Beyazıt Kulesi
Beyazıt Kulesi, yangınları gözetlemek ve haber vermek amacıyla İstanbul'un Beyazıt semtinde ilk olarak 1749 yılında ahşap olarak inşa edilen 85 metre yüksekliğinde kule. Yapılan ilavelerle kulenin yüksekliği 118 metreye ulaşmıştır.[1] Gözetleme yerine kadar çıkan merdivenler 180 basamaktan ibarettir. Başlangıçta ahşap olarak inşa edildi. 1756'daki Cibali yangınında yandı. 1826'da yeniden yapılan kule yeniçeri ayaklanmasında tekrar yandı. Kule üçüncü kez Sultan II.Mahmut zamanında, 1828 yılında Senekerim Balyan'ın mimarlığı altında tekrar yapıldı. Beyazıt Yangın Kulesi,
- Nöbet Katı
- İşaret Katı
- Sancak Katı olmak üzere üç bölümden oluşur.
Yangın, Beyazıt Kulesinden gündüz sarkıtılan sepetlerle, gece ise fener yakılarak haber verilirdi.[2] Kulenin Beyazıt meydanına bakan bölümünde Sultan II. Mahmud tuğralı kitabe bulunmaktadır. Yesarizade Mustafa İzzet Efendi tarafından yazılan kıta nazım biçiminde kaleme alınmış olan kitabenin hat yazısını da yine Yesarizade Mustafa İzzet Efendi yapmıştır.[1]
Uzun süre geceleri farklı renklerde aydınlatılarak İstanbullulara ertesi günün hava tahminin duyurulması için kullanıldı. Kulenin mavi renkte aydınlatılması ertesi gün havanın açık olacağını, yeşil yağmuru, sarı sisi ve kırmızı karı haber verir. Bu uygulamaya 1995 yılında son verildi, 2010 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin girişimiyle tekrar başlandı.[3] 1997 yılında başlayan restorasyon çalışmalarına kadar kullanılamayacak durumda olan kule iki yıl süren çalışmalar sonucunda eskiden olduğu gibi yangın gözetleme, meteoroloji ve yol durumunu bildirmek amacıyla kullanılmaktadır.[2] Günümüzde İstanbul Üniversitesi'nin Merkez Kampüsü içinde yer alır.
KaynakçaDüzenle
- Robert Walsh – Thomas Allom, Constantinople and the Scenery of the Seven Churches of Asia Minor, London 1838, I, 38. ISBN 1546939024
- Mustafa Cezar, Osmanlı Devrinde İstanbul Yapılarında Tahribat Yapan Yangınlar ve Tabii Afetler, Türk San‘atı Tarihi Araştırma ve İncelemeleri, İstanbul 1963, I, 327-414.
- Reşat Ekrem Koçu, Bayazıd Yangın Kulesi, İstanbul Ansiklopedisi, cilt: 4, İstanbul 1960, s. 2264-2272.
- Semavi Eyice, İstanbul (Tarihî Eserler), İslâm Ansiklopedisi, V. Cilt II. Kısım, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi, 1977, s. 1214/120.
Dış bağlantılarDüzenle
Wikimedia Commons'ta Beyazıt Kulesi ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.