Etienne de La Boétie
Étienne de La Boétie (1 Kasım 1530 – 18 Ağustos 1563), modern siyaset biliminin temellerini atan Fransız yazar, düşünür, yargıç ve siyasetçi. Montaigne'in en yakın dostu olarak bilinir.
Étienne de La Boétie | |
---|---|
Doğumu | 1 Kasım 1530 Sarlat, Akitanya, Fransa Krallığı |
Ölümü | 18 Ağustos 1563 (32 yaşında) Bordeaux, Akitanya, Fransa Krallığı |
Çağı | Rönesans felsefesi |
Bölgesi | Batı felsefesi |
Okulu | Rönesans hümanizmi |
Etkiledikleri |
Hayatı
değiştirLa Boétie, Akitanya'nın Sarlat kentinde dünyaya geldi. Ailesi, monarşiye olan destekleri sayesinde sonradan soylulaşmıştı. Erken yaşta yetim kalan La Boétie, amcasının yanında yaşadı. 1553'te Orléans Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu. Yaşı küçük olmasına rağmen yetenekliydi. Bu yüzden Kral II. Henri'nin onayıyla Bordeaux Parlamentosu'nda danışman olarak görev yapmaya başladı. Bu görevini 1563'teki zamansız ölümüne değin devam ettirdi. Parlamentoda Fransız deneme yazarı Michel de Montaigne ile tanışan La Boétie, onunla derin bir dostluk kurdu. Öyle ki Montaigne, La Boétie'nin ölümünün ardından “Kanımca çağımızın en büyük insanıydı.” diyecektir.
Danışmanlığın yanı sıra diplomatik arabuluculuk yaptı, Ksenofon ve Plutarkhos'un eserlerini Fransızcaya çevirdi. Pierre de Ronsard'un da içinde bulunduğu bir şair topluluğuyla yakın ilişkiler kurdu ve şiirler yazdı.
La Boétie'nin yaşadığı dönemde Fransız monarşisinin en temel sorunu Reform hareketlerinin etkisiyle başlayan mezhep çatışmalarıydı. Bu çatışmalarda üç farklı grup öne çıkıyordu. İlk grup Katolikler, ikinci grup protestanlığa yakın olan Huguenotlar, üçüncü grup ise her iki tarafa da eşit durmaya çalışan ılımlılardı. Ilımlılar, devletin dininin Katoliklik olarak kalmasını onaylıyor ama aynı zamanda Huguenotların dinî özgürlüklerinin güvence altına alınmasını istiyordu. Bunun için de öncelikle tüm kiliselerin mutlak bir biçimde monarşiye bağlanması gerektiğini öne sürüyorlardı. Bu yaklaşım, zaten güçlerini artırmak isteyen monarşi yanlılarının çıkarına uygundu. Bu doğrultuda Kral, 1562'de Ocak Fermanı ilân etti. Böylece ülkedeki tüm protestanlara ibadet özgürlüğü tanınıyordu.
Bu ortamda La Boétie, kötülüklerin başlıca kaynağının mezhepsel bölünmeler olduğunu ve bu bölünmeyi düzeltmesi gereken kişinin kral olduğunu belirtmiştir. Bu olaylar hakkındaki görüşlerini Ocak Fermanı Hakkında İnceleme adlı kitabıyla dile getirmiştir.[1]
Düşünceleri
değiştirBu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Galeri
değiştir-
Discours de la servitude volontaire
-
Œuvres complètes (Tüm çalışmaları), 1892
-
La Boétie'nin evi, Sarlatù
-
La Boétie'nin doğduğu yer
Eserleri
değiştir- Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev, 1576
- Ocak Fermanı Hakkında İnceleme, 1562
Konuyla ilgili yayınlar
değiştir- Keohane, Nannerl O. (1977). ‘The Radical Humanism of Étienne de la Boétie’, Journal of the History of Ideas. 38:119–130.
- Lablénie, Edmond (1930). ‘L’Énigme de la “Servitude Volontaire”’, Revue du seizième siècle. 17:203–227 [French].
- Podoksik, Efraim (2003). ‘Estienne de La Boëtie and the Politics of Obedience’, Bibliothèque d’Humanisme et Renaissance. LXV(1): 83–95.
- Presley, Sharon (2008). "La Boétie, Étienne de (1530–1563)". Hamowy, Ronald (Ed.). The Encyclopedia of Libertarianism. Thousand Oaks, CA: SAGE; Cato Institute. s. 277. doi:10.4135/9781412965811.n165. ISBN 978-1412965804. LCCN 2008009151. OCLC 750831024. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2017.
- Rothbard, Murray. 'Ending Tyranny Without Violence' 6 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., originally titled The Political Thought of Étienne de La Boétie
Kaynakça
değiştir- ^ Mehmet Ali Ağaoğlulları, Sokrates'ten Jakobenlere Batı'da Siyasal Düşünceler, (s. 382), 5. basım, İstanbul, İletişim Yayınları, 2014