Cırtcırt

Cırtcırt, elbise, ayakkabı kenarlarını ve başka birçok şeyi bitişik tutmaya yarayan, bir tarafta minik esnek kancalar ve öbür tarafta da sayısız minik ve esnek halkacıklardan oluşan düzenektir. Suni malzemelerden üretilir, biri kancalı diğeri halkalı birbirine tutunan kumaş şeritler halinde satılır. Adını açılırken çıkarttığı sesten almıştır.

kancalı şerit

halkalı şerit

Kancalı ve halkalı şeritlerin birbirine tutunuşunun mikroskopta görünüşü.

Cırtcırt kancaları

Arctium minus kancası

Cırtcırtı 1941 yılında İsviçreli mühendis George de Mestral bazı yabani otların tohumlarının sürtünerek geçen hayvanların kürklerine ve insanların elbiselerine yapıştığını görüp, bu yapışmanın ısrarcı kuvvetinden esinlenip icat etmiştir. Mestral'in on yıllık bir çalışma sonunda 1955 yılında aldığı cırtcırt patentinin 1978 de korunma süresinin dolması üzerine ilk üretici Velcrodan başkaları da üretmeye başlamıştır. Artık 300 den fazla cırtcırt markası bulunmaktadır.

Cırtcırtlı ayakkabı

Araba camında cırtcırtlı RFID

Yeni çıkan çeşitleri arasında ses çıkartmayanları, ya da çıtçıt gibi tutunmanın tam olduğunu belirten bir ses çıkaranları, ve çok kuvvetli tutanları vardır.