Botanik sözlüğü

Botanik sözlüğü

a

• applanate, iki yaprağın tomurcuk içerisinde karşılıklı durması.

ç

• çanak (kaliks), çiçekte genellikle yeşil renkli olan en dış örtü.
• çiçek sapı (pedisel), her bir çiçeğin sapı; çiçek tabanı ile bitki gövdesini bağlayan genellikle ince silindirik yapı.

d

• derin girintili (emarginat), uç kısmın ortasında derin girinti ile biten.
• dişi çiçek (pistilat çiçek), sadece dişi organı verimli olan çiçek, erkek çiçekle kıyasla.

e

• eksen; bir organı iki eşit parçaya bölen gerçek ya da hayali çizgi; bu bazen gövdedir, bazen ortadamardır.
• erkek çiçek (sitaminat çiçek); sadece erkek organı verimli olan çiçek, dişi çiçekle kıyasla.
• elmamsı; yumurtalık çiçek tablası içine gömülü olduğu orta durumlu çiçeklerden çiçek tablasının etlenerek meydana getirdiği yalancı meyve.
• erselik (erdişi, hermafrodit, monoklin); aynı çiçeğin verimli (doğurgan) hem erkek hem de dişi organı olması.
• explicative; iki yaprak tomurcuk içerisinde karşılıklı durur ancak yaprakların kenarları geri katlanmıştır.

f

• fındıkçık, küçük fındıksı meyve.

h

• halkasal, bir düğümde üç ya da daha çok yaprak veya parçanın bulunuşu.
• hamdüşen, gelişmemesi, körelmesi ya da olgunlaşmadan düşmesi.
• havlı, ince ve kısa tüylerle kaplı.

k

• kapsül, iki veya daha fazla karpelden oluşan açılan kuru meyve.
• karpel, dişi organın içinde tohum taslaklarını taşıyan bölümlerden her biri; bir karpelli dişi organda karpel dişi organın kendisidir.
• kısa havlı, havlıya nazaran daha az tüyle kaplı yüzey.
• kütdişli (krenat), kenarın küt uçlu, yuvarlak dişlerle bezeli olması.

m

• monokarpik, meyve verince ölen; ömründe bir kere çiçek açıp meyve veren ve sonrasında ölen.
• mumlu (mavimsi yeşil), donuk mavimsi yeşil bir mum tabakası ile kaplı gibi görünen yüzey.

s

• sıkapoz, bitkinin tabandaki rozet yaprakların arasından çıkan ve tepesinde çiçek ya da çiçek durumu taşıyan gövdesinin yapraksız olması.
• supervolute, yapraklardan biri diğeri tarafından sarılmıştır. Erken evrede, tomurcuk evresinde, içteki yaprak dıştaki tarafından kuşatılır.

ş

• şemsiye, gövdenin ucunda tek bir noktadan çıkan eşit veya farklı boyda sapların ucunda çiçeklerin olması.

t

• taç, çiçek örtüsünde ikinci halkayı oluşturan, çanağın içinde yer alan genellikle renkli örtü.
• talkım çiçekdurumları, ana gövdenin büyümesini durdurarak, çiçeklenmenin ikincil dallarla devam ettiği çiçek durumlarıdır; büyümenin bir, iki veya çok yandalla devam ettiği biçimleri vardır.
• teka (theca), başçıktaki çiçektozu keseleri.

u

• unlu (farinoz), unla kaplanmış gibi görünen yüzey veya unlu bir yapıda olan.

ü

• üçgensi, Üçgen şeklinde, üç açılı olan düzlem biçim.

y

• yalancı şemsiye, Gövdeden farklı seviyelerden çıkan çiçeklerin, üst kısımda bir düzlem oluşturduğu çiçekdurumu; çiçeklerin sapları farklı uzunluktadır, öyle ki çiçekdurumu bir şemsiye gibi gözükür, ama çiçekler farklı noktadan çıktıkları için buna yalancı şemsiye denir.