Geceyarısı Kovboyu (film)

Geceyarısı Kovboyu 1969 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Midnight Cowboy dur.

Geceyarısı Kovboyu
Midnight Cowboy
"Geceyarısı Kovboyu" (Midnight Cowboy) filminin özgün sinema afişi
YönetmenJohn Schlesinger
YapımcıJerome Hellman
SenaristWaldo Salt
James Leo Herlihy 'nin romanından
OyuncularDustin Hoffman
Jon Voight
Brenda Vaccaro
MüzikJohn Barry
Görüntü yönetmeniAdam Holender
KurguHugh A. Robertson
StüdyoFlorin Productions
Jerome Hellman Productions
DağıtıcıUnited Artists
MGM Home Entertainment DVD dağıtım
CinsiSinema filmi
TürüDram
RenkRenkli (DeLuxe) ve siyah beyaz bölümler
Yapım yılı1969
Çıkış tarih(ler)i25 Mayıs 1969 New York
Ocak 1972, Türkiye
Süre113 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce,İtalyanca
Bütçe3,6 Milyon $
Hasılat44,8 Milyon $
Diğer adlarıGeceyarısı Kovboyu (Türkiye)
Macadam cow-boy (Fransa)
Un Uomo da marciapiede (İtalya)
Cowboy de medianoche (İspanya)
Asphalt-Cowboy (Almanya)

Senaryosunu James Leo Herlihy'nin 1965 yılında yazdığı aynı adlı romanından Waldo Salt'ın uyarlayıp yazdığı filmi İngiliz sinemacı John Schlesinger yönetmiş, başlıca rollerinde Dustin Hoffman, Jon Voight ve Brenda Vaccaro oynamışlardır. Filmin müziklerini John Barry yapmıştır. Filmde, taşradan New York'a erkek fahişe olmak niyeti ile gelen bir gencin büyük şehir ormanındaki hayatta kalma mücadelesi anlatılmaktadır.

"Geceyarısı Kovboyu", 1994 yılında "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek Kongre Kütüphanesi'ndeki Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.[1]

Özet değiştir

Teksaslı toy delikanlı Joe Buck (Jon Voight), yaşadığı taşra şehrinin tekdüzeliğinden bıkar ve kendini New York 'un sokaklarına atar. Yakışıklı ve güçlü kuvvetli bir genç olan Buck'ın niyeti burada 'geçkin' kadınlara para karşılığında seks hizmeti vermektir. Kendine fazlası ile güvenen bu kovboy kıyafetli, çocuk ruhlu genç New York denen vahşi ormanın içine daldıkça işlerin hiç de umduğu gibi gitmediğini görür. Bu acımasız kuralları olan ve herkesin birbirine yabancı olduğu şehirde gittikçe yalnızlaşır. Vücudunu sattığı kadınlardan para alamaz, hattâ onlara para da kaptırır. Çaresizlik ve yoksulluk içinde sürünürken bulabildiği tek arkadaş ise sefil, esrarkeş, hasta ve sakat bir dolandırıcı olan 'Ratso' Rizzo'dur (Dustin Hoffman). Birlikte virane bir binada sefil bir hayatı paylaşmaya başlarlar. Birbirlerine hiç benzemeyen bu iki karakter arasında garip bir dostluk başlar.

Oyuncu kadrosu değiştir

Aktör/Aktris Rolü
Dustin Hoffman 'Ratso' Rizzo
Jon Voight Joe Buck
Brenda Vaccaro Shirley
Sylvia Miles Cass
John McGiver Mr. O'Daniel
Barnard Hughes Towny

Film hakkında notlar değiştir

  • Film 1969 'da gösterime sunulduğunda o zamanki değerlendirme sistemine göre X-Rated kategorisine sokulmuştu.Ancak o zamanlar henüz pornografik filmler ortalarda yoktu ve "X-Rated" o devirde '17 yaşından küçükler seyredemez' anlamını taşıyordu.Sonradan "X-Rated" etiketi pornografik filmlerde yaygın olarak kullanılmaya başlayınca, "Geceyarısı Kovboyu" nu birçok sinema göstermeyi reddetti,gazeteler reklam almadılar. Bunun üzerine 1971 yılında film "R" kategorisine çıkartıldı,yani 16 yaş altındaki çocuklar ebeveynleri nezaretinde filme gidebileceklerdi.Film bu derecelendirme değişikliğinden önce Oscar aldığı için "En İyi Film Akademi Ödülü" alan ilk ve tek "X-Rated" film olma unvanına da kavuştu.[2][3]
  • 2007 yılında Amerikan Film Enstitüsü bu filmi "Tüm zamanların en iyi 43. filmi" olarak ilan etti.
  • Filmin bir sahnesinde Ratso ve Joe kovboylar üzerine bir tartışmaya girerler.Ratso kovboyların 'gay' olduklarını ileri sürünce Joe "John Wayne de bir kovboy,sen şimdi John Wayne'e gay mi diyorsun" diye karşı çıkar.İronik bir şekilde hem Dustin Hoffman hem de Jon Voight o yıl aday gösterildikleri En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü 'nü True Grit filmindeki rolü ile John Wayne 'e kaptırırlar.
  • Filmin uyarlandığı aynı adlı roman, Geceyarısı Kovboyu (Midnight Cowboy), James Leo Herlihy tarafından 1965 tarihinde yazılmıştı. Roman Giovanni Scognamillo'nun Türkçeye çevirisiyle 1970 tarihinde Milliyet Yayınları'ndan da çıktı.[4]

Ödüller değiştir

Akademi Ödülleri (Oscar) değiştir

1970

Ödül Kişi
En iyi film Jerome Hellman
En iyi yönetmen John Schlesinger
En İyi Uyarlama Senaryo Waldo Salt
Aday gösterilme:
En iyi erkek oyuncu Dustin Hoffman
En iyi erkek oyuncu Jon Voight
En iyi Yardımcı kadın oyuncu Sylvia Miles
En iyi kurgu Hugh A. Robertson

Diğer Ödülleri değiştir

  • Oscar'lardan başka,çeşitli yarışmalarda filme 23 ödül daha verilmiştir.

Filmin Müzikleri değiştir

Filmin ilk kez 1969 yılında Capitol plaktan çıkan "Sountrack" albümünde yer alan parçalar şunlardır;

  1. Everybody's Talkin'
  2. Joe Buck Rides Again
  3. A Famous Myth
  4. Fun City
  5. He Quit Me
  6. Jungle Gym At The Zoo
  7. Midnight Cowboy
  8. Old Man Willow
  9. Florida Fantasy
  10. Tears and Joys
  11. Science Fiction
  12. Everybody's Talkin'

Kaynakça değiştir

  1. ^ "National Film Registry" (İngilizce). Library of Congress / National Film Preservation Board. 4 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2012. 
  2. ^ "IMDb de ilgili referans". 4 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2008. 
  3. ^ en:Motion picture rating system Sinemada derecelendirme sistemi ile ilgili bilgi
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2008. 

Dış bağlantılar değiştir