Geometride demet teoremi; en basit durumda, gerçek Öklid düzlemindeki altı çember ve sekiz nokta üzerine bir ifadedir. Genel olarak, sadece oval Möbius düzlemleri tarafından meydana getirilen bir Möbius düzleminin bir özelliğidir. Demet teoremi Miquel teoremi ile karıştırılmamalıdır.

Açıklama değiştir

Gerçek Öklid uzayındaki oval bir Möbius düzlemi, bir küre veya bir elipsoid veya bir elipsoidin uygun bir yarısına yapıştırılmış bir kürenin yarısı veya  , . . . . denklemli yüzey gibi yumurtaya benzer bir yüzeyin düzlem bölümlerinin geometrisi olarak düşünülebilir. Yumurta benzeri yüzey sadece bir küre ise, klasik gerçek Möbius düzleminin uzay modeli, küre üzerindeki çember geometrisi elde edilir.

Bir oval Möbius düzleminin temel özelliği, bir ovoid aracılığıyla bir uzay modelinin varlığıdır. 3 boyutlu bir izdüşümsel uzaydaki bir ovoid, a) 0, 1 veya 2 noktalardaki çizgilerle kesişen ve b) rastgele bir noktadaki teğetleri, düzlemi (teğet düzlemi) kapsayan bir noktalar kümesidir. İzdüşümsel 3-uzayda bir ovoidin geometrisi, oval Möbius düzlemi olarak adlandırılan bir Möbius düzlemidir. Geometrinin nokta kümesi, ovoidin noktalarından oluşur ve eğriler (döngüler), ovoidin düzlem bölümleridir. Uygun bir stereografik izdüşüm şunları gösterir: Herhangi bir oval Möbius düzlemi için bir düzlem modeli vardır.[1] Klasik durumda düzlem modeli, dairelerin ve çizgilerin geometrisidir (herhangi bir çizgi   bir nokta ile tamamlanır.). Demet teoreminin bir düzlemsel ve bir uzaysal yorumu vardır. Düzlemsel modelde, ilgili çizgiler olabilir. Demet teoreminin ispatı, uzamsal model içinde gerçekleştirilir.

 
Möbius düzlemi: Demet teoremi

Herhangi bir oval Möbius düzlemi için   demet teoremi şunları savunur:

Demet teoremi:

  • Eğer farklı   noktaları için altı dörtlünün  , beşi en az dört   döngüsünde aynı çember içinde bulunur (bir döngüde bulunur), öyleyse 6. dörtlü de aynı çember içinde bulunur.[2]

Kanıt, esasen 3 boyutlu bir izdüşümsel uzaydaki üç düzlemin tek bir noktada kesiştiği gerçeğini kullanan aşağıdaki faktörlerin bir sonucudur:

  1. Döngüleri içeren düzlemler   bir   noktasında kesişir. Bu nedenle  ,   doğrularının (uzayda !) kesişme noktasıdır.
  2.   döngülerini içeren düzlemler   noktasında kesişir. Bu nedenle   aynı zamanda   doğrularının kesişme noktasıdır.

Bu şunları sağlar: a)   ve b)   aynı zamanda   noktasında kesişir. Son ifade şu anlama gelir:   döngüseldir. İlgili düzlemler ortak bir   noktasına sahip olup, bunlar bir düzlem demetinin öğeleridir.

Demet teoreminin önemi Jeff Kahn tarafından gösterildi.

Kahn Teoremi: Bir Möbius düzlemi, ancak ve ancak demet teoremini yerine getirirse, ovaldir.[3]

Demet teoremi, izdüşümsel düzlemler için Desargues teoreminin Möbius düzlemleri için olduğuna benzer bir anlama sahiptir. Demet teoremi, a) bir aykırı cisim (bölme halkası) ve b) bir ovoidin mevcudiyetini izler. Miquel'in daha katı teoremi geçerliyse, aykırı cisim bile değişmeli (cisim) ve ovoid bir kuadriktir.

Not: Ovoid olmayan Möbius düzlemleri vardır.[4]

Not: Oval Laguerre düzlemleri için de benzer anlamı olan bir demet teoremi vardır.[5]

Notlar değiştir

  1. ^ Hartmann, s. 63.
  2. ^ Hartmann, s. 61.
  3. ^ Kahn, s. 62.
  4. ^ Hartmann, s. 64.
  5. ^ Hartmann, s. 78.

Kaynakça değiştir

Konuyla ilgili yayınlar değiştir