Hacı Abdullah Lokantası

Hacı Abdullah Lokantası, İstanbul'da Karaköy rıhtımında 1888 yılında açılmış lokanta.

İstanbul'da hizmet veren en eski lokantalardandır. Avrupa’da lokantacılık kültürünün genişlediğini fark eden Osmanlı Sultanı II. Abdülhamit'in İstanbul’da da şık bir mekânın açılması arzusu üzerine kurulmuştur.[1] Kurulduğu devirde Abdullah Efendi adında bir usta tarafından yönetilen işletme, ustadan çırağa devredilerek devam etmektedir.[2]

Lokantada çırak olarak çalışmaya başlayan personelin zamanla yetiştirilerek usta yapılması geleneği sürdürülür ve menülerde çok büyük değişiklikler yapmadan hizmet sunulur. Lokantanın hafızasındaki 1500 dolayında tarif vardır; bu tariflerden 150 kadarı dönüşümsel olarak konuklara sunulmaktadır.[1]

Tarihçe değiştir

Abdullah Efendi değiştir

Yerli ve yabancı konukların evlerde, konaklarda, saraylarda ağırlandığı, lokantacılık kültürünün olmadığı Osmanlı toplumunda Avrupa'daki gibi bir lokantacılık kültürünün gelişmesini arzulayan Sultan II. Abdülhamit'in arzusu ile Karaköy rıhtımında 1888 yılında "Victoria" adı ile açılmıştır.[1] Lokantanın başına, saray mutfağı aşçılarından Abdullah Efendi geçirilmiş ve müdavimleri lokantaya "Victoria" değil, "Abdullah Efendi Lokantası" demişlerdir.[1] Uzun yıllar İstanbul'u ziyaret eden yabancı resmî ve özel heyetler Karaköy rıhtımındaki Abdullah Efendi Lokantası'nda ağırlanmıştır.

Lokanta, 1905 yılında lokanta Beyoğlu'na taşınıdı ve İstiklâl Caddesi üzerinde bulunan Rumeli Han'ının zemin katında hizmet verdi. Abdulah Efendi'nin ölümünden sonra lokantayı oğlu Hikmet Abdullah işletti.[1] Bir dönem Emirgan'da geniş bir bahçe içinde hizmet verildi. Onun ölümünden sonra lokanta işletilemedi; 1980'li yılların sonuna doğru kapandı.[3]

Hacı Salih değiştir

Daha öne Abdullah Efendi Lokantası'nda çalışan Hacı Salih Efendi, 1943 yılında Sadri Alışık Sokağı'nda (eski adı ile Bursa Sokağı veya Ahududu Sokağı) açtığı "Hacı Salih Lokantası" adlı lokantada Hacı Abdullah Lokantası geleneğini sürdürdü. Lokanta, 1958 yılında Ağa Camii yanındaki Sakızağacı Caddesi'ne taşındı. Hacı Salih Efendi yaşlandığında işletmeyi çırakları üstlendi.

Abdullah Korun değiştir

1982'e Hacı Salih Efendi'nin ölümü üzerine lokantanın müdavimlerinden Ferit İntiba işletmeyi satın aldı ve alkollü bir lokanta olarak işletmek istedi.[2] 1967'den beri lokantada çalışan Abdullah Korun ve arkadaşları, alkollü işyerine çalışmak istemedikleri için işten ayrıldı; ancak bir 1983'te eski menü ve eski usulde çalışmak üzere anlaşarak tekrar lokantaya döndüler.[3] Lokantanın adı yeniden "Abdullah Efendi Lokantası" oldu. Abdullah Korun ve onunla birlikte Hacı Salih'in yanında çalışan arkadaşları Rasim Akcan, Fahri Gündüz ve Mehmet Gülen 1989'da işletmenin yarı hissesini, 1994'te tamamını aldı.[3]

1986 yılında itibaren Konya Kültür ve Turizm Derneği tarafından düzenlenen Birinci Milletlerarası Yemek Kongresi, Abdullah Efendi Lokantası'nda gerçekleşti.

Lokanta, 2016 yılında Zorlu Center'da[4] ve Ankara’da Orman Genel Müdürlüğü'nde[5][6] şube açtı.

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d e Güldemir, Osman (2014). "1888'den Günümüze Hacı Abdullah Lokantası" (PDF). II. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2023. 
  2. ^ a b Erkara, Oğuz (22 Mart 2018). "Hacı Abdullah - 1888". 100 Tarihi Lokanta. 22 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023. 
  3. ^ a b c Akı, Volkan (29 Haziran 2016). "Hacı Abdullah yurt dışına açılıyor". Dünya gazetesi. 3 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023. 
  4. ^ "128 yıldan sonra ilk şubesini açtı". Gazete Vatan. 2 Nisan 2016. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023. 
  5. ^ "Tarihçemiz - Hacı Abdullah". www.haciabdullahankara.com.tr. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023. 
  6. ^ Codingest (22 Kasım 2020). "BİR OSMANLI MUTFAĞI: HACI ABDULLAH LOKANTASI". RestoranKuruyorum.com. 20 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2023. 

Dış bağlantılar değiştir