Goodhart yasası
Goodhart Yasası, performans ölçütleri veya hedefleri belirlendiğinde, bu ölçütlerin hedeflenen amaçlar yerine ölçütlerin kendilerine odaklanmaya neden olabileceği bir fenomeni ifade eder. Bu yasa, İngiliz ekonomist Charles Goodhart tarafından ortaya konulmuştur.
Goodhart Yasası, özellikle ekonomi, finans, yönetim ve hükûmetlerde karşılaşılan bir durumdur. Bu durumda, bir performans ölçütü belirleyerek, o ölçüte göre hareket eden kişiler, asıl amaçtan ziyade ölçüte ulaşmaya odaklanırlar. Bu da ölçütün hedeflenen amacı yerine başka bir sonuç doğurmasına neden olabilir.[1]
Örneğin, bir banka, kredi riskini azaltmak için müşteri kredilerine ilişkin bir performans ölçütü belirleyebilir. Ancak bu ölçüte göre hareket eden banka yöneticileri, müşteri kredilerini reddederek riskleri azaltabilirler. Bu da bankanın hedeflediği müşteri memnuniyeti, kredi hacmi ve kârlılık gibi diğer amaçlarını engelleyebilir.
Örnekler
değiştirAyrıca bakınız
değiştir- Campbell yasası - "Herhangi bir nicel sosyal gösterge toplumsal karar alma süreçlerinde ne kadar çok kullanılırsa, yolsuzluk baskılarına o kadar çok maruz kalacaktır."
- Kobra etkisi - Bir sorunu çözmek için tasarlanan teşvikler, insanları sorunu daha da kötüleştirdikleri için ödüllendirmesi.
Kaynakça
değiştir- ^ Johnson, Jonathan. "What Is Goodhart's Law? Balancing Authenticity & Measurement". BMC Blogs (İngilizce). 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023.