Kartsha Harabeleri

Erzurum Tortum Şenyurt Köyü Yapı Kalıntıları

Kartsha Harabeleri (Gürcüce: ქარცხის ნაგებობა), Kisha Kalıntıları olarak da bilinir, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı ve eski adı Kartsha olan Şenyurt köyünde eski yapı kalıntılarıdır.[1]

Kartsha Harabeleri
Harita
Genel bilgiler
KonumŞenyurt, Tortum
Koordinatlar40°22′12″K 41°21′11″D / 40.37000°K 41.35306°D / 40.37000; 41.35306

Tarihçe değiştir

Harabelerin bulunduğu Şenyurt köyünün eski adı Kartsha (ქარცხა), Gürcüce bir yer adı olup gökçe çan çiçeğinin (Campanula tridentata) Gürcüce ismi olan "kartshvi" (ქარცხვი) kelimesinden türemiştir ve bu çiçeğin yetiştiği yeri ifade eder.[2][3][4] Bu yer adı daha sonra Ermenicenin etkisiyle Kisha'ya dönüşmüştür.[5] Kartsha Harabeleri, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Henüz tarihlendirilmemiş olan bu yapı kalıntıları o dönemden kalmış olmalıdır.

Kalıntılar değiştir

Kartsha Harabeleri köyün 8 km güneybatısında, yayla evlerinin yakınlarında, kayalık tepelerde yer alır. Çoğu taş yığını halinde günümüze ulaşmıştır. Bu yapılar orta irilikte kaba yontulmuş taşlarla harç kullanılmadan inşa edilmiştir. Söz konusu yapı kalıntılarının çevresinde terk edilmiş bir yerleşimin izleri ve seramik kırıkları tespit edilmiştir. Bu bölgede ayrıca bir kilisenin kalıntıları bulunmaktadır. Kilisede geriye güney duvarı ile batı ve doğu duvarlarının küçük bölümleri kalmıştır. Burada eskiden bir yerleşimin olduğu ve terk edildiği anlaşılmaktadır.[6]

Kaynakça değiştir

  1. ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 191. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  2. ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 453. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  3. ^ "Gürcü Dilinin Açıklamalı Sözlüğü (ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი)". 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2023. 
  4. ^ "ქარცხვი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt ISBN 0-9535878-3-5
  5. ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 453. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  6. ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 171, 191. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7