Erozyon Önleyici Set

Erozyon önleyici setler bir okyanus kıyısında veya denizde su akışını keser ve tortul hareketini sınırlar. Kıyısal korunmanın bir formudur. Kıyıya dik inşa edilirler. Bu yapılar kıyıda deniz enerjisini emer, sahile enerjinin vuruşunu küçültürler.

Kıyı Mühendisliği değiştir

. Delaware Nehri üzerinde Lumberville Barajı havadan çekilmiş fotoğrafı.

Bir erozyon önleyici setin uzunluğu, yüksekliği, boşluk aralığı yerel dalga enerjisi ve plajın eğimine göre belirlenir. Çok uzun ya da yüksek setler erozyonu aşağı hızlandırma eğilimindedir. Çok kısa setler geçirgen ve etkisizdirler.

Çalışma değiştir

Setler kıyı boyu sürüklenme yönünde tortul taşımasını engellemek için fiziksel bir bariyerdir.

Nehirlerde değiştir

Erozyon önleyici setler nehre neredeyse dik inşa edilirler. Setler nehir morfolojisi üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.

Türleri değiştir

Setlerin nasıl yapılı olduğu görülebilmektedir. Eğer setler su altındaysa, su akışı veya şekil yönünden etkilenirler.

İnşaat yöntemi ile değiştir

Setler geçirimli ve geçirimsiz olabilir. Geçirimli setler büyük kayalardan, bambu ve ahşaptan oluşur. Geçirimsiz setler kayalardan, çakıl, taş dolmuş kazanlar tarafından inşa edilir.

Onların batık olup olmadığı tarafından değiştir

Genellikle geçirimsiz setler su altında değildir. Katı setler üstündeki akıntıdan dolayı şiddetli erozyonlara sebep olabilir. Diğer bir yandan su altı setleri akım bozukluklarının derecesine bağlı olarak geçirimli olabilir.

Akarsu akışı üzerindeki etkisi ile değiştir

Setler çekici, saptırıcı ve püskürtücüdür. Çekici setler akıntı yönündedir. Kendisine karşı akarsu akışını çeker ve kıyıya karşı akıntı püskürtmez. Saptırıcı setler püskürtmeden akıntının yönünü değiştirir. Bunlar genelde kısadır. Kısıtlama ve bölgesel koruma için kullanılır. Püskürtücü setler Akıntıya karşıdır. Bunlar kendisinden uzağa akıntıyı zorlarlar.

Şekline göre değiştir

Setler üstten farklı şekiller ile inşa edilebilir. Örnekler; 1. düz setler, 2. T başlı, 3. L başlı, 4. Hokey sopası, 5. Ters hokey sopası, 6. İskele başlı düz setler, 7. Kanat ve kuyruk setler.

Türkiye örneği değiştir

Kaya Erozyon Önleyici Set

Karasu sahilinde görülen kıyı aşınmasının önlenmesi amacıyla DHL tarafından denize dikey mahmuzlar yapılmıştır. Olumlu sonuç alınmaması üzerine, bunların ucuna 12 adet dalgakıran yapılmıştır. Denizin içine 25 metre uzunluğunda ve 75 metre aralıklarla yapılan 12 adet dalgakırandan sonra da kıyı aşınması engellenmemiştir. Aksine dalgaların sahili daha çok tahrip etmeye başladığı dalgakıranlarında içini boşaltan dalgaların süratini alamayınca sahili döverek adeta bir set oluşturduğu sahili devamlı aşındıran dalgaları yapılan dalgakıranların kesmediği belirtilmektedir. Daha sonra DHL Bolu Bölge Müdürlüğü tarafından kıyıya paralel olarak 120 metre uzunluğunda 75 metre aralığı olan, denizden 150 metre içeride 27 dalgakıran yapımına karar verilmiştir.7 adet dalgakıran yapıldıktan sonra Liman ve Belediye Plaj Kamp Müdürlüğüne kadar olan kısımda gözle görülür şekilde kum tutmaya başladığı ifade edilmektedir.

Galeri değiştir

Erozyon önleyici set İngiltere'nin doğu kıyısında
Erozyon Önleyici Set Almanya

Kaynakça değiştir

Yossef (2005)
Przedwojski et al. (1995)
KARASU KIYI ALANI KIYI DARALMASI RAPORU Sakarya- Karasu
https://web.archive.org/web/20130914142214/http://www.tmmob.org.tr/resimler/ekler/6f7fa26fe995a75_ek.pdf