Homolog olmayan uç birleştirme

Homolog olmayan uç birleştirme (Non-homologous end joining-NHEJ) çift zincir kırığı düzeltme yolaklarından biri. NHEJ homoloji yönlendirmeli tamire karşın çift zincir kırığını herhangi ekleme yapmadan direkt olarak birleştirir. Yani herhangi bir -tamire rehberlik edecek- homolog kalıba gerek duymaz. "Homolog olmayan uç birleştirme" terimi 1996'da Moore ve Haber tarafından ortaya atılmıştır.[1]

Hayvanlarda DNA hasarı boyunca homolog olmayan uç birleştirme (NHEJ) ve homolog rekombinasyon (HR)

NHEJ tipik olarak kısa homolog DNA dizilerini tamir için rehber olarak kullanır. Bu kısa parçalara mikrohomolojiler denir ve genelde kırık zincirin sonunda çıkıntı olarak bulunurlar. Eğer bu çıkıntılar birbirine tam uyumlu ise zincirler herhangi işlem olmadan kaynaştırılır ve zincir hatasız bir şekilde tedavi edilmiş olur.[1][2][3][4] Fakat urum bu çıkıntıların uyumsuzluğunu içeriyorsa nükleotid kaybı olabilir. Çıkıntıların uyumsuzluğu sık görülen vakadır. Bu uygunsuz NHEJ tamirleri -kanser belirtisi olan- translokasyona ve telomer füzyonuna sebep olabilirler.[5]

İnsan hücrelerinde NHEJ mekanizmasında bulunan proteinlerin listesi değiştir

  • Ku70/80
  • DNA-PKcs
  • DNA Ligaz IV
  • XRCC4
  • XLF
  • Artemis
  • DNA polimeraz mu
  • DNA polimeraz lambda
  • PNKP
  • Aprataxin
  • APLF
  • BRCA1
  • BRCA2
  • CYREN

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b Moore JK, Haber JE (Mayıs 1996). "Cell cycle and genetic requirements of two pathways of nonhomologous end-joining repair of double-strand breaks in Saccharomyces cerevisiae". Molecular and Cellular Biology. 16 (5). ss. 2164-73. doi:10.1128/mcb.16.5.2164. PMC 231204 $2. PMID 8628283. 
  2. ^ Boulton SJ, Jackson SP (Eylül 1996). "Saccharomyces cerevisiae Ku70 potentiates illegitimate DNA double-strand break repair and serves as a barrier to error-prone DNA repair pathways". EMBO J. 15 (18). ss. 5093-103. PMC 452249 $2. PMID 8890183. 
  3. ^ Wilson TE, Lieber MR (1999). "Efficient processing of DNA ends during yeast nonhomologous end joining. Evidence for a DNA polymerase beta (Pol4)-dependent pathway". J. Biol. Chem. Cilt 274. ss. 23599-23609. doi:10.1074/jbc.274.33.23599. PMID 10438542. 
  4. ^ Budman J, Chu G (Feb 2005). "Processing of DNA for nonhomologous end-joining by cell-free extract". EMBO J. 24 (4). ss. 849-60. doi:10.1038/sj.emboj.7600563. PMC 549622 $2. PMID 15692565. 
  5. ^ Espejel S, Franco S, Rodríguez-Perales S, Bouffler SD, Cigudosa JC, Blasco MA (Mayıs 2002). "Mammalian Ku86 mediates chromosomal fusions and apoptosis caused by critically short telomeres". The EMBO Journal. 21 (9). ss. 2207-19. doi:10.1093/emboj/21.9.2207. PMC 125978 $2. PMID 11980718.