Francisco-Maria Maggio

Francisco-Maria Maggio (1612 - 1686), İtalyan misyoner ve bilim insanı. İlk Gürcüce dilbilgisi kitabının yazarı ve yayımcısı.[1]

Hayatı değiştir

Gürcü dünyasının Avrupalılar tarafından yeniden keşfi 16. yüzyılda oldu. Bizans'ın düşüşünden sonra Gürcistan, Batı ve Doğu'da Hristiyan bir ortak aramaya başladı. Papanın girişimiyle İtalyan misyonerler, Gürcistan'da Katolikliği yaymak için çalışmalara başladılar. Bu misyonerlerden olan Maggio, 1637'den itibaren neredeyse sekiz yıl Gürcistan'da yaşadı. Bu sürede sadece Gürcüce çalışmayan Maggio, aynı zamanda dönemin Gürcüce dilbilgisi üzerine kayda değer bir çalışma hazırladı. Maggio'nun kitabı, Gürcüce dilbilgisinin temellerini Avrupalı okuyuculara tanıtmada önemli rol oynadı.

Maggio, Gürcistan'dan İtalya'ya döndüğünde kendisini "Altın Post giymiş yeni bir argonot" olarak tanımladı.

Maggio'nun ayrıca 17. yüzyılda Türkçe Dilbilgisi isimli bir kitabı bulunmaktadır.[2]

Maggio'nun "Gürcüce Dilbilgisi" adlı kitabı 1670'te Roma'daki Teoloji Kurumu'nda basıldı.[3]

Gürcüce Dilbilgisi değiştir

Sanat Sarayı Ekonomik Konseyi Başkanı Arçil Gelovani, bu eseri 1826'daki bir müzayedede satın aldı ve "Napoli Krallığının Seçkin İnsanlarının Biyografileri" kitabından Francisco-Maria Maggio'nun portresini Gürcistan'a getirdi.

Yayının dilbilimsel açıdan ne kadar değerli olduğu, Gürcü dilbilimci Arnold Çikobava tarafından incelendi. Çikobava, kitapta dilbilimsel bazı hatalar olduğunu, ancak yabancı dilde Gürcüce dilbilgisi oluşturmaya yönelik ilk girişim olduğu için kitabın önemli olduğunu belirtti. Kitap, Avrupa ülkelerinde Gürcücenin yaygınlaşmasına önemli katkı sağlamıştı. Çikobava'ya göre, Francisco Maria Maggio'nun eseri, Gürcüce dilbilgisinini iyi anlatan bir kitaptı. Aynı zamanda, İber-Kafkas dilleri hakkında yazılmış ilk dilbilgisi kitabıydı. Kitapta üç tür Gürcü alfabesi (Mhedruli, Asomtavruli, Nushuri) kullanılmıştı.

Kitabın bir nüshası, Gürcistan Ulusal Parlamento Kütüphanesi'nin Nadir Yayınlar Bölümü'nde saklanmaktadır.

Gürcüce Dilbilgisi, Avrupalı Kartvelologların 19. yüzyıla kadar Gürcüce hakkında bilgi almak için kullandıkları bir yayın oldu.

Kaynakça değiştir

  1. ^ Hewitt, B. G. (2004). Introduction to the Study of the Languages of the Caucasus. Lincom Europa. s. 1. ISBN 3895867349. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  2. ^ Beşinci Milletler Arası Türkoloji Kongresi: İstanbul, 23-28 Eylül, 1985 : tebliğler, 1. cilt,2. bölüm. İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türkiyat Araştırma Merkezi. 1987. s. 25. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  3. ^ Catalogue of the Library of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. The Society. 1893. s. 214. Erişim tarihi: 13 Mart 2021.