Hövsgöl Gölü
Hövsgöl Gölü, (Moğolca: Хөвсгөл нуур - Hövsgöl Nuur, Хөвсгөл далай - Hövsgöl Denizi ya da Далай ээж - Deniz ana), (Tuvaca: Köpsü-Höl) Moğolistan'daki ikinci büyük göldür.
| Hövsgöl Gölü | |
|---|---|
 Hövsgöl Gölü'nun uydu görüntüsü | |
 | |
| Havza | |
| Konum | Hövsgöl, Moğolistan |
| Koordinatlar | 51°6′K 100°30′D / 51.100°K 100.500°D |
| Ada(lar) | Modon khui, Khadan khui, Modot tolgoi, Baga khui |
| Genel bilgiler | |
| Göl türü | Antik Göl |
| Uzunluk | 136 km (85 mi) |
| Genişlik | 36,5 km (22,7 mi) |
| Yüzölçümü | 2.760 km2 (1.070 sq mi) |
| Ortalama derinlik | 138 m (453 ft) |
| En derin noktası | 262 m (860 ft) |
| Su hacmi | 480,7 km3 (115,3 cu mi) |
| Yüzey rakımı | 1.645 m (5.397 ft) |
| Wikimedia Commons | |
  Hövsgöl Gölü (Moğolistan)  Hövsgöl Gölü (Asya) | |
Coğrafya
değiştirHövsgöl Gölü, Moğolistan'ın kuzeybatısında, Rusya sınırında, Sayan Dağları'nın doğu eteklerinde yer alır. Deniz seviyesinden 1654 metre yükseklikte, 136 km uzunluğunda ve en derin noktasında 262 metre derinliğindedir. Moğolistan'ın tatlı su rezervlerinin %70'ini, Dünya'nın tatlı sularının ise %0.4'ünü oluşturur.[1] Su havzası oldukça küçüktür ve sadece küçük çaplı akarsularla beslenir. Güney ucunda Selenge ırmağına dökülen Egiin nehri ile sularını boşaltır. Selenge'nin de Baykal Gölü'ne açılmasıyla suları buraya kadar iletilir. Bu yolculuk sırasında gölün suları 1000 kilometreden fazla yol alır ve 1169 metrelik bir yükseklik değişikliği yaşar. Kuzey Moğolistan'da bulunduğu yer, baskın ağaç türü Sibirya çamı olan Sibirya'nın tayga ormanlarının sınırını oluşturur.
Hövsgöl Gölü'nün etrafı sıradağlar ile çevrelenmiştir. Bunlardan en yükseği 3492 metrelik yüksekliği ile gölün kuzeyinde bulunan ve tam Rusya-Moğolistan sınırı üstünde yer alan Mönh Sarıdağ zirvesidir. Kış ayları boyunca gölün yüzeyi tümüyle donar. Bu süre boyunca yeterince kalınlaşan buz tabakası sayesinde normal karayollarına alternatif olarak kamyonlar kestirmeden giderek gölün üstünden geçerler. Ancak bu uygulama, hem ağır araçların buz tabakalarını kırarak göle zarar vermesini hem de olası yakıt sızıntılarının gölü kirletmesini önlemek amacıyla yasaklanmıştır.
Doğal önem
değiştir
Hövsgöl, 2 milyon yıldan daha yaşlı olup, dünyanın en yaşlı 17 gölünden biridir.[2][3] Moğolistan'daki en büyük içme suyu kaynağıdır. Gölün suyu hiçbir işleme tabi tutulmadan içilebilir niteliktedir. Pek çok farklı balık türüne yaşam ortamı sunmaktadır.
Gölün içinde bulunduğu bölge, Orta Asya bozkırı ile Sibirya tayga ormanları arasında bir geçiş alanı olması nedeniyle doğal koruma alanı ilân edildi. Birçok gölün tuzlu olduğu ve kuraklık ile savaşan bir bölgede yer alan göl, yerel halk tarafından kutsal sayılmaktadır.
Millî park sınırları içinde pek çok dağ keçisi, kızıl geyik, boz kurt, misk geyiği, boz ayı, sığın ve samur türü yaşamaktadır.
Tuhalar
değiştirHövsgöl havzası, Türk halklarından, sayıları çok azalmış olan Duhalar'ın yurdudur. Geçimlerini geyik beslemek ve avcılıkla sağlamaktadırlar. Dilleri yok olmaya yüz tutmuştur.[4][5]
Resimler
değiştir
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "The Aquatic Invertebrates of the watershed of Lake Hovsgol in northern Mongolia". Institute for Mongolia Research Guide. 10 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2007.
- ^ worldlakes.org: lake Hovsgol 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., retrieved 2007-02-27
- ^ Goulden, Clyde E. et al.: The Mongolian LTER: Hovsgol National Park 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., retrieved 2007-02-27
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2015.