Vikipedi

Küresel Açlık Endeksi

Küresel Açlık Endeksi (KAE), Avrupa'nın Concern Worldwide ve Welthungerhilfe STK'ları tarafından hazırlanan, açlığı bölge ve ülke bazında ölçen ve izleyen bir araçtır.[1] KAE, yıllık olarak hesaplanır ve sonuçları her yıl Ekim ayında yayınlanan bir raporda görünür.[2][3]

2020 Küresel Açlık Endeksi

Küresel düzeyde 2000 yılından bu yana azalan açlık, 2020 raporuna göre küresel düzeyde ortalama olarak sınıflandırılmıştır. 2000 yılından bu yana birçok ülke, ülkelerindeki açlığı azaltmayı başarsa da bazı ülkelerde açlık devam etmekte veya daha da kötüleşmektedir.

Küresel Açlık Endeksi Raporu değiştir

2006 yılında oluşturulan KAE, ilk olarak ABD merkezli Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü (IFPRI) ve Almanya merkezli Welthungerhilfe tarafından yayınmıştır . 2007'de İrlandalı STK Concern Worldwide da ortak yayıncı olmuştur.[4][5][6] 2018'de IFPRI projeye dahil olmaktan vazgeçmiş ve KAE, Welthungerhilfe ve Concern Worldwide'ın ortak projesi haline gelmiştir.[7]

2020 Küresel Açlık Endeksi raporu, açlığın çeşitli yönlerine dayalı sayısal bir puan atayarak ulusal, bölgesel ve küresel açlığın çok boyutlu bir ölçüsünü sunar. Ardından ülkeleri KAE puanına göre sıralar ve mevcut puanları geçmiş sonuçlarla karşılaştırır. KAE puanlarını sunmanın yanı sıra, her yıl açlığın belirli bir yönünü ele alan bir makale içerir. 2020 raporu, 2030 yılına kadar Sıfır Açlığa ulaşmak için sağlık ve sürdürülebilir gıda sistemlerini birbirine bağlayan Tek Sağlık yaklaşımını ele almaktadır.

KAE Puanlarının Hesaplanması değiştir

Küresel Açlık Endeksi, açlığı 100 puanlık bir ölçekte ölçer. 0 en iyi puandır (açlık yok) ve 100 en kötü puandır, ancak bu aşırı uçlardan hiçbirine pratikte ulaşılmaz. Muhtemel KAE puanları aralığı ile ilişkili açlığın şiddeti aşağıdaki gibidir:[8]

Seviye Değer
Düşük 9.9
Orta 10.0-19.9
Ciddİ 20.0-34.9
Endişe Verici 35.0-49.9
Aşırı Endişe Verici ≥ 50.0

KAE, 4 bileşen göstergesini birleştirir: [GHI2016 1]

  1. Yetersiz beslenenlerin toplam nüfusa oranı.
  2. Beş yaş altı çoocuklardan bir yetersiz beslenme belirtisi olan aşırı zayıf olanların oranı.
  3. kronik yetersiz beslenmenin bir işareti olan gelişim bozukluklarından muzdarip beş yaşın altındaki çocukların oranı.
  4. Beş yaşın altındaki çocukların ölüm oranı.

2020 yılında, KAE'ne dahil edilme kriterlerini karşılayan 132 ülkenin verileri değerlendirilmiş ve bu ülkelerden 107'si için KAE puanları 2015-2019 yılları arasındaki verilere göre hesaplanmıştır. KAE puanlarını hesaplamaya yönelik veriler, yayınlanmış Birleşmiş Milletler kaynaklarından (Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü,[9] Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF ve Kurumlar Arası Çocuk Ölümleri Tahmini Grubu [10] ), Dünya Bankası ve çeşitli Nüfus ve Sağlık Araştırmalarından elde edilmiştir . Değerlendirilen 132 ülkeden 25'i, 2020 GHI puanının hesaplanmasına izin vermek için yeterli veriye sahip olamamıştır, ancak bilinen diğer verilere dayanarak, bu ülkelerden 18'ine açlığın ciddiyetine ilişkin dolaylı ölçümler yapılmıştır. Kalan 7 ülke için veriler, GHI puanlarının hesaplanmasına veya geçici kategorilerin atanmasına izin vermek için yetersiz kalmıştır.

Önceki Yıllarda KAE Konuları

  • 2010: İki yaşından küçük çocuklarda(erken çocukluk döneminde) yetersiz beslenme.
  • 2011: Son yıllarda artan ve daha değişken gıda fiyatları ve bu değişimlerin açlık ve yetersiz beslenme üzerindeki etkileri.[11]
  • 2012: Doğal gıda kaynaklarının giderek kıtlaştığı bir dönemde gıda güvenliğinin ve doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımının sağlanması.
  • 2013: Yetersiz ve yetersiz beslenmeye karşı toplum direncinin güçlendirilmesi.
  • 2014: Mikro besin eksiklikleri ile karakterize bir yetersiz beslenme biçimi olan gizli açlık.
  • 2015: Silahlı çatışma ve açlıkla ilişkisi.
  • 2016: 2030 yılına kadar sıfır açlık olan BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefine ulaşmak.[12]
  • 2017: Eşitsizlik ve açlık sorunları.[13]
  • 2018: Zorunlu göç ve açlık.[14]
  • 2019: Açlığın ve iklim değişikliği sorunları.[15]

Yıllık KAE'ne ek olarak, Hindistan Devletleri için Açlık Endeksi (ISHI) 2008'de ve Etiyopya için Alt Ulusal Açlık Endeksi 2009'da yayınlandı.

Etkileşimli bir harita 4 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., kullanıcıların verileri farklı yıllar için görselleştirmesine ve belirli bölgelere veya ülkelere yakınlaştırmasına olanak tanımaktadır.

Küresel ve bölgesel eğilimler değiştir

 
Bileşenlerle Bölgesel 2020 GHI Puanları

Dünya genelinde, 18,2 KAE puanı ile temsil edilen açlık, Orta dereceli olarak temsil edilmektedir. Bu durum 2000 yılında 28,2 GHI puanı ile temsil edilen ciddi seviyeden düşmüşmüştür.

Açlık, bölgelere bağlı olarak ciddi değişiklikler göstermektedir. Güney Afrika, Güney Sahra ve Güney Asya'da açlık, Ciddi olarak sınıflandırılmaktadır. Bu durum, bu bölgedeki yetersiz beslenme ve özellikle çocuklardaki yüksek gelişim bozukluklarına bağlanmaktadır. Bunun yanında, Güney Sahra Dünya'nın en yüksek çocuk ölüm oranına sahip olmakla birlikte, Güney Asya Dünya'nın en yüksek Gelişim bozuklukları oranına sahiptir.

Buna karşın, Avrupa, Orta Asya, Latin Amerika ve Karayipler, Doğu,Güney Doğu, Batı Asya ve Kuzey Afrika Düşük veya orta açlık düzeylerine sahip olmakla birlikte bazı sosyal gruplarda açlık mevcuttur.

2020 yılında, COVID-19 salgını ve doğurduğu ekonomik sorunlar ve Afrika Boynuzundaki çöl çekirgesi istilaları ve diğer krizler, milyonlarca insanı beslenme yetersizliği riskine sokmuş olmakla beraber, bu krizler halihazıra mevcut olan savaş nedenli açlık, iklim değişikliği ve ekonomik şoklara eklenmiştir. 2020 yılında açıklanmış olan KAE skorları henüz bu durumu göstermemektedir. Ancak 2020 raporu, bu krizlerin halihazırda mevcut olan krizlere katkıda bulunarak milyonlarca insanı riske soktuğuna değinmiştir.

Ülke sıralaması değiştir

Küresel Açlık Endeksi'ne göre ülke sıralaması.[16]

Kategoriler

  Düşük Açlık Seviyesine Sahip Ülkeler (GHI ≤9.9)
  Orta Açlık Seviyesine Sahip Ülkeler (GHI = 10.0–19.9)
  Orta Açlık Seviyesine Sahip Ülkeler (GHI = 20.0–34.9)
  Endişe Verici Açlık Seviyesine Sahip Ülkeler (GHI = 35.0–49.9)
  Çok Endişe Verici Açlık Seviyesine Sahip Ülkeler (GHI ≥50.0)

— = Veri mevcut değil veya sunulmuyor. Bazı ülkeler, verilen yıl veya referans döneminde mevcut sınırlarında mevcut değildi.

Notlar: Bu tablodaki sıralamalar ve endeks puanları, önceki KAE raporlarındaki sıralamalar ve endeks puanları ile doğru bir şekilde karşılaştırılamaz (bkz. 2020 KEA raporunun Ek A'sı). 2020 KAE raporu için veriler 132 ülke için değerlendirilmiş olup, bunların dışında, 107 ülke için 2020 KEA puanlarını hesaplamak ve sıralamak için yeterli veriye ulaşılmıştır (karşılaştırılması gerekirse, 2019 raporunda 117 ülkenin sıralaması için veri kullanılabilirliğine izin verildi). 25 ülke için, veri eksikliği nedeniyle bireysel puanlar hesaplanamamış ve sıralamalar belirlenememiştir. Mümkün hallerde, bu ülkelerin durumları geçici olarak önem derecesine göre belirlenmiştir: 1 ülke için durum düşük, 9 ülke için durum ciddi ve 8 ülke için endişe verici olarak belirlenmiştir. 7 ülke için, herhangi bir geçici tanım oluşturulamamıştır (bkz. 2020 KAE raporunda Kutu 1.3).

* 25 ülke için, veri eksikliği nedeniyle bireysel puanlar hesaplanamamıştır. Mümkün olan şartlarda, bu ülkelerin skorları geçici olarak önem derecesine göre belirlenmiştir: 1 ülke "düşük", 9 ülke "ciddi" ve 8 ülke "endişe verici" olarak belirlenmiştir. 7 ülke için hiçbir tanım oluşturulamamıştır.

a 2020 KAE puanlarına göre sıralanmıştır. Puanı aynı olan ülkelere verilen sıralamalar aynıdır (örneğin, Kuzey Makedonya ve Rusya Federasyonu 18. sırada yer alır).

b 2020 KAE puanı 5'ten az olan 17 ülkeye ayrı sıralamalar atanmaz. Bunun yerine sıralamalar, toplu olarak 1-17 arasında atanır. Puanları arasındaki farklar minimumdur.

2020 GHI'nin Hedefi: On Yıl İçinde Sıfır Açlık: Sağlık ve Sürdürülebilir Gıda Sistemlerini Bağdaştırmak değiştir

2020 yılında gerçekleşen olaylar, Dünya gıda sisteminde göz ardı edilemeyecek birçok zayıflığa yol açmıştır. Buna karşın, Sağlık ve Gıda güvenliği konularına entegre bir yaklaşım geliştirilmesiyle 2030 itibarıyla Dünya'da sıfır açlığa erişilmesi mümkündür. İnsanlar, Hayvanlar, Bitkiler ve canlıların paylaştığı ortak çevreler; ayrıca küresel adil ticaret ilişkilerini gözten Tek Sağlık Yaklaşımı, geçişte yaşanılan krizlerin incelenerek gelecekteki sağlık krizlerini önlemeyi ve sağlıklı bir gezegen oluşturarak, açlığı bitirmeyi amaçlamaktadır.

Tek sağlık yaklaşımı, kırılgan bir şekilde küreselleşmiş gıda sistemlerini; yetersiz yerel tarım yatırımlarını, çiftçi kooperatiflerini, ve küçük yatırımcı odaklı değer zincirlerini; beslenme kaynaklı bulaştırılamayan hastalıkları; bozulan yerel gıda sistemlerine yapılacak acil müdahaleleri; gıda sistemlerinin yüksek çevresel yüklerini; Dünya Nüfusunun büyük bölümüne uygulanan yetersiz sosyal korumayı; adil olmayan dünya gıda dağılımını; güvenli toprak sahipliği kavramının yoksunluğunu kapsar.

Herkes için yeterli beslenmeyi sağlanması ve 2030 itibarıyla sıfır açlığa ulaşılması için gıda güvenliğine; insan, hayvan ve çevre sağlığını bütünsel olarak ele alan bir yaklaşım sergilenmesi gerektiğini savunur.

Tüm kurumlar, hükümetler, topluluklar ve bireylerin uzun ve kısa vadeli birçok hedef için toplu olarak çalışması gerektiğinin altını çizer. Bu hedeflerden bazıları; gıda üretim ve tedariğinin devamlılığı, bölgesel tedarik zincirlerinin geliştirilmesi, sosyal koruma önlemlerinin güvence altına alınması, gıda, sağlık ve ekonomik sistemlerin tek sağlık bakış açısı çerçevesinde değerlendirilmesi ve geri dönüşümü önceleyerek atık ve kirlilik sorunlarını yok edecek döngüsel bir gıda ekonomisi oluşturulmasıdır.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  2. ^ 2019 GHI: Chapter 1 11 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Global Hunger Index. 13 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Global Hunger Index and the Paradox of Hunger". Human Rights & the Global Economy eJournal. Social Science Research Network (SSRN).
  4. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, N. Hossain, T. Brown, N. Prasai, Y. Yohannes, F. Patterson, A. Sonntag, S.-M. Zimmermann, O. Towey, C. Foley. 2017. 2017 Global Hunger Index: The Inequalities of Hunger 9 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Washington, D.C.: International Food Policy Research Institute; Bonn: Welthungerhilfe; and Dublin: Concern Worldwide.
  5. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, L. Hammond, F. Patterson, A. Sonntag, L. Klaus, J. Fahlbusch, O. Towey, C. Foley, S. Gitter, K. Ekstrom, and H. Fritschel. 2018. 2018 Global Hunger Index: Forced Migration and Hunger 18 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bonn and Dublin: Welthungerhilfe and Concern Worldwide.
  6. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, R. Mukerji, F. Patterson, M. Wiemers, R. Ní Chéilleachair, C. Foley, S. Gitter, K. Ekstrom, and H. Fritschel. 2019. 2019 Global Hunger Index: The Challenge of Hunger and Climate Change 2 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bonn: Welthungerhilfe; and Dublin: Concern Worldwide.
  7. ^ "About: The Concept of the Global Hunger Index" 11 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Global Hunger Index
  8. ^ von Grebmer, Klaus; Bernstein, Jill; Hossain, Naomi; Brown, Tracy; Prasai, Nilam; Yohannes, Yisehac; Patterson, Fraser; Sonntag, Andrea; Zimmermann, Sophia-Marie; Towey, Olive; and Foley, Connell. 2017. 2017 "Global Hunger Index: The inequalities of hunger: Synopsis" 27 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Washington, D.C.; Bonn; and Dublin: International Food Policy Research Institute, Welthungerhilfe, and Concern Worldwide.
  9. ^ FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations). 2016. "Food Security Indicators" ((Updated February 9, 2016). . Rome.
  10. ^ UN IGME (UN Inter-agency Group for Child Mortality Estimation). 2015. "Child Mortality Estimates: Info, Under-five Mortality Estimates". (Updated September 9, 2015). .
  11. ^ K. von Grebmer, M. Torero, T. Olofinbiyi, H. Fritschel, D. Wiesmann, Y. Yohannes, L. Schofield, C. von Oppeln. 2011 Global Hunger Index - The Challenge of Hunger: Taming Price Spikes and Excessive Food Price Volatility 7 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bonn, Washington, D.C., Dublin: IFRPI, Welthungerhilfe and Concern Worldwide.
  12. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, D. Nabarro, N. Prasai, S. Amin, Y. Yohannes, A. Sonntag, F. Patterson, O. Towey, and J. Thompson. 2016. 2016 Global Hunger Index: Getting to Zero Hunger. Bonn, Washington, D.C., and Dublin: Welthungerhilfe, International Food Policy Research Institute, and Concern Worldwide.
  13. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, N. Hossain, T. Brown, N. Prasai, Y. Yohannes, F. Patterson, A. Sonntag, S.-M. Zimmermann, O. Towey, C. Foley. 2017. 2017 Global Hunger Index: The Inequalities of Hunger. Washington, D.C.: International Food Policy Research Institute; Bonn: Welthungerhilfe; and Dublin: Concern Worldwide.
  14. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, L. Hammond, F. Patterson, A. Sonntag, L. Klaus, J. Fahlbusch, O. Towey, C. Foley, S. Gitter, K. Ekstrom, and H. Fritschel. 2018. 2018 Global Hunger Index: Forced Migration and Hunger. Bonn and Dublin: Welthungerhilfe and Concern Worldwide.
  15. ^ K. von Grebmer, J. Bernstein, R. Mukerji, F. Patterson, M. Wiemers, R. Ní Chéilleachair, C. Foley, S. Gitter, K. Ekstrom, and H. Fritschel. 2019. 2019 Global Hunger Index: The Challenge of Hunger and Climate Change. Bonn: Welthungerhilfe; and Dublin: Concern Worldwide.
  16. ^ von Grebmer, K., J. Bernstein, R. Alders, O. Dar, R. Kock, F. Rampa, M. Wiemers, K. Acheampong, A. Hanano, B. Higgins, R. Ní Chéilleachair, C. Foley, S. Gitter, K. Ekstrom, and H. Fritschel: 2020 Global Hunger Index - One Decade to Zero Hunger: Linking Health and Sustainable Food Systems 15 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Konuyla ilgili yayınlar değiştir

  • Alkire, S. ve ME Santos. 2010. "Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi: 2010 verileri" 7 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . Oxford Yoksulluk ve İnsani Gelişme Girişimi.
  • Wiesmann, Doris (2004): Uluslararası bir beslenme endeksi: ülke seviyelerinde gıda güvensizliği ve yetersiz beslenme kavramı ve analizleri . Kalkınma Ekonomisi ve Politikası Serisi 39. Peter Lang Verlag.

Dış bağlantılar değiştir


Kaynak hatası: <ref> "GHI2016" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="GHI2016"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Küresel_Açlık_Endeksi&oldid=32436174" sayfasından alınmıştır