Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı

Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı silahlı çatışmaları azaltmak ve uluslararası güvenliği tehdit eden unsurlara çözümler üretebilmek için bilim insanlarını ve kamuoyunun önemli isimlerini bir araya getiren uluslararası bir kuruluş. 1955 yılında Russell-Einstein Manifestosu'nun yayınlanmasının ardından, 1957 yılında nükleer silah karşıtı bilim insanı Joseph Rotblat ve Bertrand Russell tarafından Kanada'nın Pugwash adlı köyünde kuruldu.

Konferansın ortaya çıkış süreci

9 Temmuz 1955'te kitle imha silahlarının (sonraları sadece nükleer silahlar olarak algılanmaya başlandı) tehlikelerine dikkat çekmek için yayınlanan Russell-Einstein Manifestosu ile bilim insanları bir konferansa davet edildi. Bir sanayici ve hayırsever olan Cyrus Eaton kendi doğduğu köy olan Kanada'nın Pugwash köyünde 13 Temmuz'da bu konferansa ev sahipliği yapmayı ve finanse etmeyi teklif etti. Hindistan başbakanı Cevahirlal Nehru'nun da aynı yönde bir daveti olunca, Eaton'un daveti kabul edilmedi. Ne yazık ki Süveyş Krizi dolayısıyla Hindistan toplantısı ertelenmek zorunda kaldı. Bu arada Yunan armatör Aristotle Onassis toplantıyı Monako'da finanse etmeyi önerdi, ancak bu teklif de reddedildi ve Eaton'un ilk yaptığı teklif kabul edildi.

İlk konferans daha sonra "Düşünürler Kulübesi" (Thinker's Lodge) adı ile bilinen kulübede 1957 yılında yapıldı. Konferansa o zamanki farklı kamplarda yer alan 22 bilim insanı katıldı.^[1] Bunlar:

ABD'den 7 bilim insanı (David F. Cavers, Paul Doty, Hermann J. Muller, Eugene Rabinowitch, Walter Selove, Leó Szilárd, Victor F. Weisskopf)
Sovyetler Birliği'nden 3 bilim insanı (Alexander M. Kuzin (Александр М. Кузин), Dmitri V. Skobeltzyn, Alexander V. Topchiev (Александр В. Топчиев))
Japonya'dan 3 bilim insanı (Iwao Ogawa, Shinichiro Tomonaga, Hideki Yukawa)
Birleşik Krallık'tan 2 bilim insanı (Cecil F. Powell, Joseph Rotblat)
Kanada'dan 2 bilim insanı (Brock Chisholm, John S. Foster)
Avustralya Mark Oliphant), Avusturya (Hans Thirring), Çin (Chou Pei-Yuan) ve Fransa (Antoine M. B. Lacassagne) ve Polonya'dan (Marian Danysz) birer bilim insanı.

Eleştiriler ve Nobel Ödülü

Konferans soğuk savaş döneminde Sovyetler Birliği'nin bir cephe örgütü olmakla suçlandı. Konferansın Sovyetler Birliği'ni eleştirmede daha zayıf davrandığı, buna karşın ABD ve Batı ülkelerine karşı suçlamalara yoğunlaştığı söylendi.^[2] 1980 yılında ABD Temsilciler Meclisinin istihbarat komitesi konferanstaki bazı Sovyet delegelerinin Sovyet propagandasını güçlendirmek için görevlendirilmiş olduğuna dair bir rapor hazırladı. 1998 yılında yapılan Bertrand Russell Barış Konferansında Joseph Rotblat, "konferansa katılan bazı Sovyet delegelerin parti çizgisini orada ifade etmek için gönderildiklerinin açık olduğunu, ancak büyük çoğunluğun dahi bilim insanları olduğunu ve bir bilim insanı gibi davrandıklarını" söyledi.

1995 yılında, Hiroşima ve Nagasaki'nin bombalanmasından 50, Russell-Einstein manifestosunun açıklanmasından 40 yıl sonra, Pugwash konferansına ve Joseph Rotblat'a Nobel Barış Ödülü verildi. Rotblat, Nobel ödülünü alırken yaptığı konuşmada Manifesto'nun temel sözlerinden birini alıntıladı: İnsanlığınızı hatırlayın

Konferansın Genel Sekreterleri

Joseph Rotblat 1957 -1973
Bernard Feld 1973-1978
Martin Kaplan 1978-1989
Francesco Calogero 1989-1997
George Rathjens 1997-2002
Paolo Cotta-Ramusino 2002-

Konferans Başkanları

Bertrand Russell: 1950 yılında Nobel Ödülü aldı. Konferansın kurucularından ve başlarda doğal önderlerinden.
John Cockcroft: 1951'de fizik dalında Nobel ödülü aldı. 1967'de konferansa başkan seçildi, fakat 10 gün sonra aniden öldü.
Lord Florey: 1945'te Tıp alanında Nobel Ödülü aldı. O da, başkanlığa seçilmesinden birkaç hafta sonra öldü. Bunun üzerine konferans, her yıl konferansın yapıldığı ülkeden seçilecek yıllık dönüşümlü bir başkanlık sistemini benimsedi.
Francis Perrin (1968) nükleer zincirleme reaksiyonlar ve nükleer enerji üretimi üzerine çalışmalarıyla tanınan Fransız fizikçi
Mikhail Millionshchikov 10 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (1969) Daha sonraları Rusya Parlamento'sunun sözcülüğünü yapacak olan seçkin Rus fizikçi
Eugene Rabinowitch (1970) Amerikalı biyofizikçi. Manhattan projesinde çalıştı Leo Szilard ile birlikte Franck Report'un yazarlarından. 1970 yılında konferans, 5 yıllık süre için başkan seçme şeklinde düşünülen yürütme biçimine geri döndü.
Hannes Alfvén (1970-1975) 1970 yılında Fizik dalında Nobel ödülü aldı.
Dorothy Crowfoot Hodgkin (1976 - 1988) Protein kristallografisi bilim dalının kurucusu ve 1964 yılı Nobel Kimya Ödülü sahibi.
Joseph Rotblat (1988-1997) Fizikçi ve konferansın kurucularından. 1995 Nobel Barış Ödülü sahibi.
Michael Atiyah (1997-2002) Matematikçi, K-teorisi ile 1966'da Fields madalyasına layık görüldü.
M. S. Swaminathan (2002-2007) Zirai bilimci ve yeşil devrimin öncülerinden. Dünya Gıda Ödülü ve UNESCO Gandhi Ödülü sahibi
Jayantha Dhanapala (2002-) Birleşmiş Milletler Silahsızlanma Silahsızlanma ve Uluslararası Güvenlik Sekreteri (1998-2003), Sri Lanka'nın eski ABD büyükelçisi (1995-1997)

Kaynakça

^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013.
^ Richard Felix Staar, Foreign policies of the Soviet Union 28 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hoover Press, 1991, ISBN 0-8179-9102-6, p.86-87

[1] "Arşivlenmiş kopya". 14 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013.

[2] Richard Felix Staar, Foreign policies of the Soviet Union 28 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hoover Press, 1991, ISBN 0-8179-9102-6, p.86-87

[1]

[2]