdül Kerim bey Mehmandarov (AzericeƏbdül Kərim bəy Mehmandarov), Azeri kökenli bir Rus İmparatorluk ve Sovyet cerrahı. Sankt-Petersburg'daki Tıp-Cerrahi Akademisinden mezun olan ilk etnik Azerilerden biri olan Mehmandarov, Şuşa eğitim topluluğu Naşr Maarif'in liderlerinden biri ve Şuşa'daki ilk Rus-Azeri kız okulunun kurucusuydu.[1]

Kerim Bey Mehmandarov
Kendi dilinde adıAzericeKərim bəy Mehmandarov
Doğum2 Aralık 1854(1854-12-02)
Şuşa, Şamahı Guberniyası, Kafkasya Genel Valiliği, Rus İmparatorluğu
Ölüm2 Haziran 1977 (73 yaşında)
Bakü, Azerbaycan SSC, Sovyetler Birliği
MilliyetAzeri
MeslekCerrah, siyasetçi
Etkin yıllar1877–1929
ÖdüllerAziz Anna Nişanı
Aziz Stanislaus Nişanı
Aziz Vladimir Nişanı

İlk yılları değiştir

Azeri asil Mehmandarovlar ailesinden olan Kerim Bey, 2 Aralık 1854'te Rus İmparatorluğu'nun Kafkasya Genel Valiliği'ne bağlı Şamahı Guberniyası'nın Şuşa kentinte doğmuştur. Babası Mirza Mustafa, Rus İmparatorluk subayı iken, büyükbabası Mirza Ali, Karabağ Hanı İbrahim Halil Han'ın mehmandarıydı. Mehmandarov, 1872'de Bakü Lisesinden ve 1877'de Sankt-Petersburg Tıp-Cerrahi Akademisinden mezun olmuştur.[2]

Tıbbi kariyeri değiştir

Mezun olduktan sonra 93 Harbi sırasında bir askeri hastanede çalışan Mehmandarov, aynı zamanda Poltava Guberniyasındaki difteri salgınıyla mücadele etmiştir. Daha sonra Mehmandarov, 162. Ahaltsihe alayında doktor olarak görev yapmıştır. 1883'te Azerbaycan'a döndükten sonra pratikine devam etmiştir.[2]

Siyasi kariyeri değiştir

Mehmandarov, yeraltı bir Azeri militan örgütü olan Difai'nin Şuşa yerel komitesinin başına seçilmiştir. Onun emri altında Şuşa savcısı Lunyakin, Yelizabetpol polis şefi Bannikov ve Azeri polis şefi Felikinski gibi birkaç Rus subayı öldürülmüştür. Mehmandarov, 1929'da Şuşa'da ölmüştür.[3]

Ödülleri değiştir

Mehmandarov, 1878'de III. derece Aziz Anna Nişanı, 1880'de II. derece Aziz Stanislaus Nişanı, 1897'de II. derece Aziz Anna Nişanı, 1911'de ise IV. derece Aziz Vladimir Nişanı ile ödüllendirilmiştir.[2]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Mikeladze, Galina. "Неизвестные страницы жизни Абдул Керима Мехмандарова - Очерк". 1news.az (Rusça). 15 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2021. 
  2. ^ a b c "Kərim bəy Mehmandarov". Azerbaycan Sovyet Ansiklopedisi (Azerice). 6. 1982. s. 470. 
  3. ^ Swietochowski, Tadeusz (2002). Russian Azerbaijan, 1905-1920 : the shaping of national identity in a Muslim community (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. s. 44. ISBN 0521522455. OCLC 49594100.