Fransa'daki Rusya İmparatorluğu Sefer Kuvveti

Fransa'daki Rusya İmparatorluğu Sefer Kuvveti (Rusça: Экспедиционный корпус Русской армии во Франции и Греции) Üçlü İtilaf Antlaşması gereğince Çarlık Rusyası tarafından I. Dünya Savaşı sırasında Fransa ve Yunanistan Krallığı saflarında savaşmak üzere gönderdiği askerî birliklerin genel adıdır. Sürmekte olan I. Dünya Savaşı sırasında Fransa Batı Cephesindeki muharebelere destek amacıyla 1915 yılında müttefiki Çarlık Rusyası'ndan askeri destek talep eder. Talep ilk başta aşırı yüksek bir seviyede, 300 bin asker olarak iletilir. Genelkurmay Başkanı Mihail Alekseyev asker gönderilmesine tamamen karşı olsa da Çar II. Nikolay tugay seviyesinde bir birliğin gönderilmesini sağlar. İlk Rus birlikleri Nisan 1916'da Marsilya Limanına çıkmıştır. Daha sonra bir birlik de Makedonya Cephesine destek amacıyla Yunanistan Krallığı'na gönderilmiştir. Fransa'daki birlikler 16 Nisan - 9 Mayıs 1917 tarihleri arasında gerçekleştirilen ancak başarısız olan Nivelle Taarruzu'na katılmıştır. Bu taarruzda yaşanan olağanüstü yüksek zaiyatın ardından Fransız Ordusu'nda ayaklanmalar çıkmıştır. Ayrıca memleketleri Rusya'da yaşanan Şubat Devrimi'nin haberini alan Rus birlikleri savaşa devam etme konusunda isteksiz davranmaya başlar. Rus askerler Fransız Ordusunda yaşanan ayaklanmaya destek vermeye başlayınca, içindeki Bolşevik unsurlardan arındırılan birlikler dağıtılmıştır. Fransız komutasında muharebelere farklı birlikler altında devam eden Rus askerler 11 Kasım 1918 Ateşkesi'ne kadar Batı Cephesinde çarpışmıştır.

Fransa'daki Rusya İmparatorluğu Sefer Kuvveti
Экспедиционный корпус русской армии во Франции и Греции
Etkin	1916-1917
Ülke	Rusya
Bağlılık	Rus İmparatorluk Ordusu
Sınıfı	Piyade
Tipi	Sefer görev birliği
Savaşları	I. Dünya Savaşı Batı Cephesi
Komutanlar
Tören Şefi	General Nikolay Lohvitskiy

Arka plan

Rus Sefer Kuvvetinin izlediği güzergâh

1915 yılı Aralık ayında Rusya'ya ziyarette bulunan Fransız siyasetçi Paul Doumer müttefik Rusya'ya tedarik edilen mühimmat karşılığında Rusya'nın Fransa'da çarpışmak üzere 300 bin asker gönderebileceğini gündem etmişti. Rus Genelkurmay Başkanlığı bu öneriye dair isteksiz olsa da Çar II. Nikolay öneriye sıcak yaklaşmıştır. Rus komutanların emrinde savaşmaları ve Fransız gemileriyle sevk edilmeleri kaydıyla öneri kabul edilmiştir.

Ocak 1916'da kurulan 1. Rus Özel Tugayının komutası General Nikolay Lohvitskiy'ye verilir. Tugay halihazırda aktif görev yapan birliklerden değil, farklı birliklerdeki yedeklerden ve yeni silah altına alınan askerlerden oluşturulur. Tugay bünyesindeki 1. Alayın mevcudunu genellikle silah altına alınmış olan fabrika işçileri oluştururken, 2. Alayın bileşimini genellikle köylüler oluşturmuştu. Tugayın mevcudu toplamda 8942 kişiden (180 subay) oluşmaktaydı. Moskova'dan 3 Şubat 1916 tarihinde ayrılan birlikler, 16 Nisan 1916'da Marsilya'ya varmıştır.Birliklerin tüm silah ve teçhizat ihtiyacı Fransız Ordusu tarafından karşılanmıştır. İlk tugayın kurulmasının ardından benzer şekilde kurulan iki tugay da Makedonya Cephesi'nde savaşmak üzere oluşturulur ve Ağustos-Kasım 1916 döneminde Selanik'e ulaşır. Fransa'ya gönderilen Fyodor Palitzin komutasındaki ikinci tugay da Ağustos 1916'da Fransa'ya doğru yola çıkar. Toplamda 44.319 mevcudu bulunan dört tugayın kumandasını General Aleksey Brusilov üstlenir. 1917 Şubat Devrimi'nin ardından yeni birliklerin kurulması çalışmaları iptal edilmiştir.

Tarihçe

Dahil olduğu muharebeler

Rus tugayı Champagne'daki Mailly askeri kampında konuşlandırıldıktan sonra Batı Cephesinde Suippes ile Aubérive arasındaki cephe hattına gönderilir. Rus birlikleri Verdun Muharebesi sürerken Champagne mevkiinin emniyetini almıştır. Ruslar burada Reims yakınlarındaki Fort de la Pompelle tahkimatında konuşlanmıştır. Nisan 1917'de gerçekleşen ve büyük zayiat verilerek başarısız olan Nivelle Taarruzundan sonra Rus birlikleri Fransız 7. Tümen komutanı General Georges de Bazelaire emrine verilmiştir.

Makedonya Cephesindeki Rus birlikleri de 1916 ve 1917'deki Manastır Saldırısına katılmıştır.

İsyan

Çarlık Rusyası'nda yaşanan Şubat Devrimi'nin haberi Nisan 1917 başlarında önce Rus subaylarına ulaşır. subaylar ilk başlarda bu haberleri örtbas etmeye çalışsa da 12 Nisan itibarıyla olaylar resmî olarak açıklanmıştır. Bu sırada devam eden Nivelle Taarruzunda 2. Tugay 4 bin zayiat verince La Courtine'deki askerî kamptaki Rus askerler Rusya'daki silah arkadaşlarının aldıkları kararların aynısını alıp uygulamaya koymaya karar verirler. Buna göre askerler subayları tanımadıklarını ilan ediyor ve kendi temsilcilerini Sovyet organları eliyle belirliyordu. Seçilen temsilciler, diğer askerlere de çağrı yaparak emperyalist bir savaş olarak tanımladıkları savaşta savaşılmaması gerektiğini savunuyor, savaşılmayacağı için de eğitimlerin durdurulması gerektiğini belirtiyorlardı.

Savaş zamanında ayaklanmış birlikler genel ordu açısında tehlikeli görüldüğü için derhal Selanik'e gönderilmelerine Fransız komuta heyeti tarafından karar verilir. Ancak oraya gönderilmeyi reddeden birlikler Rusya'ya dönmek isteklerini iletirler. 25 Ağustos 1917 tarihinde Rusya'da iktidarda bulunan Geçici Hükûmete bağlılığını ilan eden Rus askerlerin kampı terk etmelerine izin verilir. Kampta kalan ve ayaklanmaya devam eden çoğunlukla Bolşevik ideolojisine sahip çıkan askerler 14 Eylül 1917'den itibaren ablukaya alınır ve yiyecek-içecek verilmez.Ertesi sabah teslim olmaları emredilen askerlere bir gün süre verilir. 16 Eylül sabahı askerler teslim olmayı reddettikleri için top ateşine tutulurlar. 9 askerin ölümü ve 49'unun da ağır yaralanmasının ardından Rus askerler teslim olmak zorunda kalır. Rus askerler Kuzey Afrika'daki toplama kamplarına gönderilir. Çoğu Rusya'ya gönderilen askerlerin bir kısmı da Fransa'ya dönmüş ve topluma dahil olmuştur.

Sonrası

Olayların ardından bir grup Rus askeri savaşa devam etme isteğini iletmiş, bu birlikler Fransız Yabancı Lejyonu bünyesinde savaşmış ve özellikle II. Marne Muharebesi'nde başarı kazanmıştır. 11 Kasım 1918 Ateşkesi sonrasında Rus askerler silah bırakmış ve çoğunlukla ülkelerine dönmüştür. Sefer kuvveti bünyesinde yer aldıktan sonra Rusya'ya dönenler arasında ileride ünlü Sovyet komutan ve devlet adamı olacak olan Rodion Malinovski de vardır.

Galeri

• 
  Rus birliklerinin Fransa'ya varışı (16 Nisan 1916)
• 
  Rus birlikleri Fransız askerlerle beraber cephede
• 
  Rus birliklerinin geçişi (Ekim 1916)

Anısının yaşatılması

Rus Sefer Kuvveti anısına Paris'te Sen Nehri kıyısına dikilen heykel

Rus Sefer Kuvvetinin anısı Fransa çapında çeşitli şekilde yaşatılmaktadır:

• Paris'te Sen Nehri kıyısında bir anıt 21 Haziran 2011 tarihinde açılmıştır.
• Reims bölgesindeki Fort de la Pompelle mevzilerinde ve Saint-Hilaire-le-Grand'daki askerî mezarda anıt 4 Eylül 2010'da açılmıştır.
• La Courtine mezarlığında, kampta 1917 yılında yaşanan isyanda ölenlerin anısına bir anıt dikilmiştir. Anıtın üzerinde Savaşa hayır! yazısı Rusça долой войну! şeklinde yazılıdır.

Ayrıca bakınız

• 1917 Fransız Ordusu Ayaklanmaları