Hamit Fendoğlu
Hamit Fendoğlu[1] (1919, Doğanşehir, Malatya - 17 Nisan 1978, Malatya), Hamido lakabıyla da tanınan Türk politikacı ve eski Malatya Büyükşehir Belediyesi başkanı. Yeğeni ise Mehmet Celal Fendoğlu'dur.
Hayatı değiştir
Hamid Fendoğlu 1919 yılında Malatya'da doğdu. Lise mezunudur. 27 Mayıs Darbesi'nden sonra, gösterilere katıldığı, Demokrat Parti'yi desteklediği için dava açıldı. Sonra savcıya karşı Bayar ve Menderes'i savunduğu için suçlama maddesi değiştirilip, idamla yargılandı.
XIII. Dönem Malatya Milletvekili seçildi. Oldukça sık gündeme gelen meclis içi kavgaları nedeniyle Adalet Partisi'nden ihraç edildi. Ferruh Bozbeyli’nin kurduğu Demokratik Parti’ye geçti. 1973 Milletvekili Genel Seçimlerinde bu partiden aday oldu, ama seçilemedi. 15 Şubat 1975'te Malatya’da meydana gelen saldırıda yer aldı.Tutuklanarak Adana Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılandı. Sonrasında bir süre Sivas'ın Gürün ilçesinde cezasını ifa ettikten sonra serbest kaldı. 11 Aralık 1977 yerel seçimlerinde bağımsız olarak Malatya Belediye Başkanı seçildi. Daha sonra Adalet Partisi'ne geçti.
Öldürülmesi ve sonrasında yaşananlar değiştir
17 Nisan 1978 tarihinde kendisine posta yoluyla gönderilen bombalı bir paketin elinde patlaması sonucu, gelini ve iki torunuyla birlikte Malatya'da hayatını kaybetti.
Aynı tarihlerde Alevi kökenli aşiret önderi ve CHP Kahramanmaraş Pazarcık ilçe başkanı Memiş Özdal'a ve sünni bir aşiretin mensubu Adıyaman vali yardımcısı Abdülkadir Aksu'ya da Ankara Emek Mahallesi Postanesi’nden aynı tip ve ağırlıkta bombalı paketler gönderildiği tespit edildi.[2] Memiş Özdal’a gönderilen paket iki posta çalışanı tarafından açıldı ve patlamada bir postacı hayatını kaybetti.[3] Abdülkadir Aksu’ya gönderilen bomba Malatya olayından dolayı şüphelenilerek kontrollü şekilde imha edildi.[2]
Olaydan sonra Malatya'da çok büyük gerginlikler yaşandı. 18 Nisan 1978 Salı günü sabahın erken saatlerinden itibaren kente, komşu il ve ilçelerden, köylerden akın akın insan gelmeye başladı. Gelenlerin bir bölümü belediyenin önünde, diğer bir bölümü de Samanpazarı’nda toplandı. Bir kol, Cezmi Kartay Caddesine yöneldi. Burada bulunan işyerlerinin çoğunluğu Alevilere aitti. Bir kol, Fuzuli Caddesine, bir kol Akpınar, Yoğurtpazarı, Mısırlı Çarşısı ve eski Halep Caddesine, bir kol da Turan Emeksiz Caddesine doğru “Kahrolsun Komünizm, katil Ecevit, Müslüman Türkiye, Dan Dan Hamido’ya intikam” sloganlarıyla yürüyüşe ve saldırıya geçtiler. Olayları yatıştırmak amacıyla bir konuşma yapan Malatya Cumhuriyet savcılarından Necati Sezener ile Adıyaman'dan gelen Jandarma Komando Birliği komutanı Yüzbaşı Arif Doğan saldırıya uğradı, her ikisi de bıçak ve kurşunla yaralandı. Saat 16.30 sıralarında komşu illerden gelen askerî birlikler saldırganları ve saldırıyı denetim altına aldılar.
Hamit Fendoğlu’nun ve yakınlarının cenazeleri, Bulgurlu Köyü’ne götürüldü. Cenaze törenine katılmak üzere eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, AP Genel Başkanı Süleyman Demirel, MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan ile MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş, Esenboğa Havalimanına giderler. Ancak, olaylar nedeniyle Malatya Havaalanı hava trafiğine kapatıldığı için, Bayar ve parti başkanları, uzunca bir süre Havaalanının açılmasını beklerler. Sonunda uçakla Malatya’ya, oradan da karayoluyla doğruca Bulgurlu Köyü’ne giderler.
Gazete Manşetleri değiştir
Ertesi günün gazetelerinde saldırıya ilişkin manşetler şöyleydi:
- Bine yakın işyeri yakılıp tahrip edildi. Polis ve Jandarma müdahale etmeyince jetler uçuruldu. (Son Havadis, 19. 04. 1978)
- Fendoğlu’nun mensubu olduğu Bulgurlu Aşiretlerinden onbinlerce kişinin şehre girmesiyle büyüyen olaylar sırasında bin kadar işyeri ve ev kundaklanarak, 3 kişi öldürülmüş, 30 kişi yaralanmıştır. (Tercüman, 19. 04. 1978)
- Dün sabah erken saatlerde çoğunluğu köylerden gelen ellerinde uzun sopa ve zincir bulunan binlerce kişi şehir içinde gösteri yaptılar. Polisin kendilerine karşı koymaması sonucu, birçok işyeri tahrip edilerek yakıldı. (Hürriyet, 19. 04. 1978)
- Malatya, saldırgan gruplar tarafından savaş alanına çevrildi. (Cumhuriyet, 19.04. 1978)
- Malatya’da en az 700 işyeri tahrip edildi. Belediye hoparlörlerinden “Din elden gidiyor, camilere bomba konuluyor” anonsları yapıldı. (Milliyet, 19. 04. 1978)
Kaynakça değiştir
- ^ "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ a b "Katliam yanlarına kaldı". www.cumhuriyet.com.tr. 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022.
- ^ "Amerikalı mektup açmaya korkuyor". Milliyet. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022.
 | Türk siyasetçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Malatya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |