J-600T Yıldırım

J-600T Yıldırım
J-600T Yıldırım
Çeşidi	Kısa menzilli balistik füze
Uyruğu	Türkiye
Hizmet geçmişi
Hizmet	1998 - Günümüz
Kullanıcılar	Türk Silahlı Kuvvetleri-Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri
Üretim tarihi
Tasarımcı	MKEK; TUSAŞ; ASELSAN; Roketsan A.Ş.
Üretici	Roketsan A.Ş.
Üretildiği tarih	1998 - Günümüz
Özellikler
Ağırlık	2.100 kilogram (4.600 lb)
Uzunluk	610 santimetre (240 in)
Namlu uzunluğu	600 milimetre (24 in)
Namlu Çapı	600 milimetre (24 in)
Savaş başlığı	2.100 kilogram (4.600 lb)
Savaş başlığı ağırlığı	480 kilogram (1.060 lb)
Patlama mekanizması	Yakınlık / Çarpma
Motor	Tek aşamalı katı itici;
İtici güç	HTPB (kompozit)
Harekat menzili	Yıldırım I: 150 km ; J-600T Yıldırım II (SRBM): (300 km) ; J-600T Yıldırım III (SRBM): (900 km) ; J-600T Yıldırım IV (MRBM): (2,500 km, geliştirilme aşamasında)
Azami hızı	Süpersonik
Kılavuz sistemi	Atalet ve optik rehberlik sistemi
Platform	F-600T (MAN 26.372 6x6)

J-600T Yıldırım, düşman hava savunma birimleri, C3I merkezleri, lojistik ve altyapı tesisleri gibi yüksek değerli hedeflere saldırmak için tasarlanmış ve dost topçu silahlarına ateş desteği sağlayarak yüksek hareket kabiliyeti sağlayan bir balistik füze sistemidir.

Tarihçe

Türkiye'nin ortak balistik füze geliştirilmesi için Çin ve Pakistan ile işbirliği 1970'lerin sonlarında ve 1980'lerin başında başladı. J projesinin hikâyesi ve öncesindeki Kasırga projesi, Amerikan M-270 MLRS topçu roket sisteminin Türkiye'de lisans altındaki teknoloji transferi ve üretimi için yapılan müzakerelerin başarısız olduğu 1990'lı yılların ilk yarısına kadar uzanmaktadır. Türkiye, yönlendirilebilir füzelerin tasarlanması ve geliştirilmesi için kendi başına yeterli bir ulusal altyapıyı kurmak için eleştirel teknolojiler üzerinde tam egemenliğe odaklanan başka seçenekler aramayı kararlaştırmıştı. 1997'de Kasırga adı altında Çin WS-1A ve WS-1B roketlerinin lisanslı üretimi için bir sözleşme imzalandıktan sonra Çin B-611 SRBM için CPMIEC (Chinese Precision Machinery Import and Export Corporation) ile benzer bir sözleşme imzalandı. Çin B-611 SRBM sistemi 1998'de 300 milyon ABD doları tutarında rapor edilen 200'den fazla füze ile B-611 bataryasının lisanslı üretimini kapsıyordu.

J-600T tasarımı, düşük maliyetli bir taktik füze sistemi olarak CASIC tarafından geliştirilen B-611 SRBM'ye dayanıyordu ve B-611M ve Çinli envanterdeki M-11 (CSS-7 ve DF-11) füzelerinin yerini alacaktı. CPMIEC yetkilileri, Ankara'daki IDEF 2007 savunma fuarında B-611'in geliştirilmiş hali olan B-611M'nin Çin-Türk işbirliği programının bir parçası olmadığını doğruladı.

Türkiye'nin savunma şirketi Roketsan, J-600T'nin menzilini, performansını ve tasarımını geliştirme konusunda görevlendirilmiş ve kapalı pod fırlatma kutusu tasarımı, geliştirilmiş itici, iyileştirilmiş GCU ve farklı türdeki savaş başlığı yapılandırmaları gibi seçenekler üzerinde çalışmalar yürütmektedir.

Roketsan'ın ayrıntıları şu an için spekülatif olan J-600T'nin geliştirilmiş bir sürümü üzerinde çalıştığı bildirilmektedir. Sistemin hizmete başlangıcından 7 yıl daha önce kamuoyuna açıklandığı göz önüne alındığında, geliştirilmiş sürüm hakkında bir bilginin varsa bir süre gizli kalacağı beklenebilir.

Nitelikler

Yıldırım sistemi iki birimden oluşmaktadır: MAN 26.372 6x6 kamyon esaslı J-600T SRBM ve F-600T fırlatma aracı; Türkiye'de imal edilmiştir. Aynı araç, Türk yapımı T-122 Sakarya ve T-300 Kasırga ÇNRA (Çok Namlu Roket Atar) sistemleri için de lojistikte üstünlük sağlamak için kullanılmaktadır. Her F-600T, açık ray tipi bir fırlatıcı üzerinde bir adet J-600T taşır ve araç, 5 dakikadan daha kısa bir sürede tekrar hareket etmeye hazır haldeyken, 25 dakikadan kısa sürede fırlatmaya hazırlanabilir. Füze, F-600T taşıtına, yine bir MAN 26.372 6x6 istif aracından bir vinçle yüklenir.

Füzenin uçuşu, yörünge düzeltme komut girdilerini nozül bölümündeki dört hareketli kanalla besleyen bir INS (Inertial Navigation System, Ataletsel Seyrüsefer Sistemi) tarafından kontrol edilir. Yörünge verileri, fırlatma öncesinde F-600T aracındaki füze Rehberlik ve Kontrol Birimine (Guidance & Control Unit (GCU) (FCS)) yüklenir. F-600T'deki FCS, BIKE (Batarya Atış İdare Kompüter Sistemi, Battery Fire Control Computer System) ve TOMES (Topçu Meteoroloji Sistemi, Artillery Meteorology System) tarafından da desteklenmektedir. Füzenin GPS/INS siyir sistemi ile de yükseltilebileceği bildirilmiştir.

Her J-600T Yıldırım bataryası aşağıdakilerden oluşur:

1 x Batarya Komuta ve Kontrol Aracı
2 x İtfaiye Ekip Komuta Kontrol Araçları
6 x F-600T Fırlatıcı Araç
7 x F-600T Tekrar Yükleme - Besleme Aracı
1 x Bakım Aracı

Özellikler

Roketsan tarafından geliştirilen ve üretilen J-600T Yıldırım'ın halihazırda Türk Silahlı Kuvvetleri'nin envanterinde bulunan iki türevi vardır. Diğerleriyle birlikte aşağıda listelenmiştir:

J-600T Yıldırım I KMBF (150 km menzil)
J-600T Yıldırım II KMBF (300 km menzil)
J-600T Yıldırım III KMBF (900 km menzil)
J-600T Yıldırım IV OMBF (2.500 km menzil, geliştirilme aşamasında)

Üretici: Roketsan A.Ş.
Fırlatma aracı: F-600T (MAN 26.372 6x6)
Savaş başlık tipi: TNT + RDX
Füze: Yakınlık
Rehberlik: INS
Menzil: 150 km (J-600T Yıldırım I); 300 km (J-600T Yıldırım II); 900 km (J-600T Yıldırım III)
Çap: 600 mm
Uzunluk: 6.10 m
Ağırlık, toplam: 2,100 kg
Ağırlık, patlayıcı başlık: 480 kg
İtici türü: HTPB (Kompozit)
CEP: <15 m (J-600T Yıldırım I için)

Kaynaklar ve notlar

Project: J-600T-Yıldırım, Turkey 23 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Jane's Strategic Weapon Systems, 27 Ekim 2011 (İngilizce)
https://web.archive.org/web/20090312051452/http://www.sage.tubitak.gov.tr/en/proje_urun.asp (İngilizce)
Orduya doping: "J", Utku Çakırözer, Milliyet, 14 Ocak 2002 (Türkçe)
Devlet Sırrı Olarak Saklanıyor 15 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 7 Ekim 2015 (Türkçe)

Dış bağlantılar

Türk Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü 25 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (TÜBİTAK SAGE)